MENU
klinika

Analiza

Izraeli, “telashi” i madh i SHBA-së

15.12.2023 - 18:58

Nëse Izraeli dhe SHBA-të kanë ambicie shumë të ndryshme për një shtet përfundimtar, kjo mund të minojë pozicionin diplomatik të SHBA-së në mënyrë dramatike.

Ambasadori i Izraelit në Britaninë e Madhe ka insistuar se nuk do të ketë shtet palestinez dhe se Izraeli beson se nuk ka perspektivë për një zgjidhje me dy shtete.

Por pse është kjo domethënëse?

Perëndimi – SHBA dhe Britania e Madhe në mënyrë specifike besojnë se një zgjidhje me dy shtete është e vetmja mënyrë praktike për të siguruar paqen pas dekadash konflikti.

Në vitet 1990, Yasser Arafat, kreu i Organizatës për Çlirimin e Palestinës, dhe Yitzhak Rabin, kryeministri i atëhershëm izraelit, nënshkruan Marrëveshjen e Oslos – të ndihmuar nga presidenti amerikan Bill Clinton. Procesi i Oslos filloi pas negociatave sekrete në Norvegji, duke rezultuar në njohjen e Izraelit nga Procesi i Oslos dhe njohjen nga Izraeli të Procesit të Oslos si përfaqësues i popullit palestinez.

Zgjidhja e propozuar me dy shtete bazohej në kufijtë pas konfliktit të vitit 1967, ku Bregu Perëndimor dhe Gaza ranë nën sundimin palestinez dhe pjesa tjetër formoi shtetin izraelit. Edhe pse nuk u ra dakord për një zgjidhje përfundimtare, të gjitha palët po bashkoheshin rreth një zgjidhjeje me dy shtete dhe në kohët e fundit Hamasi ka sugjeruar se do të kishte merita nëse do të arrihej një gjë e tillë.

Politika e SHBA-së në lidhje me mbështetjen për Izraelin ishte e bazuar në këtë shtet përfundimtar të dëshiruar, kështu që deklarata e ambasadorit është në kundërshtim me sa duket të hapur ndaj strategjisë 40-vjeçare presidenciale të SHBA-së.

Izraeli, “telashi” i madh i SHBA-së

Çfarë do të thotë kjo për strategjinë ushtarake të Izraelit?

Strategjia ushtarake është drejtpërdrejt e lidhur me objektivat politike, kështu që nëse një zgjidhje me dy shtete përfaqësonte objektivin e Izraelit, fushata e tyre ushtarake do të synonte Hamasin, por do të kërkonte të ruante infrastrukturën e Gazës dhe të minimizonte viktimat palestineze.

Nëse qëllimi i Izraelit ishte të zgjeronte shtetin izraelit, atëherë objektivi ushtarak mund të ishte pastrimi i Gazës, nivelimi i infrastrukturës, krijimi i një krize humanitare dhe kërkimi për të detyruar palestinezët të largoheshin nga rajoni, nga Bregu Perëndimor.

Pavarësisht kësaj, ky ndryshim i hapur i sjelljes e vë SHBA-në (dhe Britaninë e Madhe) në një pozitë shumë të vështirë. SHBA-ja vuri veton ndaj rezolutës së Këshillit të Sigurimit të OKB-së që do të kishte vendosur një armëpushim, për t’i mundësuar Izraelit të “mbaronte punën”.

Megjithatë, nëse Izraeli dhe SHBA-të kanë ambicie shumë të ndryshme për një shtet përfundimtar, kjo mund të minojë pozicionin diplomatik të SHBA-së në mënyrë dramatike.

Më tej, kjo ka implikime të mëdha për fazën tjetër të luftës, jo vetëm për sa i përket objektivave ushtarake të Izraelit, por edhe sa kohë do t’i duhet Izraelit për të arritur gjendjen e tij përfundimtare të dëshiruar./SkyNews