Shumë kompani prodhojnë sasi të mëdha të CO2. Tani që gjykatat në disa vende kanë urdhëruar politikanët të bëjnë më shumë për të mbrojtur klimën dhe bizneset po paditen gjithnjë e më shumë. A priten kërkesa të mëdha për dëmshpërblime?
Mes protestave të shumta klimatike, kompanitë në të gjithë botën janë gjithnjë e më shumë në fokusin e aktivistëve të klimës, të cilët synojnë të ndryshojnë politikën e korporatave përmes veprimeve ligjore. Në Gjermani, prodhuesit e makinave si Volkswagen (VW), BMW dhe Mercedes-Benz tashmë janë goditur, siç janë goditur edhe ndërmarrja e energjisë RWE dhe importuesi i gazit Wintershall Dea.
Megjithatë, deri më tani, kompanitë në këtë vend nuk kanë frikë nga gjyqtarët. Vitin e kaluar, gjykatat rajonale, për shembull, hodhën poshtë të gjitha paditë kundër prodhuesve të makinave të vendit. Vendime të tjera janë ende në pritje, si ai në rastin e një udhërrëfyesi malor peruan nga Andet, i cili dëshiron që RWE të mbajë një pjesë të kostove për masat mbrojtëse kundër ndikimeve të ndryshimeve klimatike në shtëpinë e tij.
Në të gjithë botën, gjithnjë e më shumë njerëz po përpiqen të marrin masa më të mira për mbrojtjen e klimës në këtë mënyrë, dhe në disa raste kërkojnë edhe kompensim për dëmet e shkaktuara nga ndryshimet klimatike. Deri më sot, më shumë se 2,000 padi për klimën janë ngritur në mbarë botën, sipas London School of Economics.
Consultancy EY ka zbuluar se ndërsa shumica e padive deri më sot kanë qenë kundër qeverive, gjithnjë e më shumë kompani janë paditur kohët e fundit.
Më shumë se një e treta e emetimeve globale të CO2 të emetuara midis 1965 dhe 2018 u shkaktuan nga 20 korporatat më të mëdha të naftës, qymyrit dhe gazit. Megjithatë, nuk janë vetëm kompanitë nga sektori i karburanteve fosile që paditen, por edhe kompani nga sektorët e transportit, ushqimit, bujqësisë, plastikës dhe financave, sipas firmës ligjore gjermane Hengeler Mueller e cila është e specializuar në të drejtën tregtare.
Një nga prodhuesit më të mëdhenj në botë të materialeve të ndërtimit, Holcim, po përballet me veprime ligjore në Zvicër. Përmes prodhimit të tij të çimentos, grupi emetoi më shumë se shtatë miliardë ton CO2 midis 1950 dhe 2021, që është më shumë se dyfishi i sasisë së emetuar nga e gjithë Zvicra.
A duhet të kenë frikë kompanitë që kanë operuar brenda ligjit tani se do të mbajnë përgjegjësi për emetimet e tyre të CO2? Dhe a do t’u tregojnë gjykatësit se si duhet ta drejtojnë biznesin e tyre në të ardhmen?
Në Holandë, e cila ka një sistem ligjor shumë progresiv kur bëhet fjalë për paditë për klimën, përpjekjet e para për t’i mbajtur kompanitë përgjegjëse për emetimet e tyre filluan në maj 2021. Në atë kohë, një gjykatë urdhëroi kompaninë britaniko-holandeze të naftës Royal Dutch Shell të të reduktojë emetimet e CO2 nga shitja e produkteve të naftës me 45% deri në vitin 2030.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Bota do vazhdojë të vuaj nëse japim zgjidhje afatshkurtër”
A jemi gati për të zgjeruar ekonominë e kaltër?
A ka marrë fund ‘magjia’ Merkel-Macron?
