“Mashtrimet e Kleopatrës” shpreh kultin e lashtë të esencave.
Sipas “Historia Augusta”, perandori Eliogabalo ishte i apasionuar pas parfumeve dhe aromave: shëtiste mbi qilima me zambakë, manushaqe, zymbyla dhe narcisë; ai notonte vetëm në pishina, ku ishin derdhur parfume të mrekullueshme dhe gjallëruese, mbi të gjitha e kishte zakon t’i mbushte vaskat me verë mjalti dhe trëndafili. Dhe parfumi, i cili është gjëja “më e kotë nga të gjitha lukset, sepse perlat dhe xhevahiret kalojnë te trashëgimtarët, veshjet qëndrojnë në kohë, ndërsa parfumet treten në çast dhe vdesin”, – siç predikonte Plini i Moçëm, është protagonisti i pakapshëm i librit të Giuseppe Squillace, “Mashtrimet e Kleopatrës”./Konica.al
Burime për studimin e parfumeve të lashta, të pasura me dëshmi dhe anekdota sugjestive. Ashtu si “strategjia e nuhatjes”, e zbatuar nga Kleopatra, e cila arriti të magjepste Mark Antonin me anë të larmishmërisë së varkës, ashtu edhe me aromën e lëshuar në brigjet aty pranë falë esencave të djegura në byk. Rezultati i pashmangshëm i një joshjeje të tillë “integrale” ishte kapitullimi i Antonios, i cili hipi në barkë: fillimi magjepsës i rrënimit të tij.
Një episod tjetër, kur parfumet rezultojnë fatale tregohet nga Valerio Massimo, sipas të cilit “butësia” e Campanis ishte thelbësore për hakmarrjen ndaj Hannibalit: ndalimi në Capua, me “banketet e bollshme, abuzimin me kënaqësitë trupore dhe kundërmimi i parfumeve”, kishte arritur të tërhiqte një “udhëheqës shumë vigjilent dhe një ushtri të pathyeshme në plogështi dhe kënaqësi” dhe t’i shpinte ata drejt humbjes.
Një pasion i parezistueshëm për parfumet do të jetë gjithashtu fatal për Gaio Plozio Planco, i cili, i ndaluar nga triumvirat, do të “tradhtohet në strehën e tij nga një parfum i mprehtë, që ai përdori për mënyrën e tij mjaft të zbutur të jetesës”. Por grackat e tyre nuk mundën t’i fusnin në grackë të gjithë: duket se perandori Vespasiano, duke u gjendur përballë një të riu, i cili, i parfumuar si s’ka më mirë, kishte shkuar për ta falënderuar për një prefekturë, tha: “Do të kisha preferuar të vije erë hudhër”.
Me gjithë dënimet e shumta, ai i parfumeve ishte një art i vërtetë, sekretet e të cilit kishin mbërritur në Romë nga Greqia, falë traktatit “On odors” nga Teofrasti, sintezë e të cilit paraqet “Historia natyrore” e Plinit. Plini përdor me zell edhe vepra të tjera të Teofrastit, duke rrëfyer, për shembull, suksesin befasues të piperit, “i cili, nuk ka asgjë për t’u shijuar as në fruta dhe as në kokrra të kuqe, por pëlqehet vetëm për shijen e tij të hidhur dhe shkon ta kërkoj në Indi”; apo të balsamit, i preferuari i të gjitha parfumeve, i cili iu dha vetëm një vendi, Judesë, dhe për të cilin romakët kishin luftuar. Ndryshe nga Teofrasti dhe Plini, Dioscorides of Anazarbus, një mjek ushtarak që ndiqte ushtritë romake në kohën e Neronit, flet gjithashtu për përbërësit për marrjen e vajrave aromatikë, si dhe ilustron përdorimet e tyre terapeutike. Dhe parfumet dhe vajrat ishin natyrisht protagonistë të mëdhenj të banketeve. Siç tregon Petronio, duke përshkruar darkën e bollshme të Trimalciones që kulmon me organizimin e funeralit të rremë të pronarit: Trimalcione hap një ampulë që përmban vaj nardi, me të cilën vajos të ftuarit dhe më pas shton: “Shpresoj që të më pëlqejë edhe i vdekur, po aq sa më pëlqen tani në të gjallë”./Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Kleopatra dhe Mark Antoni nuk do të ishin dashur kaq shumë…”
Kleopatra e ka lënë të paprekur
