Sëmundja Moyamoya është një gjendje e rrallë që ndikon në qarkullimin e gjakut në tru. Arteria karotide bllokohet ose ngushtohet dhe enët e vogla të gjakut zhvillohen në bazën e trurit për të furnizuar trurin me gjak.
Njerëzit me sëmundjen moyamoya mund të përjetojnë komplikime si goditje në tru ose gjakderdhje në tru. Mund të ndikojë gjithashtu në mënyrën se si zhvillohet truri i tyre, duke çuar në vonesa konjitive ose aftësi të kufizuara intelektuale.
Sëmundja Moyamoya mund të trajtohet me ilaçe dhe kirurgji. Me trajtimin e duhur, është e mundur që njerëzit me sëmundjen moyamoya të kenë jetë të gjatë dhe të shëndetshme.
Sëmundja Moyamoya është një gjendje cerebrovaskulare, që do të thotë se ndikon në rrjedhën e gjakut në tru. Kjo gjendje prek më së shumti fëmijët, por mund të prekë edhe të rriturit.
Truri ka nevojë për një furnizim të vazhdueshëm me oksigjen dhe lëndë ushqyese në mënyrë që të funksionojë. Gjaku, i cili udhëton në tru përmes enëve të gjakut, e furnizon trurin me oksigjen dhe lëndë ushqyese. Kur qarkullimi i gjakut në tru është i dëmtuar, mund të ndodhin një sërë komplikimesh.
Në sëmundjen moyamoya, arteria karotide në kafkë bllokohet ose ngushtohet, duke reduktuar rrjedhjen e gjakut në tru. Për të kompensuar këtë bllokim, enët e vogla të gjakut zhvillohen në bazën e trurit për ta furnizuar atë me gjak.
Moyamoya u identifikua për herë të parë në Japoni. Moyamoya do të thotë “fryrje tymi” në japonisht, një referencë për pamjen e enëve të vogla në bazën e trurit.
Simptomat e semundjes Moyamoya
Njerëzit e të gjitha moshave mund të kenë sëmundje moyamoya, por është më e zakonshme tek fëmijët. Simptomat tek fëmijët mund të ndryshojnë nga ato te të rriturit.
Tek fëmijët, simptomat zakonisht shfaqen midis moshës 5 dhe 10 vjeç. Simptoma e parë është zakonisht një goditje në tru ose një goditje e vogël (i quajtur edhe një atak ishemik kalimtar, ose TIA).
Të rriturit me sëmundjen moyamoya zakonisht përjetojnë simptoma midis moshës 30 dhe 50 vjeç. Të rriturit gjithashtu mund të përjetojnë goditje në tru ose TIA, por më shpesh, ata përjetojnë gjakderdhje në tru, e quajtur gjithashtu goditje hemorragjike.
Simptomat e sëmundjes moyamoya që shfaqen në çdo moshë mund të përfshijnë:
- afazi (vështirësi me të folurit ose të kuptuarit e të tjerëve)
- vonesa konjitive ose zhvillimore
- dhimbje koke të shpeshta
- lëvizjet e pavullnetshme
- paralizë ose dobësi në fytyrë, krah ose këmbë, zakonisht në njërën anë të trupit
- konvulsione
- problemet e shikimit
Nëse mendoni se jeni ose keni përjetuar një goditje në tru, është e rëndësishme të kërkoni kujdes të menjëhershëm mjekësor.
Trajtimi i sëmundjes Moyamoya
Pa trajtim, furnizimi me gjak i trurit mund të ulet me kalimin e kohës. Si rezultat, njerëzit me sëmundje moyamoya mund të pësojnë goditje të shumta dhe rënie mendore. Kur sëmundja moyamoya lihet e patrajtuar, mund të jetë fatale. Për shkak të kësaj, është e rëndësishme që sëmundja moyamoya të trajtohet sa më shpejt të jetë e mundur.
Sëmundja Moyamoya mund të trajtohet përmes operacionit ose medikamenteve. Disa njerëz nuk përjetojnë goditje ose komplikime të mëtejshme pas operacionit.
Kirurgjia është trajtimi parësor për sëmundjen moyamoya. Disa operacione, të quajtura rivaskularizime, mund të hapin enët e ngushtuara të gjakut ose të anashkalojnë enët e bllokuara dhe të përmirësojnë rrjedhjen e gjakut në tru.
Disa ilaçe mund të ndihmojnë gjithashtu njerëzit me sëmundjen moyamoya. Për shembull:
Barnat kundër konvulsioneve mund të përshkruhen nëse keni pasur kriza.
Holluesit e gjakut mund të zvogëlojnë shanset për të përjetuar një goditje në tru.
Bllokuesit e kanalit të kalciumit mund të zvogëlojnë dhimbjet e kokës dhe simptomat që lidhen me TIA.
Për shkak se sëmundja moyamoya ndikon në funksionimin e trurit, terapia profesionale ose fizike mund të ndihmojë në përmirësimin e cilësisë së jetës. Për shembull, mund t’ju ndihmojë të ndërtoni aftësi zhvillimore dhe të përmirësoni funksionin fizik të prekur nga një goditje në tru.
