Diabeti është një gjendje kronike që mund të shkaktojë shumë komplikime në trup, veçanërisht nëse keni jetuar me këtë gjendje për një kohë të gjatë.
Ndërsa problemet e shikimit janë të zakonshme tek njerëzit që kanë diabet, shumë pyesin nëse diabeti shkakton vërtet verbëri.
A do të verboheni nëse keni diabet?
Të kesh diabet absolutisht nuk do të thotë që automatikisht do të humbasësh shikimin. Shumë njerëz jetojnë me diabet për shumicën e jetës dhe shikimi i tyre është mjaft i mirë.
Të kesh diabet – dhe sheqernat e larta të gjakut (hiperglicemia) – për një periudhë të gjatë kohore mund të shkaktojë dëmtim të enëve të vogla të gjakut në sytë (retinë). Kjo mund të shkaktojë ulje të shikimit, turbullirë dhe njolla të errëta, një ndërlikim i quajtur retinopati diabetike.
Nëse nuk trajtohet, retinopatia mund të çojë në verbëri. Retinopatia është një nga shkaqet kryesore në botë të verbërisë së të rriturve.
Por verbëria nuk është e pashmangshme. Ruajtja e niveleve të moderuara të sheqerit në gjak dhe mbajtja e niveleve të hemoglobinës A1C nën 7% mund të zvogëlojë rrezikun e shumicës së komplikimeve të diabetit, duke përfshirë retinopatinë.
Çfarë mund të shkaktojë verbërinë e lidhur me diabetin?
Nuk është vetë diabeti ai që mund të shkaktojë verbëri, por të paturit e diabetit ju vë në rrezik më të lartë për zhvillimin e disa kushteve që kontribuojnë në verbëri.
*Retinopati diabetike
Retinopatia është dëmtim i enëve të gjakut të syrit, i cili shkakton rrjedhjen e gjakut dhe lëngjeve të tjera në sy (mikroaneurizma). Kjo mund të kërcënojë vizionin.
Fazat më të hershme të retinopatisë zakonisht nuk kanë simptoma. Faza më e avancuar e retinopatisë diabetike mund të shkaktojë verbëri nëse nuk trajtohet dhe kërkon vëmendje dhe trajtim të menjëhershëm mjekësor.
*Edemë makulare
Edema makulare diabetike shkaktohet nga dëmtimi i enëve të gjakut ekzistuese të retinës së syrit. Kjo ndodh për shkak të periudhave të gjata të sheqerit të lartë në gjak, duke bërë që retina të rrjedhë lëngje dhe gjak në makulë, gjë që e bën atë të fryhet. Kjo ënjtje mund të dëmtojë fotoreceptorët, duke rezultuar në verbëri.
Edema makulare ka një fillim dhe progres shumë më të ngadaltë sesa degjenerimi makular i lagësht dhe sëmundjet e tjera të syrit.
*Kataraktet
Një katarakt është mjegullimi i thjerrëzave të syrit. Sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC), është shkaku kryesor i verbërisë në mbarë botën.
Kur keni diabet dhe sheqer të lartë në gjak për një periudhë të gjatë kohore, mund të ndodhin ndryshime strukturore në thjerrëzat e syrit, duke çuar në përshpejtimin e zhvillimit të kataraktit. Të rriturit e moshuar janë gjithashtu më të prirur ndaj zhvillimit të kataraktave.
*Glaukoma
Glaukoma është një term gjithëpërfshirës për sëmundjet e syrit që shkaktojnë humbje të shikimit dhe verbëri me dëmtim të nervit në pjesën e pasme të syrit të quajtur nervi optik.
Diabeti dyfishon shanset e zhvillimit të glaukomës sepse retinopatia diabetike mund të shkaktojë shtimin e enëve jonormale të gjakut, duke bllokuar rrjedhjen e duhur të lëngjeve nga syri.
A mund të parandaloni verbërinë e lidhur me diabetin?
Ndërsa mjekët nuk do t’ju thonë se mund të parandaloni një ndërlikim të diabetit me 100% siguri, mbajtja e niveleve të sheqerit në gjak dhe presionit të gjakut brenda një diapazoni të shëndetshëm ndihmon shumë për të ndihmuar në parandalimin e verbërisë së lidhur me diabetin.
Si e trajtoni humbjen e shikimit nga diabeti?
Trajtimi për humbjen e shikimit nga diabeti do të varet nga gjendja dhe ashpërsia e tij. Pasi humbja e shikimit dhe sëmundja kanë arritur një fazë të caktuar, një pjesë e humbjes është e përhershme.
Megjithatë, ka shumë opsione për të ndihmuar në ruajtjen e shikimit, edhe pasi të keni pasur probleme për shkak të sëmundjes së syrit diabetik.
*Medikamente
Medikamentet anti-vaskulare të faktorit të rritjes endoteliale (anti-VEGF), të tilla si bevacizumab, ranibizumab ose aflibercept, bllokojnë rritjen e enëve jonormale të gjakut që të rriten në sy. Kjo mund të përdoret për të ndaluar rrjedhjet në enët e gjakut dhe përdoret për trajtimin e retinopatisë dhe edemës makulare diabetike.
Këto trajtime mund të ndalojnë humbjen e mëtejshme të shikimit dhe mund të përmirësojnë gjithashtu shikimin e mbetur.
*Kirurgjia
Kirurgjia e kataraktit është një procedurë e thjeshtë dhe e zakonshme ku mjeku mund të heqë thjerrëzat e turbullta të syrit, duke e zëvendësuar atë me një lente artificiale.
Shumë njerëz përjetojnë përmirësim të shikimit edhe pas operacionit të kataraktit, duke kërkuar një recetë të re për syze, megjithatë, kjo do të varet nëse keni ndonjë sëmundje tjetër diabetike të syrit.
*Trajtimi me laser
Fotokoagulimi mund të ndihmojë në parandalimin e humbjes së shikimit, veçanërisht nëse kryhet herët përpara se të bëhet dëmtimi i rëndë i retinës. Fazat e mëvonshme të retinopatisë diabetike mund të kërkojnë një formë më agresive të terapisë me lazer të quajtur kirurgjia e fotokoagulimit të shpërndarjes (pan-retinale).
Kjo kufizon rritjen e enëve të reja të gjakut në sy, të cilat mund të jenë jashtëzakonisht efektive, por mund të mos funksionojnë në çdo rast.