MENU
klinika

Analiza

Kush janë liderët që po “fërkojnë duart” për rikthimin e Trump?

19.01.2024 - 08:30

Takimi tradicional i elitës globale në Forumin Ekonomik Botëror, i cili po zhvillohet këtë javë në resortin zviceran të skive në Davos, është karakterizuar nga nervozizmi për mundësinë e rikthimit të Donald Trump në krye të SHBA-ve, shkruan “Politico”. Domethënë, Trump po e udhëheq fushatën e tij duke propaganduar ide anti-globaliste, të drejtuara kundër tregtisë së lirë, dhe nuk ka asnjë indikacion se nëse ai kthehet në Shtëpinë e Bardhë, gjërat do të ishin ndryshe. “Nëse do të gjykojmë sipas mandatit të parë, kthimi i tij është një kërcënim i qartë,” komentoi Christine Lagarde, presidentja e Bankës Qendrore Evropiane, në një intervistë jashtëzakonisht të sinqertë me median franceze javën e kaluar. Problemi janë, ndër të tjera, tarifat që ai shpall, qëndrimi i tij ndaj NATO-s dhe lufta kundër ndryshimeve klimatike. “Politikat amerikane dhe evropiane në të kaluarën nuk përkonin në këto fusha,” vuri në dukje Lagarde. Njerëzit nga rrethi i Trump konfirmojnë vlefshmërinë e frikës së evropianëve. Siç shkruan “Politico”, marrëdhëniet e mëparshme të Trump me Davosin kanë qenë kontradiktore.

Rikthimi i Trump

Edhe pse në gjuetinë e parë për Zyrën Ovale u paraqit si kandidat i popullit, pranë votuesit të vogël të varfër amerikan, Trump si president aktual i SHBA-së ishte në Davos në 2018-ën. Ai erdhi përsëri në vitin 2000. Në vend të bisedimeve standarde diplomatike me kolegë dhe personalitete, Trump u përfshi në një luftë “një kundër të gjithëve” në Davos. Së fundmi u raportua se Ursula von der Leyen tha se “Amerika nuk do ta shpëtojë Evropën” në rast të një kërcënimi dhe se ajo “i ka borxh para atij”. Ditët e para dhe të dyta të Davos-it të këtij viti u dominuan nga lajmet se Trump, ashtu siç ishte parashikuar, përfshiu konkurrencën republikane në zgjedhjet e para paraprake në Iowa, duke fituar rreth 30 për qind më shumë vota se i dyti Ron DeSantis. Sondazhet kombëtare më së shumti tregojnë se të dy do të ishin të barabartë kundër Joe Biden. Majda Ruge nga think tank Këshilli Evropian për Punët e Jashtme komentoi rikthimin e Trump në skenë. “Amerika mund të kthehet në një demokraci të kufizuar”, thotë Ruge.

Lufta në Ukrainë

Një temë e madhe në Davos është Ukraina, presidenti i së cilës mbërriti në Zvicër. Besohet se Trump do të shkurtojë në mënyrë drastike ndihmën ushtarake për Kievin. Por historia me Trump është më e thellë se kaq. “Politico” raporton opinionet e disave për faktin se Vladimir Putin po luan me kartën e Trump në Shtëpinë e Bardhë në luftën me Ukrainën që fillon këtë nëntor. Sipas opinionit të presidentit çek Petr Pavel, Putini ka shtyrë bisedimet për paqen në Ukrainë derisa të dihet rezultati i zgjedhjeve amerikane. “Ai bëri të ditur se partneri i tij i vetëm për negociata janë SHBA-të”, tha Pavel në një intervistë, duke shtuar se Putin dhe Trump mund të bien dakord për kushte pa opinionet e Ukrainës dhe Evropës.

“Miqtë” europianë

Disa nga liderët mezi presin kthimin e Trump. Ruge numëron mes tyre liderët e Hungarisë, Rusisë dhe vendeve të Gjirit. Trump është i zënë me fushatën në SHBA, por ai dërgoi përfaqësuesit e tij në Davos. Mes tyre janë Jared Kushner, bashkëshorti i të preferuarës së Trump, Ivanka, si dhe Anthony Scaramucci dhe Gary Cohn. Në Davos mbërrijnë edhe delegacione të mëdha nga vendet e Gjirit, si Arabia Saudite dhe Katari, me të cilët Trump dhe familja e tij kanë marrëdhënie të mira. Një burim anonim i “Politico”, një bashkëbisedues i afërt me Trump, tha se bota e biznesit është gjithashtu gjithnjë e më shumë e dorëzuar ndaj idesë se ata mund të varen sërish nga Trump. Gjithçka, pohon burimi, është një konsensus më i madh se ndoshta nuk është aq keq. Domethënë, shumë drejtorë të korporatave nuk janë entuziastë për administratën e Biden. “Megjithëse kishte postime të çuditshme në Twitter dhe masa jo tipike për republikanët, rreth 80 për qind e politikave të Trump përputheshin me lëvizjet tradicionale të administratave republikane. Përveç kësaj, ata ishin të kënaqur me rezultatet e politikave,” përfundoi burimi i “Politico”