Senatori Roger Marshall i Kansasit me entuziazëm iu bashkua zemërimit të përgjithshëm kur Rusia pushtoi Ukrainën në shkurt 2022.
Ai shkoi në Twitter menjëherë për të dënuar sulmin si “shkeljen më të madhe të paqes në Evropë në gati 80 vjet”. Ai shkoi në një udhëtim në Gjermani dhe në kufirin polako-ukrainas në mars për të vizituar trupat amerikane dhe për të vëzhguar operacionet humanitare atje. Pas kthimit të tij, senatori republikan iu lut Presidentit Joe Biden që t’u “merrte atyre armët e mallkuara”, ndërsa vlerësoi kontributet e Polonisë dhe Gjermanisë në përpjekjet e luftës në Ukrainë si “heroike” dhe “tronditëse”.
Por vetëm disa javë më vonë, zemërimi i tij me sa duket ishte zbehur.
Ai ishte një nga 11 senatorët që votuan kundër paketës së propozuar të ndihmës prej 40 miliardë dollarësh nga administrata Biden për Ukrainën. Në shpjegimin e votës së tij, Marshall vuri në dukje se “kontributet e aleatëve tanë të NATO-s kanë rënë ndjeshëm, duke e kthyer këtë në thelb në një luftë ndërmjetëse midis SHBA-së dhe Rusisë”.
Në Dhomën e Përfaqësuesve, Përfaqësuesi Tim Burchett i Tenesit pyeti veten pse Shtetet e Bashkuara do të dërgonin “40 miliardë dollarë në Ukrainë? Është koha që Evropa të përparojë.” Disa figura kryesore nisën të pyesnin nëse evropianët e pasur nuk do të financojnë siç duhet një luftë në kontinentin evropian, pse duhet ta bëjë Amerika?
Rrjedha aktuale e argumenteve të “fajësimit të Evropës” mund të kthehet në një përrua nëse republikanët marrin kontrollin e Kongresit në nëntor.
Projektligji ende kaloi dhe – tani për tani – vetëm një pakicë republikanësh po e mbajnë këtë pikëpamje. Por, privatisht, zyrtarët e administratës dyshojnë se do të jenë në gjendje të kalojnë paketa të mëdha ndihme për Ukrainën pas zgjedhjeve afatmesme. Sipas këndvështrimit të tyre, Kongresi është treguar i kujdesshëm ndaj shumave të mëdha të kërkuara për të mbështetur luftën në Ukrainë, veçanërisht duke pasur parasysh prioritetet e ndryshme të brendshme dhe kërcënimin e Kinës.
Mobilizimi i pjesshëm i rezervistëve nga presidenti Vladimir Putin do të thotë se lufta nuk do të përfundojë shpejt.
Zyrtarët e administratës presin që republikanët të ndërgjegjshëm për buxhetin të kërkojnë gjithnjë e më shumë që Evropa të rritet – dhe të tregojnë mosveprimin e evropianëve si një dështim të diplomacisë së administratës Biden. Edhe disa demokratë mund t’u bashkohen atyre.
SHBA ka premtuar tashmë 44 miliardë dollarë ndihmë dypalëshe për Ukrainën dhe administrata sapo i kërkoi Kongresit të miratojë 13.7 miliardë dollarë të tjerë. Këto janë shifra të mëdha edhe sipas standardeve të Uashingtonit. Ndërkohë, kontributet e kombinuara të Mbretërisë së Bashkuar, BE-së dhe të 27 vendeve anëtare të BE-së arrijnë në vetëm 33 miliardë dollarë. Në fushën kyçe të ndihmës ushtarake, hendeku është edhe më i madh: SHBA ka premtuar 24 miliardë dollarë, evropianët vetëm 12 miliardë dollarë.
Dallimi aktual mund të jetë më i madh, pasi donatorët kryesorë evropianë thuhet se kanë qenë të ngadaltë në përmbushjen e premtimeve të tyre.
Asnjë nga këto nuk është e re. Shtetet e Bashkuara janë ankuar për dështimin e Evropës për të kontribuar në sigurinë e saj që nga vitet 1950. Në vitin 2006, të gjithë anëtarët e NATO-s ranë dakord të shpenzonin të paktën 2 për qind të PBB-së së tyre për mbrojtjen. Dështimi i aleatëve të ndryshëm evropianë për të arritur këtë prag u bë burim i konflikteve të shumta transatlantike gjatë viteve.
Objektivi prej 2 për qind ishte gjithmonë një matës i dobët i kontributit të një vendi të caktuar në mbrojtjen e përbashkët të NATO-s. Megjithatë, ai u bë një tipar qendror i mosmarrëveshjeve midis Amerikës dhe Evropës, sepse ishte një objektiv i qartë, i dukshëm dhe i matshëm për të cilin të gjithë kishin rënë dakord.
Lufta në Ukrainë e ka zgjidhur kryesisht debatin prej 2 për qind, pasi shumica e anëtarëve të NATO-s e kanë kaluar në mënyrë efektive atë prag. Por, duke pasur parasysh hezitimin e Kongresit për të shpenzuar shuma gjithnjë e më të mëdha për Ukrainën, çështja më e gjerë do të mbetet aq e nxehtë.
Zyrtarët evropianë pa dyshim do të thonë se ndihma ushtarake nuk është matësi i vetëm i mbështetjes për Ukrainën.
Ata do të tregojnë për fondet e konsiderueshme që po shpërndajnë për të akomoduar refugjatët në vendet e tyre dhe koston e madhe të heqjes dorë nga energjia ruse.
Ashtu si më parë, ka një logjikë të fortë atje, por në Uashington e gjithë kjo do të tingëllojë si justifikime për mosveprim. Nëse liderët evropianë marrin këtë rrugë, ky argument i përhershëm mund të fillojë të dominojë samitet transatlantike dhe të kërcënojë unitetin perëndimor mbi Ukrainën dhe çështje të tjera.
Për të mbështetur financimin e SHBA-së, evropianët duhet të marrin drejtimin në mënyrë proaktive në dhënien e ndihmës Ukrainës.
Ka shumë mundësi të tjera për ta bërë këtë. Por nëse evropianët nuk miratojnë njërën prej tyre, Ukraina së shpejti mund të bëhet një çështje shumë përçarëse brenda aleancës transatlantike.
Burimi: European Council on Foreign Relations
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A është Evropa në prag lufte?
“Sot Amerika, nesër ju”, kërcënimi për Evropën
