Përpara Indeksit të Çmimeve të Konsumit të ndjekur nga maji, ekonomistët presin edhe një muaj tjetër rritjeje më të vogla të çmimeve.
Konsensusi midis ekonomistëve të anketuar nga Refinitiv është se çmimet u rritën me 4.1% muajin e kaluar krahasuar me një vit më parë. Nëse këto parashikime janë të sakta, kjo do të shënonte një rënie të ndjeshme nga prilli, kur inflacioni vjetor ishte 4.9%. Kjo do të thotë gjithashtu se inflacioni është rreth gjysma e asaj që ishte një vit më parë.
Ngadalësimi i inflacionit ndodhi në lidhje me fushatën e rritjes së normave të Rezervës Federale, e cila filloi në mars 2022. Por rritja e normave nuk ka penguar që më shumë presione inflacioniste të depërtojnë në ekonomi.
Nga ana tjetër, inflacioni gjatë vitit të kaluar ka qenë një lojë dhënie-merr. Ja ku po ndodh disa nga ato dhënie dhe marrje:
Inflacioni i shërbimeve është bërë më problematik
Rritjet e çmimeve për shërbime si pastrimi kimik, prerja e flokëve dhe transporti kanë qenë një nga kontribuesit kryesorë në inflacionin e përgjithshëm këtë vit dhe të kaluar. Por madhësia e kontributit të tyre është rritur në mënyrë drastike.
Rritja 5.4% 12-mujore e kostos së shërbimeve në prillin e kaluar përbënte 40% të inflacionit në atë kohë, sipas të dhënave të CPI.
Që atëherë, shërbimet janë bërë më të shtrenjta, duke kushtuar pothuajse 7% më shumë në prill të këtij viti në krahasim me prillin e 2022. Vetëm kjo përbënte 84% të inflacionit që përjetuan amerikanët.
Inflacioni i shërbimeve është rritur pjesërisht sepse sjellja e konsumatorëve është ende jashtë rrezikut nga pandemia. Kur ekonomia amerikane u mbyll, konsumatorët nuk mund të shpenzonin para për shumë shërbime. Kur u rihap, konsumatorët u hodhën në mundësinë për të shijuar më në fund shërbime dhe përvoja si darka jashtë, udhëtimi dhe stilimi i flokëve.
Firmat u përpoqën të punësonin më shumë punëtorë dhe, si rezultat, iu desh të rrisnin pagat. Kjo ndihmoi të nxiste më shumë inflacion pasi do të thoshte që punëtorët kishin më shumë para për të shpenzuar.
“Rritja e pagave është ende një problem i madh,” tha së fundmi Ian Shepherdson, kryeekonomist në Pantheon Macroeconomics.
Një zhvendosje nga inflacioni me bazë të gjerë në atë të përqendruar
Një vit më parë, kontribuesit kryesorë në inflacionin e përgjithshëm pas shërbimeve ishin banesat dhe energjia, të cilat përbënin përkatësisht 33% dhe 25% të rritjes vjetore të çmimeve në të gjithë ekonominë.
Asnjë kategori individuale e shpenzimeve nuk përbënte më shumë se 40% të inflacionit të përgjithshëm vitin e kaluar. Por kishte më shumë kategori që së bashku po e shtynin inflacionin më të lartë.
Kohët e fundit, inflacioni po nxitet kryesisht nga më pak kategori. Për shembull, përqindja e shpenzimeve të strehimit që kontribuan në inflacionin e përgjithshëm pothuajse u dyfishua në 64% nga 33% një vit më parë. U rrit edhe efekti i rritjes së çmimeve të ushqimeve dhe pijeve.
Gazi u bë shumë më i lirë
Përveç rritjes së normës së Fed-it, rënia e çmimeve të gazit është një arsye e madhe pse inflacioni u ftoh nga një vit më parë.
Rreth kësaj periudhe të vitit të kaluar, çmimet e gazit u rritën me 44% krahasuar me vitin 2021. Kjo përbënte 19% të inflacionit të përgjithshëm prillin e kaluar. Por në raportin e fundit të IÇK-së, çmimet e gazit ranë 12% nga një vit më parë. Kjo ndihmoi në uljen e inflacionit në përgjithësi.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga “CNN“
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Analistët tregojnë për CNN, pasojat e një lufte
A është lufta e Putinit, që po i rrit çmimet?!
