Konsumi i ushqimit dhe ujit është thelbësor për jetën e njeriut. Trupi ka nevojë për energji nga burimet ushqimore dhe hidratim nga uji për të funksionuar siç duhet. Shumë sisteme në trup funksionojnë në mënyrë optimale me një dietë të larmishme dhe marrjen e duhur të ujit çdo ditë.
Por trupat tanë janë gjithashtu në gjendje të mbijetojnë për ditë pa ujë. Mund të kalojmë ditë ose ndonjëherë javë pa ushqim për shkak të rregullimeve të metabolizmit dhe konsumit të energjisë.
Pse periudha kohore ndryshon?
Kur trupi i një personi nuk merr kalori të mjaftueshme për të kryer funksionet e tij të zakonshme mbështetëse të jetës, kjo njihet si uria. Kjo mund të ndodhë nëse marrja e ushqimit është shumë e kufizuar, ose nëse trupi i një personi nuk mund ta tresë ushqimin për të absorbuar lëndët ushqyese.
Kur trupi i njeriut është i privuar rëndë nga kaloritë, ai fillon të funksionojë ndryshe për të zvogëluar sasinë e energjisë që djeg. Nëse ushqimi nuk rikthehet, uria çon në humbjen e jetës.
Nuk ka asnjë “rregull” të fortë dhe të shpejtë për sa kohë mund të jetoni pa ushqim. Në një farë mase, përgjigja varet nga dallimet dhe rrethanat individuale. Informacioni për jetëgjatësinë bazohet në kontekste të botës reale, si grevat e urisë dhe gjendjet e rënda mjekësore.
Pa ushqim dhe pa ujë, koha maksimale që trupi mund të mbijetojë mendohet të jetë rreth një javë.. Vetëm me ujë, por pa ushqim, koha e mbijetesës mund të zgjasë në 2 deri në 3 muaj.
Me kalimin e kohës, një kufizim i rreptë i marrjes së ushqimit mund të zvogëlojë jetëgjatësinë.
Të qenit nënpeshë, e përcaktuar si të kesh një indeks të masës trupore (BMI) nën 18.5, lidhet me kequshqyerjen dhe një sërë kushtesh shëndetësore që mund të ulin jetëgjatësinë. Këto përfshijnë funksionin e reduktuar të sistemit imunitar, kushtet e tretjes dhe kancerin.
Si është e mundur kjo?
Të jesh në gjendje të jetosh për ditë dhe javë pa ushqim dhe ujë duket e paimagjinueshme për shumë prej nesh. Në fund të fundit, një agjërim gjatë gjithë ditës apo edhe një zgjatje disa orëshe pa ushqim dhe ujë mund t’i bëjë shumë prej nesh nervozë dhe me pak energji.
Trupi në fakt përshtatet nëse angazhoheni në një agjërim afatshkurtër ose nuk jeni në gjendje të keni akses në ushqim dhe ujë për një kohë shumë të gjatë.
Për këtë arsye, të rriturit pa kushte shëndetësore zakonisht janë në gjendje të angazhohen në agjërime fetare dhe madje të provojnë dieta “agjëruese” si qasja ha-ndalo-ha duke vazhduar aktivitetet e tyre të rregullta ditore.
Duhen rreth 24 orë pa ngrënë që trupi të ndryshojë mënyrën se si prodhon energji.
Në rrethana normale, trupi e zbërthen ushqimin në glukozë. Glukoza i jep trupit energji.
Gjatë 24 orëve të para pa ushqim, ndërsa depozitimi i glukozës është i varfëruar, trupi do të fillojë të konvertojë glikogjenin nga mëlçia dhe muskujt në glukozë.
Në ditën e dytë pa ushqim, glukoza dhe glikogjeni janë varfëruar. Trupi do të fillojë të shpërbëjë indet e muskujve për të siguruar energji. Megjithatë, trupi është krijuar për të ruajtur muskujt, jo për t’i thyer ato. Pra, kjo fazë siguron energji të përkohshme ndërsa metabolizmi po bën një ndryshim të madh.
Për të parandaluar humbjen e tepërt të muskujve, trupi fillon të mbështetet në rezervat e yndyrës për të krijuar ketone për energji, një proces i njohur si ketozë.
Gjatë 5 ditëve të para pa ushqim, një person mund të humbasë 1 deri në 2 kilogramë peshë trupore çdo ditë. Pjesa më e madhe e kësaj humbje peshe lidhet me dehidratimin dhe çekuilibrin e elektroliteve. Gjatë disa javëve të urisë, ndryshimet në trup zakonisht bëjnë që humbja e peshës të ngadalësohet në një mesatare prej 0.3 kilogramësh (0.7 paund) në ditë.
Sa më shumë rezerva yndyrore të disponueshme, aq më gjatë një person mund të mbijetojë zakonisht gjatë urisë. Pasi rezervat e yndyrës të jenë metabolizuar plotësisht, trupi më pas kthehet në ndarjen e muskujve për energji, pasi është i vetmi burim karburanti i mbetur në trup.
Ju do të filloni të përjetoni simptoma të rënda negative gjatë fazës së urisë, ku trupi po përdor rezervat e muskujve për energji.
Pse ndikon marrja e ujit në këtë proces?
Me marrjen e duhur të ujit, disa njerëz kanë mbijetuar pa ushqim për javë apo edhe disa muaj. Koha e mbijetesës është më e gjatë me marrjen e ujit, sepse trupi ka shumë më tepër rezerva për të zëvendësuar ushqimin sesa lëngjet. Funksioni i veshkave do të ulet brenda pak ditësh pa hidratim të duhur.
Një koment i vitit 1997, i cili shqyrtoi grevat e urisë, sugjeroi se një person duhet të pijë rreth 1.5 litra ujë në ditë për t’i mbijetuar urisë për një periudhë më të gjatë kohore. Autori sugjeroi gjithashtu që të shtoni deri në gjysmë lugë çaji kripë në ditë në ujë.