Ditët e biletave të lira ajrore duket se kanë mbaruar në Evropë. Në shumicën e vendeve, një kthim në çmimet e fluturimeve para pandemisë nuk është askund në horizont. Kjo konfirmohet, për shembull, nga shifrat e Zyrës Federale të Statistikave Gjermane, e cila raportoi se çmimi mesatar i një fluturimi ndërkombëtar në prill 2023 ishte 33.4% më i lartë se një vit më parë.
“Ashtu si ne të gjithë po përjetojmë aktualisht rritje të mëdha të kostove, të nxitura veçanërisht nga çmimet e larta të karburantit dhe energjisë, kostot po rriten për linjat ajrore, aeroportet, kompanitë e mirëmbajtjes dhe ofruesit e shërbimeve”, thotë eksperti i aviacionit Cord Schellenberg. Përveç kësaj, kërkesa për udhëtime ajrore në Evropë ka qenë shumë e lartë që kur udhëtimet u bënë më të përballueshme. Por kapacitetet e fluturimit nuk janë aq të larta sa në vitin 2019. “Kështu që kërkesa e lartë po plotëson ofertën e ngushtë.”
Sipas shifrave të Shoqatës Gjermane të Aviacionit (BDL), trafiku ajror në Gjermani vitin e kaluar ishte 70% e asaj që ishte në 2019. “Kjo do të thotë se rimëkëmbja në Gjermani është më e ngadaltë se në vendet e tjera evropiane ku në vitin 2022, ofertat për fluturime ishin në 84% të asaj që ishin në 2019”, tha BDL në raportin e saj të fundit të industrisë.
Fluturime të shtrenjta verore
Faqja e internetit për krahasimin e çmimeve në internet Idealo raportoi së fundmi se tarifat e fluturimeve verore u rritën me 20% nga viti i kaluar. “Për momentin, pasagjerët janë të gatshëm të paguajnë çmime më të larta,” thotë Schellenberg. “Mbetet për t’u parë nëse kjo është për shkak të efektit të rimbushjes – që njerëzit më në fund mund të udhëtojnë përsëri pas pandemisë – ose një ndryshim të përgjithshëm në qëndrim. Udhëtimi ajror thjesht mund të kushtojë më shumë sepse dikur ishte shumë i lirë.”
Megjithatë, Christoph Brützel, një profesor i menaxhimit të trafikut ajror në Universitetin Ndërkombëtar të Shkencave të Aplikuara në Bad Honnef, Gjermani, pret që çmimet të ulen, të paktën në afat të shkurtër. “Vitin e ardhshëm, ata ka të ngjarë të bien përsëri,” dyshon ai. Brützel thotë se rënia e çmimeve do të rezultojë nga nisja e linjave ajrore për të rritur kapacitetin e tyre.
Nuk ka më tarifa super të lira
Megjithatë, ka shumë për të sugjeruar se nuk do të ketë kthim në tarifat ndonjëherë jashtëzakonisht të ulëta të avionëve të së kaluarës. CEO i Ryanair, Michael O’Leary, për shembull, kohët e fundit pranoi se ditët e biletave të volitshme prej 10 € (10,80 dollarë) kanë mbaruar. Çmimet mesatare të biletave të linjës ajrore do të rriten 40 euro në 50 euro (43-57 dollarë) gjatë viteve të ardhshme, tha ai për BBC. Arsyeja kryesore, tha ai, janë çmimet e larta të karburantit të avionëve. Këtë e konfirmon Harald Zeiss, profesor në Universitetin e Shkencave të Aplikuara Harz në Wernigerode, Gjermani, kërkimi i të cilit fokusohet në qëndrueshmërinë në turizëm. “Lëndët djegëse fosile do të bëhen shumë të shtrenjta”, thotë ai. “Nëse mbështeteni te vajguri, nuk do të keni zgjidhje tjetër veçse t’ua kaloni kostot në rritje klientëve,” tha ai për DW.
Kjo është veçanërisht e vërtetë pasi industria e aviacionit është nën presion në rritje për t’u përgjigjur për dëmet mjedisore që shkakton. “Kostot mjedisore të fluturimit duhet të reflektohen shumë më fuqishëm në biletat e fluturimit,” thotë Werner Reh, një zëdhënës i grupit të punës të transportit në shoqatën e mbrojtjes së mjedisit BUND. “Një ton CO2 shkakton dëme klimatike që arrijnë në 180 euro (195 dollarë),” thotë ai. Mënyra më e thjeshtë për ta çmuar këtë, thotë ai, është me një taksë vajguri. Një fluturim ekonomik nga Gjermania në Republikën Domenikane do të ishte rreth 180 euro (195 dollarë) më i shtrenjtë, llogarit ai. Megjithatë, Reh thotë se zbatimi i një takse të tillë në nivel ndërkombëtar do të ishte “jashtëzakonisht i vështirë”.
Lëndët djegëse të qëndrueshme rrisin kostot
Përdorimi në rritje i karburanteve të qëndrueshme të aviacionit (SAF) ka më shumë gjasa të rrisë kostot për linjat ajrore në vitet e ardhshme. Masat e BE-së “Fit for 55”, për shembull, të cilat synojnë të reduktojnë emetimet neto të gazeve serrë me 55% deri në vitin 2030, parashikojnë që të përdoren lëndë djegëse më të qëndrueshme të aviacionit, duke përfshirë karburantet e përziera. Për linjat ajrore, kjo do të thotë rritje e kostos së karburantit deri në 16% për ton krahasuar me vajgurin e pastër fosil, sipas një studimi të paraqitur së fundmi nga firma e auditimit Pricewaterhouse Coopers Germany. “Ata që duan të fluturojnë në mënyrë më të qëndrueshme në të ardhmen do të duhet të paguajnë më shumë për të”, thotë Jan Wille, bashkëautor i studimit.
Ndërkohë, instituti i kërkimeve ekonomike SEO Amsterdam Economics ka llogaritur se paketa “Fit for 55” do të rrisë çmimin e një fluturimi kthimi brenda Evropës në një distancë prej 3,000 kilometrash me 45 euro (49 dollarë) deri në vitin 2030 dhe me 65 euro (71 dollarë), deri në vitin 2035. Ndërkohë, në një studim tjetër, studiuesit zbuluan se eliminimi i emetimeve të gazeve serrë nga aviacioni evropian deri në vitin 2050, siç synohet, do të kushtojë një total prej 820 miliardë euro (897 miliardë dollarë). Një pasojë e kësaj, thonë studiuesit, do të jenë çmimet më të larta të biletave.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga “Deutsche Welle“
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Analiza: Ukraina dhe ekonomia botërore
A do të vazhdojë të fluturojë “Emirates” drejt Rusisë
Çfarë i pret turistët pas daljes nga karantina?
