Në Turqi, zgjedhjet presidenciale duket se do të jenë një luftë deri në votën e fundit, sidomos tani që balotazhi midis presidentit Recep Tayyip Erdogan dhe sfiduesit dhe liderit të opozitës, Kemal Kilicdaroglu, është pothuajse i sigurt. Me më shumë se 99% të votave të hedhura, Erdogan fitoi 49.42% të votave dhe 26.8 milionë vota ndërsa Kilicdaroglu është në 44.95% me 24.4 milionë vota. Pas 9 vitesh, sulltani Erdogan, lideri i Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim (AKP), do të duhet të presë raundin e dytë për të mbajtur karrigen që ka patur që nga viti 2014, me një karrierë 20-vjeçare. Pjesëmarrja arriti në 88.29%, ndërsa për zgjedhjet parlamentare, të cilat u zhvilluan në të njëjtën kohë me ato presidenciale, votuan 85% e të drejtës.
Balotazh më 28 maj
Më herët gjatë numërimit, Erdogan ishte i bindur se do të siguronte vota të mjaftueshme për të fituar zgjedhjet. “Ne besojmë se do ta përfundojmë këtë raund me mbi 50% të votave,” u tha ai mbështetësve në selinë e Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim (AK) në Ankara. Kilicdaroglu akuzoi më parë Partinë AK të Erdoganit se kërkon rinumërim dhe vonesë të rezultateve në bastionet e opozitës, duke përfshirë në Ankara dhe Stamboll.
Kilicdaroglu, një ish-burokrat 74-vjeçar me sjellje të butë, ka premtuar të rregullojë ekonominë e lëkundur të Turqisë dhe të rivendosë institucionet demokratike të komprometuara nga një rrëshqitje drejt autoritarizmit gjatë mandatit të Erdoganit. Aleanca Popullore, koalicioni që mbështet Erdoganin, megjithatë ka siguruar shumicën e vendeve në parlament. Presidenti përsëriti se ai ka “epërsi të qartë” ndaj kundërshtarit të tij, por përsëriti se do të respektojë rezultatin e balotazhit të planifikuar për në 28 maj. “Nëse kombi ynë ka zgjedhur për një raund të dytë, kjo është e mirëpritur”.
Shpresat e Erdogan
Erdogan po paguan për një rënie të popullaritetit, e cila ishte shfaqur tashmë në administratat e vitit 2019, kur AKP kishte humbur qeverinë e dy qyteteve më të rëndësishme në vend, Ankarasë dhe Stambollit. Tërmeti i 6 shkurtit e përkeqësoi imazhin e saj. Në përpjekje për të bindur votuesit, presidenti turk ka luajtur “kartën” e rritjes me 45% të pagës së punonjësve të shtetit vetëm 5 ditë para votimit. Edhe sfiduesi ka besim për raundin e dytë. Jo vetëm kaq, por udhëheqësi turk ka premtuar gaz falas, për përdoruesit vendas. Në mënyrë të detajuar, ligji parashikon furnizimin falas për të paktën 25 mijë metër kub gaz natyror për familjet. Të paktën për 12 muajt e ardhshëm, aq sa duhet, sipas planeve të Erdoganit, për të ulur inflacionin.
Ndikimi i kandidatit të tretë
Me perspektivën e një raundi të dytë, vëmendja tani kthehet tek ajo se ku do të votojnë 5% që votuan për Sinan Ogan, një ish-deputet nacionalist. Ai e quajti veten si një faktor potencial. Megjithatë, Ogan ka një qëndrim të ashpër ndaj partive kurde, gjë që e bën të vështirë arritjen e një marrëveshjeje me Kilicdaroglu, i cili mbështetet në mbështetjen e partisë pro-kurde HDP. Ogan tha se do të vendosë pas disa ditësh. “Do të flas me liderët e aleancës sime, do të shkoj të pyes votuesit e mi në dy ditët në vijim. Dhe më pas do të marrim një vendim dhe do të kryejmë detyrën tonë në 14 ditët e ardhshme”. Thuhet se Ogan është ideologjikisht më pranë “Aleancës Popullore” të Erdoganit, aq më tepër kur kjo e fundit doli fituese e raundit të parë. Ogan komentoi rezultatin e zgjedhjeve të raundit të parë, duke kërkuar që procesi i numërimit, veçanërisht i votave të emigrantëve, të vazhdonte pa probleme.
Sytë e Perëndimit nga Turqia
Rezultati i votimit do të shikohet gjithashtu me vëmendje ndërkombëtarisht, veçanërisht në Moskë dhe Evropë. Turqia, një anëtare e NATO-s që ka ushtrinë e dytë më të madhe të aleancës, ka forcuar lidhjet e saj me Rusinë vitet e fundit. Në vitin 2019, ajo madje bleu armë nga vendi në kundërshtim me SHBA-në. Kohët e fundit Erdogan “ka shqetësuar” Perëndimin duke vazhduar të mbajë lidhje të ngushta me Rusinë ndërsa ajo vazhdon sulmin e saj në Ukrainë dhe ka shkaktuar një “dhimbje koke” për planet e zgjerimit të NATO-s duke bllokuar anëtarësimin e Finlandës dhe Suedisë.
