Dimri po vjen ngadalë. Vera po mbyllet dhe radiatorët po ndizen dalëngadalë në Evropë. Megjithatë, duke pasur parasysh vazhdimin e luftës sfilitëse në Ukrainë, tensionet e reja në Kaukaz në marrëdhëniet midis Azerbajxhanit dhe Armenisë, dhe parashikimin nëse do të ketë një pushtim të Rripit të Gazës, gjë që mund të shkaktojë përhapjen e konfliktit në të gjithë Lindjen e Mesme, disa profeci ogurzeza, paralajmërojnë një krizë të mundshme energjetike botërore, të ngjashme me atë të vitit 1974, e cila jo vetëm do të “ngrijë Evropën”, por edhe do ta zhysë patjetër BE-në në recesion ekonomik dhe do të çojë në përçarje politike në nivel global. Por nuk dihet me siguri nëse Evropa do të “dridhet” deri në pranverë.
Rreziqet për Evropën
Sipas mediave evropiane, magazinat e gazit në BE janë plot, madje janë plot 99 për qind, dhe një pjesë e gazit ruhet, pavarësisht rrezikut, edhe në Ukrainë. Sipas “The Economist”, dhjetëra cisterna po lëvizin nëpër ujërat evropiane në pritje të blerësve. Prandaj nuk duhet të ketë probleme këtë dimër. Megjithatë, redaksia ruse e BBC thekson se këtë vjeshtë ndodhën dy ngjarje që kanë ose mund ta “çojnë Evropën sërish në prag të një krize energjitike”.Së pari, shkruan redaksia ruse e BBC-së, një luftë e re ka filluar në Lindjen e Mesme, dhe së dyti, atë që ata e konsiderojnë shumë domethënëse, një “aksident i çuditshëm” ndodhi në fund të Detit Baltik në tubacionin e gazit nëndetëse evropiane Balticconnector, midis Finlandës dhe Estonisë, dhe çmimet u rritën ndjeshëm. Ajo të kujtonte pa dyshim sabotimin në tubacionin ruso-gjerman, Nord Stream 2 rreth një vit më parë.
Roli i arabëve
Por, nga ana tjetër, ka edhe një lajm qetësues. Çmimet e naftës janë kthyer në nivelin para sulmit të Hamasit ndaj Izraelit. Para sulmit, fuçia ishte në nivelin e rreth 85 dollarëve, shkoi gati 94 dollarë, me tendencë rritjeje dhe mbi 100 dollarë, ndërsa tani në fund të tetorit ka rënë në rreth 86 dollarë. Përveç kësaj, SHBA-ja ka filluar të heqë sanksionet ndaj Venezuelës dhe lejon investimet në industrinë e naftës të vendit. Në të njëjtën kohë, prodhuesit më të mëdhenj arabë të naftës dhe gazit duket se nuk janë të gatshëm të pezullojnë furnizimet e mëtejshme, pavarësisht se akuzojnë Evropën për qëndrime pro-izraelite.Përkatësisht, siç shkruan Deutsche Welle, si për Arabinë Saudite ashtu edhe për Katarin e kanë të qartë se kanë përfituar shumë nga braktisja e burimeve ruse të energjisë nga Evropa, të cilat nuk duan t’i rrezikojnë. Së dyti, por jo më pak e rëndësishme, Kina dhe disa ekonomi të tjera të forta aziatike janë bërë blerësit më të mëdhenj të produkteve energjetike arabe, ndaj nuk është në interesin e këtyre eksportuesve të ulin prodhimin ose të rrisin çmimet. Gjithçka është e mundur, por nuk është në interesin e tyre, thonë analistët.
Interesat e Rusisë
Megjithatë, nuk duhet të anashkalohet pozicioni i Rusisë, e cila për shkak të problemeve të saj, politike dhe, gjithnjë e më shumë, ekonomike, i përgjigjet përshkallëzimi dhe përhapja e konflikteve në Lindjen e Mesme. Prandaj, shumë analistë besojnë se qëndrimi pro-palestinez i mbajtur nga Moska, lidhet kryesisht me shpresën se përshkallëzimi i konfliktit, veçanërisht zgjerimi i Konflikti dhe përfshirja e Iranit dhe vendeve arabe, do të çojnë jo vetëm në rritje të çmimit të naftës, por edhe në mungesë të saj.Sipas kësaj, skenari më i keq që shpreson Moska, në luftë do të përfshihej jo vetëm Hezbollahu, por edhe Irani drejtpërdrejt, gjë që ndoshta, mendojnë në Kremlin, nuk do të kishte ndodhur pa përfshirjen e shteteve arabe përreth. Kjo do të shkaktonte një ndërprerje të dërgesave të naftës dhe gazit nga shtetet e Gjirit Persik, gjë që, sipas parashikimeve ruse, do të rriste sërish interesin për burimet e tyre të energjisë. Sipas analizës së disa mediave ruse pro regjimit, kjo do ta detyronte Evropën që edhe një herë të “gjunjëzohej para Rusisë” dhe të fillonte të lutej për prodhuesit rusë të energjisë nëse ata nuk duan recesion dhe “trazira sociale. Rusia është në telashe, ndaj sigurisht që i leverdis të zgjasë pasigurinë në Lindjen e Mesme, por edhe të nxisë konflikte më të gjera.
