MENU
klinika

Analiza

Zgjedhjet në Iowa treguan se SHBA po shkon “buzë humnerës”

18.01.2024 - 07:30

Kjo ishte ndoshta fitorja më pak befasuese në historinë e zgjedhjeve të Iowa-s. Donald Trump fitoi me një shumicë dërrmuese në garën e parë në garën republikane për një kandidat presidencial, diferencë edhe më e madhe nga sa sondazhet kishin parashikuar për muaj të tërë. Por dominimi i numërimit të votave ishte vetëm një arsye pse ish-presidenti po festonte të hënën mbrëma pasi mbështetësit e tij u përballën me motin ekstrem të ftohtë për t’i dhënë atij fitoren. Asnjë nga rivalët kryesorë të Trump, Nikki Haley dhe Ron DeSantis, nuk u shfaqën si sfidues kryesor. Ndërkohë, rivali i tij më i ngjashëm ideologjikisht, Vivek Ramaswamy, njoftoi se do të tërhiqej dhe se do të mbështesë Trump në New Hampshire të martën. Por ja përse rezultatet në Iowa ishin kaq domethënëse në garën për Shtëpinë e Bardhë.

U.S. President Donald Trump tosses out “Make America Great Again” (MAGA) caps as he arrives for a campaign rally at Oakland County International Airport in Waterford Township, Michigan, U.S., October 30, 2020. REUTERS/Carlos Barria

Rëndësia e zgjedhjeve

Pozicioni dominues i Trump brenda Partisë Republikane ka qenë i pakundërshtueshëm, por fitorja e tij këtu, në kontekstin më të gjerë të politikës moderne amerikane, është e jashtëzakonshme. Tre vjet më parë, ai përfundoi mandatin e tij të parë presidencial nën një re polemikash, fushata e tij për të sfiduar humbjen e tij ndaj demokratit Joe Biden që kulmoi me trazirat e Kapitolit të 6 janarit. Ai përballet me dy procese penale që rrjedhin nga këto veprime. Tani, si fitues i grupeve parlamentare të Iowa-s, ai ka bërë hapin e parë të rëndësishëm drejt zgjedhjes së kandidatit të Partisë Republikane në zgjedhjet presidenciale të nëntorit. Tani Trump do të përballet me një sfidë më të madhe nga Haley në New Hampshire javën e ardhshme, ku sondazhet tregojnë se epërsia e tij dikur dominuese është pakësuar. Por ai është ende favoriti në garë.

Cartoons: Donald Trump loses to Ted Cruz in Iowa – The Mercury News

Strategjia e radhës

Duke hyrë në grupet parlamentare të Iowa-s të së hënës, shumica e intrigave elektorale përfshinin se cili kandidat do të zinte vendin e dytë pas Trump. Në fund, ishte DeSantis ai që u largua me çmimin e dytë. Megjithatë, kjo nuk është shumë një arritje, duke pasur parasysh diferencën e ngushtëë me të cilën guvernatori i Floridës u rendit përpara Haley, pasi investoi kaq shumë kohë dhe burime në Iowa. Rezultati, dhe zotimi i DeSantis për të vazhduar me fushatën e tij, nuk do të sigurojë atë lloj rezultati të qartë që do të krijonte një përballje kokë më kokë me Trump në ditët në vijim. Në fakt, rezultati mund ta bëjë fitoren e Trump edhe më të fuqishme, pasi strategjia e tij “përça dhe sundo” është ende plotësisht në fuqi, ndërsa procesi primar republikan fillon në shpejtësi. Rezultati i Iowa-s do të lejojë gjithashtu që ish-presidenti të përqendrojë më tej zemërimin e tij te presidenti Biden, diçka që ai e bëri me padurim gjatë fjalimit të tij të fitores të hënën mbrëma.

WASHINGTON, DC – MAY 04: U.S. President Donald Trump (L), stands with House Speaker Paul Ryan (R-WI) (R) and Freedom Caucus Chairman Mark Meadows (R-NC), after Republicans passed legislation aimed at repealing and replacing ObamaCare, during an event in the Rose Garden at the White House, on May 4, 2017 in Washington, DC. The House bill would still need to be passed by the Sebate before being signed into law. (Photo by Mark Wilson/Getty Images)

Karta e fundit

Ndërkohë, ish-presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës e komentoi në këtë mënyrë fitoren në Iowa. Nëse do të kishte qenë president “Rusia nuk do të kishte sulmuar, Izraeli nuk do të sulmohej”, dhe premtoi se nëse rizgjidhet do t’i zgjidhte të dyja luftërat “shumë shpejt”. Ai e përsëriti këtë në fjalimin e fitores që mbajti në Des Moines, pasi fitoi grupet parlamentare për nominimin republikan në Iowa. Pasi e quajti edhe një herë Joe Biden “presidentin më të keq që kemi pasur në historinë e vendit”, Trump tha: “Situata në Ukrainë është kaq e tmerrshme, situata izraelite është kaq e tmerrshme…Ne do t’i rregullojmë ato, do t’i rregullojmë shumë shpejt”. Ish-presidenti u zotua të “ndreqë botën” nëse rizgjidhet, duke thënë se “vdekja dhe shkatërrimi” global “nuk kanë qenë kurrë si tani”. Ai fajësoi Iranin, duke pretenduar se Republika Islamike ishte thyer dhe e paaftë për të financuar Hamasin ndërsa ai ishte president dhe duke pretenduar se si pasojë, nuk kishte pasur terrorizëm gjatë katër viteve të tij në Shtëpinë e Bardhë. Irani besohet se ka financuar vazhdimisht Hamasin për dekada, duke përfshirë 2017-2021 kur Trump ishte president. Shkurtimisht, sfida për zgjedhjet paraprake republikane në funksion të votimit në nëntor 2024 është e hapur. Por Donald Trump e ka treguar edhe më herët se ai nuk humbet asnjë shans dhe është gati të luajë lojën e tij për të shkelur sërish në Shtëpinë e Bardhë.