Nuk kalon një javë pa raportime për një fabrikë të re gjysmëpërçuese të planifikuar në Shtetet e Bashkuara ose Evropë. Në Gjermani, Infineon dëshiron të ndërtojë në Dresden dhe prodhuesi amerikan i çipave Intel në Magdeburg. Dhe ka një thashetheme të vazhdueshme që TSMC nga Tajvani po konsideron gjithashtu ndërtimin e një fabrike në këtë vend.
Joe Biden ka joshur tashmë me sukses TSMC dhe Samsung nga Koreja në SHBA, ku po ndërtojnë fabrika me çipa shumë miliarda dollarësh.
Subvencionet janë çelësi. Akti i Reduktimit të Inflacionit të administratës Biden ka në dispozicion 370 miliardë dollarë (352 miliardë euro). Përveç kësaj, Akti i gjysmëpërçuesve dhe shkencës me financim total prej 280 miliardë dollarësh ka për qëllim të forcojë SHBA-në në fushën e çipave, të promovojë kërkimin dhe zhvillimin dhe të krijojë qendra rajonale të teknologjisë së lartë.
A mund t’i rezistojnë kompanitë e teknologjisë nga BE joshjes së subvencioneve amerikane në afat të gjatë? A është i mjaftueshëm ligji i gjysmëpërçuesve të BE-së, i cili supozohet t’i shërbejë të njëjtit qëllim me rreth 43 miliardë euro? Me ato miliarda, pjesa e Evropës në prodhimin global të çipave supozohet të dyfishohet në 20% deri në vitin 2030.
“Evropa është kampione e botës në njoftime dhe jo e mirë në zbatim,” u ankua Andreas Gerstenmayer, kreu i grupit austriak të teknologjisë AT&S, për gazetën Handelsblatt në fund të nëntorit. “Shuma është shumë e vogël për të bërë një ndryshim në shkallë globale.”
Evropa ka një histori të gjatë të prodhimit të çipave
Tashmë në Evropë ekziston frika se kompanitë e rëndësishme do të zhvendosen në SHBA dhe do të kalojnë Evropën.
Është një frikë që nuk ndahet nga Marcus Gloger, një ekspert i industrisë në Strategy& — krahu i strategjisë i konsulencës PwC. Ai mendon se kritikat e përsëritura se Evropa ka vetëm rreth 10% të prodhimit global të çipave, nuk marrin parasysh se kontinenti gjithashtu ka “njohuri të rëndësishme dhe një fuqi punëtore të trajnuar mirë”.
“Kjo është plotësisht e nënvlerësuar. Ju mund të keni fabrika kudo. Por ata kanë nevojë për njerëz që janë të trajnuar për këto punë,” tha Gloger për DW. “Falë historisë së gjatë të gjysmëpërçuesve në Evropë, ju mund të ktheheni në disa qendra ku njerëzit janë trajnuar në këtë fushë,” tha ai.
Një nga këto vende është Qendra Ndëruniversitare e Mikroelektronikës në Leuven, Belgjikë, ku edhe konkurrentët e Big Tech kryejnë kërkime së bashku. Ka grupime të tjera gjysmëpërçuese evropiane, për shembull, rreth Mynihut, e ashtuquajtura Saksonia e Silikonit pranë Dresdenit dhe qyteti universitar francez i Grenoble.
Evropa jo vetëm që ka Aktin e çipave të BE-së, por ka edhe Fondin Evropian të Rimëkëmbjes, i cili i ka vendosur vetes të njëjtin synim si Akti i Reduktimit të Inflacionit në SHBA. E gjithë kjo gamë e fondeve të BE-së prej rreth 1.9 trilion euro do të jetë e disponueshme deri në vitin 2030.
Mbështetjen e Bashkimit Evropian
Ishin zyrtarë dhe ekspertë të lartë në Komisionin Evropian ata që bënë fushatë që Evropa të përfshihej më shumë në çipat e nivelit të lartë dhe superkompjuterët. Për ta sigurimi i sovranitetit dixhital është më i rëndësishëm sesa sigurimi i zinxhirëve të furnizimit, tha Gloger. Sepse sa më shumë përparime dixhitale në Internetin e Gjërave (IoT) ose në dixhitalizimin e shtetit dhe shoqërisë përmes inteligjencës artificiale (AI), sovraniteti teknologjik duhet të garantohet.
Dy nga katër superkompjuterët më të fuqishëm në botë janë tashmë në Evropë – në Bolonjë, Itali dhe Finlandë. Dhe deri në vitin 2024, superkompjuteri i parë gjerman ekzaskale duhet të funksionojë në Jülich. Me më shumë se 1000 petaflops, superkompjuteri i quajtur JUPITER do të ketë fuqinë llogaritëse të më shumë se pesë milionë fletore moderne. Superkompjuterë të tjerë ekzaskalë do të vijnë në Mynih dhe Shtutgart.
Shpërndarja e parave të gatshme nuk mjafton
Sipas Gloger, supozimi se kompanitë e gjejnë vendin ku marrin më shumë subvencione nuk është i vërtetë. “Duhet një ekosistem i tërë. Nuk mjafton vetëm ndërtimi i një fabrike çipash. Duhen materiale dhe kërkime dhe një rrjet i tërë kompanish.”
Në Big Tech, profesionistët shumë të aftë paguhen pak a shumë të njëjtat paga në Evropë, Kinë dhe SHBA, kjo është arsyeja pse “kushtet e duhura kornizë janë thelbësore për të qenë në gjendje t’i mbash këta njerëz,” tha Gloger, duke shtuar se është e rëndësishme për ata të kenë opsione alternative në Evropë.
“Kur njerëzit e lartë lëvizin në një vend ose kontinent tjetër me familjet e tyre, është e rëndësishme që ata të dinë se përveç kompanisë me të cilën ata fillojnë, ka edhe të tjerë në rajon për të kaluar,” tha Gloger, një aspekt që është shpesh. “Nuk merret mjaft seriozisht.”
Sipas Gloger, kërkimet përkatëse gjithashtu do të kishin rëndësi dhe janë një zonë ku Evropa është ende udhëheqëse. Në Gjermani, për shembull, studiuesit nga Instituti Fraunhofer dhe Max Plank vendosën ritmin në zhvillimin e Industry 4.0, ndërsa Instituti Leibniz dhe Instituti Ferdinand Braun janë gjithashtu vende të përsosmërisë shkencore, tha ai.
Gjermania shkëlqen edhe kur bëhet fjalë për grupimet gjysmëpërçuese. Në Silicon Saxony, një grup mikroçipësh rreth Dresdenit, ka rreth 200 kompani që punojnë në biznesin e gjysmëpërçuesve. Për furnitorët, kjo infrastrukturë do të thotë se ata mund të marrin mbështetje në minuta në vend të ditëve. Kjo ndihmë është thelbësore, sepse vonesat në një fabrikë gjysmëpërçuese mund t’i kushtojnë kompanisë dhjetëra milionë euro.
‘Duke shkelur gazin’ në Evropë
Evropa ka trurin, kërkimin më të avancuar dhe grupet kryesore ndërkombëtare në industrinë e gjysmëpërçuesve. Furnizuesit unikë si ASML në Holandë, grupi i optikës industriale Zeiss ose specialisti industrial i lazerit Trumpf janë gjithashtu në Evropë, siç janë prodhuesit e gazrave industrialë dhe teknologjisë së dhomave të pastërta.
“Ajo që mungon është shpejtësia në zbatim. Ne në Evropë duhet të jemi më të guximshëm dhe më të vendosur në vendimet tona. Mendoj se qeveria dhe industria gjermane mund ta arrijnë patjetër këtë”, përfundoi Gloger.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga OilPrice.com
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Çipat do të mungojnë për një kohë të gjatë në treg
Bota do të vuajë nga mungesa e çipave për 2-3 vjet të tjera
A ka mënyrë për të mposhtur mungesën e çipave?
