MENU
klinika

“Erëra ndryshimesh” po fryjnë në Bruksel

BE mund të shpërbëhet më shpejt nga ç’pritet

28.11.2023 - 10:00

Pas fitores së ikonës së krahut të djathtë Geert Wilders dhe partisë së tij në disa qytete holandeze, e majta bëri thirrje për demonstrata. Nën moton “Ti nuk je vetëm”, ??një mijë njerëz u mblodhën në Utrecht dhe një marsh proteste u mbajt në Amsterdam. “Ne duam t’u tregojmë holandezëve se nuk lëmë askënd vetëm dhe se mbrojmë të drejtat e të gjithëve”, thanë organizatorët e takimit në Utrecht. Mesazhi u drejtohet kryesisht emigrantëve dhe atyre me prejardhje migrante, sepse PVV e Wilders është një parti haptazi raciste, shkruan Frankfurter Rundschau.Wilders ka pikëpamje radikale: ai dëshiron të ndalojë xhamitë dhe Kuranin, të mbyllë kufijtë për refugjatët dhe migrantët, t’i japë fund luftës kundër ndryshimeve klimatike dhe të nxjerrë Holandën nga BE. Fitorja e partisë së Wilders shkaktoi një valë entuziazmi në të djathtën populiste, anti-imigruese të Evropës dhe frikë në pjesën tjetër të spektrit politik se mund të ndiqte një skenar të ngjashëm në vende të tjera. Duke uruar Wilders, kryeministri hungarez, një “problematik” në BE, Viktor Orbán mirëpriti “erërat e ndryshimit”. Holandezi u përgëzua edhe nga e djathta franceze Marine Le Pen.

Dutch voters take hard-right turn: Will more of the EU follow? - GZERO Media

Shpërbërja e BE

Vitin e ardhshëm ka zgjedhje në Austri, Belgjikë, Rumani dhe Kroaci, Gjermaninë e presin zgjedhje në vjeshtën e 2025 dhe Francën në 2027. Megjithatë, zgjedhjet për Parlamentin Evropian do të mbahen nga 6 deri më 9 qershor 2024. Pas triumfit të Wilders, një zhvendosje e theksuar djathtas në zgjedhjet për Parlamentin Evropian në vitin 2024 po afrohet, shkruan media austriake Kurier. “A do të varet Evropa nga bllokadat e pakicës së djathtë në të ardhmen”, pyet eurodeputeti francez Stéphane Séjourné. Dhe çfarë ndodh nëse e djathta ekstreme merr fuqinë për të bllokuar vendimet në Parlamentin Evropian? Po sikur Komisioni Evropian të mbushet më pas me komisionerë populistë të ekstremit të djathtë, të cilët më pas do ta shpërbëjnë BE-në nga brenda, duke zhbërë atë që është arritur vitet e fundit? Sipas rezultateve të sondazhit, Partia e Lirisë (FPÖ) e ekstremit të djathtë të Austrisë duhet të fitojë shumicën në zgjedhjet evropiane, si dhe e djathta populiste italiane e udhëhequr nga kryeministri Giorgio Meloni. Nëse partitë e së majtës dhe qendrës nuk marrin më shumë se 50 për qind në zgjedhjet për Parlamentin Evropian, bllokada e partive të djathta nuk mund të kapërcehet më, paralajmëron eurodeputeti Séjourné. Ky është një rrezik shumë real dhe pyetja kryesore është nëse Europa do të bëhet e paqeverisshme në atë rast.

Geert Wilders' shock victory in the Netherlands stokes fear as European capitals eye another win for the hard right | The Australian

Mbretërimi i populistëve

Andreas Schieder , kreu i përfaqësuesve të Social Demokratëve Austriakë (SPÖ) në Parlamentin Evropian, është gjithashtu i shqetësuar për forcimin e ekstremit të djathtë evropian, raporton Kurier. Fitorja e ekstremistëve të djathtë do të thotë humbje e politikave të partive centriste. Çështja kryesore është migrimi, sepse Evropa nuk ka arritur të përballet seriozisht me politikën e imigracionit dhe azilit. Forcimi i ekstremit të djathtë përbën një rrezik jo vetëm për Parlamentin Evropian, por edhe për Komisionin Evropian. Sipas rezultateve të sondazheve të fundit për zgjedhjet europiane, FPÖ e ekstremit të djathtë austriake kryeson me 29 për qind të votave, konservatorja ÖVP, si anëtare e Partisë Popullore Europiane, fiton 21 për qind dhe SPÖ, 23 për qind. Francezët janë të shqetësuar sepse sipas rezultateve, partia Rally National e Marine Le Pen mund të bëhet më e forta në grupin ID, i cili mbledh euroskeptikët e ekstremit të djathtë në Parlamentin Evropian. Për momentin, rolin kryesor e luan Liga Italiane e drejtuar nga Matteo Salvini. Populistët e krahut të djathtë aktualisht sundojnë në Itali, Hungari, Finlandë dhe Sllovaki. Në Zvicër fitoi e djathta. Në Gjermani, AfD e ekstremit të djathtë anti-emigrant është partia e dytë me 20 përqind të votave. AfD nuk është më e fortë vetëm në lindje të Gjermanisë, ndaj kërkesat për ndalimin e partisë po bëhen gjithnjë e më të forta. Analistët paralajmërojnë edhe për situatën në Francë, ku Marine Le Pen nuk ka ende një konkurrente serioze për zgjedhjet presidenciale.