Sindroma Guillain-Barré (GBS) është një çrregullim i rrallë nervor. Kjo është një sëmundje që mund të rezultojë në dobësi të muskujve ose humbje të funksionit të muskujve në pjesë të ndryshme të trupit.
Në njerëzit me sindromën Guillain-Barré (GHEE-yan ba-RAY), sistemi imunitar i trupit sulmon sistemin nervor periferik.
Sistemi nervor periferik përfshin nervat që lidhin trurin dhe palcën kurrizore në gjymtyrë. Këto nerva ndihmojnë në kontrollin e lëvizjes së muskujve.
Përhapja e GBS
Sindroma Guillain-Barré është një sëmundje e rrallë.
Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) vlerësojnë se rreth 1 ose 2 nga 100,000 njerëz zhvillojnë GBS çdo vit në Shtetet e Bashkuara.
Çdokush mund të marrë GBS, por gjendja është më e zakonshme në të rriturit sesa te fëmijët, dhe më shumë burra sesa gratë janë diagnostikuar me GBS çdo vit.
Shkaqet dhe faktorët e rrezikut
Mjekët nuk e dinë se çfarë shkakton sindromi Guillain-Barré.
Shumë njerëz me GBS raportojnë një infeksion bakterial ose viral (siç është gripi) ditë ose javë para se të fillojnë simptomat GBS.
Shkaktarët më pak të zakonshëm për GBS mund të përfshijnë:
- Vaksina;
- Kirurgji;
- Traumë.
Sindromi Guillain-Barré nuk është ngjitës, nuk mund të përhapet nga një person në tjetrin.
Llojet e GBS
Ka disa lloje të sindromës Guillain-Barré, të cilat karakterizohen nga ajo pjesë e qelizave nervore që është dëmtuar.
Lloji më i zakonshëm i GBS quhet polyradiculoneuropathia akute inflamatore demyelinating (AIDP). Në AIDP, sistemi imunitar gabimisht sulmon mbulesën nervore mbrojtëse që ndihmon në transmetimin e sinjaleve nervore nga truri në pjesë të tjera të trupit.
Simptomat e sindromës Guillain-Barré
Simptomat e para të sindromës Guillain-Barre shpesh përfshijnë ndjesi shpimi ose dobësi në këmbë. Këto ndjenja mund të përhapen në krahë dhe në fytyrë.
Edhe muskujt e kraharorit mund të preken.
Në raste shumë të rënda, njerëzit me GBS mund të humbasin të gjitha funksionet dhe lëvizjet e muskujve, duke u paralizuar.
Shenjat dhe simptomat e sindromës Guillain-Barré mund të përfshijnë:
- Ndjesi shpimi si mëe gjilpërë, në gishta, kyçin e këmbës apo kyçet e duarve;
- Dobësia e muskujve që fillon në këmbë dhe përhapet në trupin e sipërm;
- Ecje e pasigurtë;
- Vështirësia në lëvizjet e syrit ose të fytyrës (përtypje, të folurit);
- Vështirësi në kontrollimin e zorrëve ose fshikëzës;
- Ritmi i shpejtë i zemrës;
- Vështirësi në frymëmarrje.
Diagnoza GBS
Para diagnostikimit të sindromës Guillain-Barré, mjeku do të kryejë një testim të plotë fizik dhe neurologjik për të përjashtuar sëmundjet e tjera që mund të shkaktojnë simptoma të ngjashme.
Mjeku juaj mund të rekomandojë teste shtesë që mund të ndihmojnë në zbulimin dhe matjen e ndryshimeve në funksionin nervor.
Këto teste mund të përfshijnë:
Mjeku do të fut një gjilpërë në pjesën e poshtme të shpinës dhe do të heqë një sasi të vogël të lëngut kurrizor për testim.
Elektromiografia: Matja e aktivitetit nervor të muskujve.
Përçueshmëria e nervit: Ju do të merrni goditje të vogla nga elektroda të ngjitura në lëkurën tuaj, duke i lejuar mjekut të matë funksionin nervor.
Komplikimet e GBS
Në raste shumë të rënda të sindromës Guillain-Barré, dobësia e muskujve mund të dëmtojë aftësinë tuaj për të marrë frymë. Disa njerëz me GBS kanë nevojë për një tub frymëmarrjeje dhe makinë për t’i ndihmuar në frymëmarrje.
Shumica e njerëzve bëjnë një rimëkëmbje të plotë nga GBS, por disa njerëz përjetojnë probleme të vazhdueshme.
Disa vende kanë raportuar një rritje në rastet e sindromës Guillain-Barré në njerëz të cilët gjithashtu janë infektuar me virusin Zika. Ende nuk dihet nëse virusi Zika mund të shkaktojë GBS.
Hulumtuesit nga e gjithë bota po studiojnë lidhjet e mundshme ndërmjet GBS dhe Zika.
Trajtimi i Sindromit Guillain-Barré
Nuk ka shërim për sindromën Guillain-Barré, por ka trajtime që mund të zvogëlojnë ashpërsinë e sëmundjes dhe të ndihmojnë në përshpejtimin e shërimit. Njerëzit me GBS zakonisht trajtohen në spital. Disa njerëz me GBS kërkojnë ndihmë për frymëmarrje, një monitor të zemrës ose pajisje të tjera mjekësore për të ndihmuar funksionet bazike trupore.
Dy lloje kryesore të terapive janë përdorur për të trajtuar GBS:
Shkëmbimi i plazmës (plasmapheresis): Në këtë procedurë, gjaku del nga trupi dhe përpunohet në mënyrë që qelizat e gjakut të jenë të ndara nga pjesa e lëngshme e gjakut. Pastaj qelizat e gjakut kthehen në trup.
Shkëmbimi i plazmës duket të reduktojë ashpërsinë dhe gjatësinë e simptomave në disa njerëz me GBS.
Ju do të merrni injeksione me doza të larta të proteinave të veçanta që ndihmojnë në uljen e sulmit të sistemit imunitar në qelizat nervore të trupit.
Prognoza e sindromës Guillain-Barré
Ndërsa shumica e njerëzve bëjnë një rimëkëmbje të plotë nga GBS, kjo mund të jetë një proces i gjatë. Mund të zgjasë pak javë ose disa vjet.
Rreth 3 deri në 5 për qind e njerëzve me sindromën Guillain-Barré vdesin nga ndërlikimet e sëmundjes, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH).
