MENU
klinika

Ndikimi

Gluteni përkeqëson ekzemën?!

04.01.2023 - 18:19

Ekzema është një gjendje e lëkurës që prek rreth 15-30% të fëmijëve dhe 2-10% të të rriturve. Shkencëtarët kanë zbuluar se shkaku i ekzemës mund të jetë kryesisht gjenetik. Thënë kështu, njerëzit me ekzemë shpesh vërejnë se ngrënia e ushqimeve të caktuara duket se shkakton ose përkeqëson simptomat e ekzemës.

Ndër faktorët dietikë, gluteni është një nga fajtorët e dyshuar që njerëzit raportojnë më shumë. Në të vërtetë, disa kërkime sugjerojnë se mund të ketë një lidhje midis glutenit dhe simptomave te njerëzit që tashmë kanë ekzemë.

Çfarë është ekzema?

Ekzema – e njohur edhe si dermatiti atopik – është një gjendje e lëkurës në të cilën ju përjetoni lëkurë të thatë, kruarje, që shndërrohet në skuqje nëse e fërkoni ose gërvishtni atë.

Ekzistojnë lloje të tjera të dermatitit, por ekzema është deri tani më e zakonshme. Është më e zakonshme tek foshnjat dhe fëmijët, por mund të vazhdojë edhe në moshën madhore.

Ekspertët besojnë se ekzema ndodh si rezultat i një pengese të dëmtuar të lëkurës. Kjo lejon që uji të largohet më lehtë nga lëkura, duke e bërë atë të dehidratohet.

Hulumtimet sugjerojnë se gjenetika mund të luajë një rol në këtë. Një mutacion në gjenin filaggrin mund të jetë një shkak i mundshëm i mosfunksionimit të barrierës së lëkurës që shpesh ndodh me ekzemën. Ky gjen ndikon në maturimin e qelizave të lëkurës.

Një pengesë jofunksionale e lëkurës mund ta bëjë më të lehtë depërtimin e substancave të dëmshme në lëkurë.

Njerëzit me ekzemë gjithashtu duket se kanë më pak beta-defenzina, të cilat janë përbërës përgjegjës për luftimin e viruseve, baktereve dhe kërpudhave pushtuese.

Si rezultat, ata mund të jenë më të prirur ndaj infeksioneve të lëkurës.

Përveç kësaj, përgjigja imune inflamatore duket të jetë e ndryshme te njerëzit me ekzemë. Kjo mund të shpjegojë pse lëkura  mund të irritohet lehtësisht nga aromat, sapunët, detergjentët ose alergjenët e tjerë.

Njerëzit shpesh e trajtojnë ekzemën me pomada hidratuese pa aromë në baza ditore dhe shumë njerëz përdorin ilaçe anti-inflamatore për shpërthimet.

Profesionistët e kujdesit shëndetësor shpesh këshillojnë njerëzit me këtë gjendje të lëkurës që të shmangin shkaktarët, si sapunët e ashpër, detergjentët, aromat dhe pëlhurat që janë të trasha.

Disa njerëz raportojnë më tej përmirësime pasi kanë hequr disa ushqime nga dieta e tyre, si ato që përmbajnë gluten.

Cila është lidhja midis ekzemës dhe intolerancës ndaj glutenit?

Tre gjendje mund të shkaktojnë intolerancë ndaj glutenit:

Sëmundja celiake. Kjo sëmundje autoimune inflamatore dëmton rreshtimin e zorrëve kur hani gluten. Mund të rezultojë në anemi, kocka të dobëta, çrregullime neurologjike dhe kushte të lëkurës si ekzema.

Alergji ndaj grurit. Kjo është një përgjigje jonormale imune ndaj proteinave specifike në grurë. Simptomat mund të variojnë nga të përzierat e lehta dhe ekzema deri tek anafilaksia kërcënuese për jetën.

Ndjeshmëria ndaj glutenit jo-celiak (NCGS). Një mjek mund t’ju diagnostikojë me NCGS nëse keni përjetuar simptoma të ngjashme me sëmundjen celiac ose alergji ndaj grurit, pavarësisht se nuk keni asnjë nga këto kushte.

Këto tre gjendje janë të dallueshme, por simptomat e tyre mund të mbivendosen. Ky është rasti për ekzemën, e cila mund të ndodhë në të tre këto kushte.

Është interesante se mund të ketë një lidhje midis glutenit dhe ekzemës.

Një studim raportoi se deri në 18% e njerëzve me NCGS kishin probleme të lëkurës. Ekzema, skuqjet dhe dermatiti i papërcaktuar ishin më të zakonshmet.

Një studim tjetër raportoi se njerëzit me ekzemë mund të kenë 1.6 herë më shumë gjasa të kenë sëmundje celiake sesa ata në grupin e kontrollit. Megjithatë, vetëm 0.6% e njerëzve me ekzemë kishin gjithashtu sëmundje celiac, kështu që gjasat absolute duket të jenë shumë të vogla.

Në mënyrë të ngjashme, njerëzit me alergji ndaj grurit shpesh përjetojnë ekzemë si rezultat i ngrënies së grurit që përmban gluten. Megjithatë, ata mund të mos përjetojnë të njëjtat simptoma kur hanë kokrra të tjera që përmbajnë gluten.

A shkakton apo përkeqëson ekzemën gluteni?

Shkaku i ekzemës besohet të jetë gjenetik. Aktualisht nuk ka asnjë provë që gluteni e shkakton atë.

Thënë kështu, shumë njerëz me ekzemë besojnë se ajo që hanë mund të ndikojë në ashpërsinë e shpërthimeve të lëkurës së tyre.

Ndër të gjithë fajtorët e mundshëm dietik, gluteni është ai që njerëzit zakonisht besojnë se përkeqëson ekzemën e tyre.