Sulmi i organizatës “Rezistenca Islamike në Irak”, i cili vrau tre amerikanë në një bazë amerikane në Jordani një javë më parë, e kapi Uashingtonin në befasi sepse mbante qartë shenjat e Iranit. Kjo tani e detyron atë të përgjigjet fuqishëm, por edhe të përmbahet në të njëjtën kohë, ndaj sulmeve në Irak dhe Siri, pra jo brenda Iranit apo kundër një objektivi iranian, për të mos rrezikuar një konflikt të drejtpërdrejtë me Teheranin.
Sulmi i së dielës së kaluar ndodhi në një zonë të paparashikueshme, në bazën Tower 22 në Jordani, ekzistencën e së cilës Amman e kishte mohuar dukshëm deri javën e kaluar. Zgjedhja e objektivit i kapi SHBA-të në befasi: është një post ushtarak i parëndësishëm amerikan në mes të shkretëtirës, në skajin e largët verilindor të Jordanisë, në kufirin me Sirinë, ndërsa territori i Irakut është vetëm 10 km larg.
Në të njëjtën kohë, mënyra se si ndodhi ngre dyshimin se ishte planifikuar dhe realizuar me ndihmën e një force të mirëorganizuar, e cila kishte në dispozicion informacione të rëndësishme: droni armik sulmoi në momentin kur një dron miqësor po kthehej në bazë dhe kjo ishte arsyeja e cila nuk u ndalua në kohë. Irani këmbëngul se mohon çdo përfshirje, por Joe Biden ka qenë nën presion të madh për t’u hakmarrë me vendosmëri.
Kjo organizatë e veçantë pro-iraniane ka gëzuar mbështetjen ushtarake të Teheranit për vite me radhë dhe ndërsa ka interesat e veta, këto shpesh janë të njëjta me ato të Iranit. Që nga pushtimi amerikan i Irakut e deri më sot, Teherani ka përdorur organizata të tilla për të zgjeruar ndikimin e tij në vend dhe pas tërheqjes së forcave amerikane në vitin 2011, këto organizata morën përsipër luftën e Irakut kundër Shtetit Islamik, i cili arriti të kontrollojë një të tretën e Vendi. Sot, këto toka në kufirin Irak-Siri, të cilat dikur ishin nën kontrollin e Shtetit Islamik, janë bastion i “Rezistencës Islame”, prej nga nisi sulmi i së dielës së kaluar.\
Në dy lëvizje
Doktrina e Joe Biden u përshkrua këtë javë me shumë saktësi në kolonën e tij në New York Times (NYT) nga fituesi i çmimit Pulitzer Thomas Friedman. Sipas gazetarit, në fazën e parë, Biden do të përgjigjet me vendosmëri “kundër përfaqësuesve të Iranit dhe agjentëve të tij në rajon”. Disa orë më vonë, u njoftua urdhri presidencial për sulme kundër objektivave iraniane dhe të premten mbrëma avionët luftarakë amerikanë goditën gjithsej 85 objektiva në shtatë lokacione në Siri dhe Irak. SHBA shënjestroi pozicionet e Gardës Revolucionare dhe organizatave paraushtarake aleate në të dy vendet.
Avionët luftarakë amerikanë goditën gjithsej 85 objektiva në shtatë lokacione në Siri dhe Irak. Këto ishin pozicione të Gardës Revolucionare dhe organizatave paraushtarake bashkëpunuese.
Në një fazë të dytë, pritet një iniciativë diplomatike nga SHBA-ja për krijimin e një shteti palestinez, pasi Uashingtoni tani ka arritur në përfundimin se ekziston një nevojë urgjente për të njohur një shtet palestinez në Bregun Perëndimor dhe Gaza. Sipas mendimit të Friedman, kjo do të jetë e mundur vetëm kur palestinezët të zhvillojnë një sërë institucioneve të përcaktuara, të besueshme dhe aftësive të sigurisë që do të garantojnë se ky shtet është i zbatueshëm dhe nuk kërcënon Izraelin.
Problemi është se si do të ndodhë kjo ndërkohë që kryeministër i Izraelit është Benjamin Netanyahu, i cili dyshohet se një gjë i thotë Bidenit dhe një tjetër brenda vendit të tij. Për bashkëbiseduesit e tij amerikanë ai shfaqet relativisht i butë, ndërsa për audiencën izraelite ai paraqet imazhin e intransigjentit. Me sa duket, SHBA-të, duke kuptuar dygjuhësinë, po investojnë në një situatë më të këndshme pasardhëse në vend, pasi votuan “Bibin” tashmë shumë të papëlqyer, i cili është bërë peng i partnerëve të tij të ekstremit të djathtë. Pozicioni i tij është vërtet më se i vështirë: nga njëra anë, ai përballet me mesazhin e opinionit publik, i cili kërkon një marrëveshje me Hamasin për lirimin e pengjeve të mbetura; nga ana tjetër, nëse i nënshtrohet këtyre presioneve, ai rrezikon largimi i partive të djathta ekstreme, të cilat çdo marrëveshje e konsiderojnë të pabesë, pra me rënien e qeverisë së tij.
Përfundimi i doktrinës Biden, siç përshkruhet nga Friedman në NYT, përfshin si shtyllë të tretë një aleancë të zgjeruar mes SHBA-së dhe Arabisë Saudite, e cila parashikon edhe normalizimin e marrëdhënieve të Riadit me Izraelin. Para sulmeve të 7 tetorit, të dy vendet ishin shumë pranë përfundimit të një marrëveshjeje, por pak ditë më vonë Arabia Saudite e “ngriu” marrëveshjen.
Shumë nga lëvizjet e presidentit amerikan u binden gjithashtu nevojave parazgjedhore, pasi Biden as nuk dëshiron të humbasë lobin e fuqishëm izraelit dhe as të tjetërsojë votuesit me origjinë arabe dhe pjesën progresive pro-palestineze të demokratëve. Për të ruajtur këto ekuilibra të vështira, këtë javë ai njoftoi sanksione kundër atyre kolonëve hebrenj që kryejnë dhunë kundër palestinezëve në Bregun Perëndimor.
Krizë urie, të vdekur dhe rrënoja
Në këtë moment, megjithatë, jeta e përditshme në rajon lë pak hapësirë për optimizëm: numri i palestinezëve të vdekur ka kaluar 27,000 dhe numri i të plagosurve ka kaluar 66,000. Mbi 1.7 milionë janë zhvendosur dhe përballen me spektrin e urisë dhe sëmundjeve. Të paktën gjysma e ndërtesave (vlerësimet janë 50%-61%) janë shkatërruar ose dëmtuar. Për më tepër, forcat izraelite kanë kryer prishje masive të ndërtesave, duke përfshirë xhamitë, shkollat dhe pjesë të tëra të lagjeve të banuara, si pjesë e krijimit të një zone të sigurt brenda Gazës, për të parandaluar një tjetër operacion pushtimi si ai i 7 tetorit.
Në të njëjtën kohë, shumë vende kanë pezulluar fondet për Agjencinë e OKB-së për Ndihmë dhe Punë për Refugjatët Palestinë (UNRWA), e cila është burimi kryesor i ndihmës humanitare për popullin palestinez. Arsyeja është zbulimi se 12 punëtorë të UNRWA ishin të përfshirë drejtpërdrejt ose tërthorazi në sulmet e tetorit. Shumica e vendeve kanë sqaruar se pezullimi është i përkohshëm, por nevoja për ushqim dhe ilaçe është e menjëhershme.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A mundet ‘qëndrimi’ i Biden t’i mbijetojë krizës izraelito…
Bashkimi palestinez ‘lëkund’ status-kuonë në Lindjen e Mesme
Çfarë mund të shkaktojë një luftë midis SHBA-së dhe Kinës?
