Letra e deputetëve të BE-së dhe amerikanëve që kërkonin masa më të forta ndaj Serbisë, duket se i prishi gjumin qeverisë në Beograd, duke shkaktuar polemika dhe reagime të ashpra. Së fundmi, ish-diplomati britanik, Sir Ivor Roberts, duke iu referuar kërkesës së parlamentarëve evropianë për të bërë presion shtesë ndaj Serbisë dhe presidentit Aleksandër Vuçiç, ka ngritur alarmin për atë që e pret vendin dhe rajonin. Ish-ambasadori i Britanisë së Madhe në Jugosllavi, Irlandë dhe Itali tha se përmbysja e Vuçiçit nga Perëndimi do ta ndajë vendin, në një koalicion të fortë të djathtë dhe pro-rus dhe një opsion pro-evropian. Ai tha se Serbia rrezikon të zhytet në një luftë civile, dhe njëkohësisht gjërat do të komplikohen edhe më tej për Kosovën.
Pasojat për Serbinë
Roberts kujtoi se në Serbi presioni prodhon efektet e kundërta nga ato që synohen. “Ndonjëherë mendoj se duhet të jenë dy Serbi: njëra që ekziston në të vërtetë dhe tjetra që ekziston vetëm në mendjet e kritikëve të Vuçiçit. Së pari, kushdo që ka kaluar kohë në rajon e di se presioni ndaj serbëve thjesht shkakton kokëfortësi “nga inati” që nuk mund të jetë e dobishme. Unë e kam parë këtë vazhdimisht”, tha Roberts në një intervistë për Demostat. Së dyti, shtoi ai, “aktualisht nuk ka asnjë forcë tjetër politike në Serbi që mund të ketë shumicën dhe kompetencat e nevojshme për të arritur një marrëveshje për Kosovën”. “Pra, rezultati i ndryshimit të qeverisë ndoshta do të ishte krijimi i një koalicioni të djathtë prorus, nga njëra anë dhe nga ana tjetër, një koalicion pro-evropian me bazë në qytete. Një situatë e tillë do të çonte më shumë në një luftë civile në Serbi sesa në ndonjë marrëveshje me Kosovën, dhe rajoni do të dënohej me një gjeneratë tjetër izolim dhe destabilitetit”, tha Roberts.
Dialogu me Kosovën
Ai gjithashtu beson se vazhdimi i çështjes së Kosovës do të ishte zgjidhje. “Nuk e di se nga i kanë marrë informacionet ata deputetë, por nëse janë të interesuar për zgjidhje të përhershme të çështjes së Kosovës, atëherë duhet t’i lënë Kurtin dhe Vuçiçin të vazhdojnë bisedimet dhe të mbështesin negociatorët ndërkombëtarë. Tani ne të gjithë duhet të punojmë së bashku për një vizion të përbashkët të një rajoni që ka rifituar stabilitetin politik, rritjen ekonomike dhe lirinë e lëvizjes. Pastaj për kokëfortësinë serbe, nëse i shtypni ata, ata do të jenë edhe më kokëfortë”, vëren Roberts. Ndër të tjera ai foli edhe për marrëdhëniet mes Beogradit dhe Prishtinës. I pyetur se si e sheh çështjen e autonomisë serbe, ai tha: Kjo është pjesë e kompromiseve të dhimbshme që do të duhet të bëjë lidershipi i Kosovës. Por do të jetë e dhimbshme nga të dyja anët. Pakica serbe, nga ana e saj, duhet të pranojë se autonomia i referohet kulturës, ekonomisë dhe vetëqeverisjes lokale, dhe jo të drejtës për t’u shkëputur – kjo është një pilulë e hidhur që pala serbe duhet ta gëlltisë në këmbim. Kjo do të jetë një marrëveshje e vështirë për t’u finalizuar, por të gjithë duhet të mendojnë për përfitimet afatgjata, jo për dhimbjen afatshkurtër.
Kush është Sir Ivor Roberts?
Sir Ivor Roberts ishte ambasador i Britanisë së Madhe në Jugosllavi nga viti 1994 deri në 1997. Doajeni i diplomacisë britanike konsiderohet si një ekspert i lartë i Ballkanit dhe biografia e tij diplomatike është shumë e larmishme. Para se të emërohej ambasador i Britanisë së Madhe në Beograd në vitin 1994, Sir Roberts shërbeu në Liban, Paris, Luksemburg, Kanberra, Madrid. Gjatë shërbimit të tij në Beograd, ai drejtoi negociatat në emër të ndërmjetësve ndërkombëtarë, Lord David Owen dhe Karl Bilt, me autoritetet jugosllave dhe serbët e Bosnjës. Ai ishte i përfshirë në negociatat për lirimin e ushtarëve britanikë të mbajtur peng nga serbët e Bosnjës në maj dhe qershor 1995. Sir Ivor Roberts u emërua Ambasador Britanik në Republikën e Irlandës në shkurt 1999, menjëherë pas nënshkrimit të Marrëveshjes historike të së Premtes së Mirë. Ai e mbajti atë detyrë deri në mars 2003. Pasi shërbeu si ambasador në Itali, Roberts u tërhoq në vitin 2006, kur ai u zgjodh president i Trinity College në Universitetin e Oksfordit.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“BE, hallka më e dobët e planit për Kosovën”
