Bota është në “agimin e një epoke të re industriale” të prodhimit të teknologjisë së energjisë së pastër që do të trefishohet në vlerë deri në vitin 2030 dhe do të krijojë miliona vende pune, sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA).
Tregu global për teknologjitë kryesore të prodhimit në masë – duke përfshirë panelet diellore, turbinat e erës, bateritë e automjeteve elektrike, pompat e nxehtësisë dhe elektrolizuesit për hidrogjen – do të ketë vlerë rreth 650 miliardë dollarë në vit deri në fund të dekadës, njoftoi IEA.
Shifra është më shumë se tre herë më e madhe se nivelet aktuale, por kushtëzohet nga zbatimi i plotë i premtimeve të vendeve për energjinë dhe klimën, raporton aljazeera.
Punët e ndërlidhura në prodhimin e energjisë së pastër do të dyfishohen nga gjashtë milionë në gati 14 milionë deri në vitin 2030 dhe “rritje e mëtejshme e shpejtë industriale dhe e punësimit pritet në dekadat në vijim ndërsa tranzicioni përparon”, njoftoi agjencia.
“Bota e energjisë është në agimin e një epoke të re industriale – epoka e prodhimit të teknologjisë së energjisë së pastër”, deklaroi IEA
Kina ka dominuar si në prodhimin ashtu edhe në tregtinë e “teknologjive më të mëdha të energjisë së pastër”, pohuan ata.
Megjithatë, organizata me bazë në Paris paralajmëroi se përqendrimi i nxjerrjes së burimeve dhe prodhimit përbënte rreziqe për zinxhirët e furnizimit.
Tre vende përbëjnë 70 për qind të kapacitetit prodhues për teknologjinë diellore, të erës, baterive, elektrolizerave dhe pompave të nxehtësisë, me Kinën “dominuese në të gjitha”.
Republika Demokratike e Kongos prodhon më shumë se 70 për qind të kobaltit në botë dhe tre vende – Australia, Kili dhe Kina – përbëjnë më shumë se 90 për qind të prodhimit global të litiumit – një burim kyç për bateritë e automjeteve elektrike.
Së pari, rritja e çmimeve të kobaltit, litiumit dhe nikelit në vitin 2022 shkaktoi shtrenjtimin e prodhimit global të baterive për automjetet elektrike me pothuajse 10 për qind.
Kostoja e ndërtimit të turbinave me erë jashtë Kinës është rritur gjithashtu pas disa vitesh rënie të çmimeve, ndërkohë që tendenca të ngjashme po prekin panelet diellore.
Raporti tha se zhvilluesit dhe investitorët e projekteve të energjisë së pastër po vëzhgojnë nga afër politikat që mund t’u japin atyre një avantazh konkurrues.
Politikat e qeverisë dhe zhvillimet e tregut mund të kenë një efekt të rëndësishëm se ku përfundojnë pjesa tjetër e këtyre projekteve.
Drejtori ekzekutiv i IEA-s, Fatih Birol u kërkoi vendeve të diversifikojnë zinxhirët e furnizimit, duke përmendur varësinë e Evropës nga gazi rus si shembullin kryesor të ekspozimit të mundshëm ndaj ndërprerjeve të shkaktuara nga varësia e tepruar në një burim tregtar.
“Siç e kemi parë me mbështetjen e Evropës në gazin rus, kur varesh shumë nga një kompani, një vend ose një rrugë tregtare – rrezikon të paguash një çmim të rëndë nëse ka ndërprerje”, tha ai.
Birol theksoi gjithashtu rëndësinë e bashkëpunimit ndërkombëtar, “pasi asnjë vend nuk është një ishull energjetik dhe tranzicioni i energjisë do të jetë më i kushtueshëm dhe i ngadalshëm nëse vendet nuk punojnë së bashku”.
IEA deklaroi në muajin tetor se pushtimi rus i Ukrainës ka të ngjarë të përshpejtojë tranzicionin e botës drejt energjisë më të gjelbër nga lëndët djegëse fosile.
Siguria energjetike është “motori më i madh i energjive të rinovueshme”, tha Birol.
“Shqetësimet për sigurinë energjetike, angazhimet për klimën… politikat industriale – të trija janë një kombinim shumë i fuqishëm”, përfundoi ai.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Ekonomia shqiptare do rritet 4.5% këtë vit
