Në pamjë të parë. mizoritë e kryera nga Hamasi në Izrael më 7 tetor vendosën një gur varri mbi shpresat tashmë të pakta për një zgjidhje në Lindjen e Mesme.
Por shkalla e përgjigjes izraelite ndaj Gazës çon në ngërçe që ushqehen në debatin për perspektivat e një bashkëjetese funksionale si kanali i vetëm i stabilizimit në rajon.
Në këtë kontekst, spikat propozimi për zgjidhjen me dy shtete, Izraelit dhe Palestinës. Një pikëpamje është e rrënjosur mirë në Tel Aviv, që e ka konsideruar diskutimin e krijimit të një shteti palestinez si të pavend, vetëm disa muaj pas 7 tetorit.
Ata nënvizojnë se një marrëveshje, në këtë moment do të shënonte krijimin e një shteti mbi themelet e një masakre të civilëve:
“Çfarë mesazhi do t’u dërgonte kjo organizatave dhe regjimeve të tjera terroriste?”.
Doktrina e Bidenit për Lindjen e Mesme favorizon krijimin e një shteti palestinez, Arabia Saudite është e gatshme të normalizojë marrëdhëniet me Izraelin dhe vende të tjera arabe, si Egjipti dhe Jordania janë të gatshme në parim të marrin pjesë në një zgjidhje rajonale, e cila do të garantojë si sigurinë e izraelitëve dhe aspiratave të palestinezëve për status kombëtar.
Për më tepër, sipas të njëjtës perspektivë, njohja e një shteti palestinez do të izolonte përfaqësuesit e Iranit në rajon dhe do të zvogëlonte ndikimin e Teheranit.
Forcimi i Autoritetit Palestinez me fuqitë e duhura do të ishte mjeti për një tranzicion të rregullt nga kontrolli izraelit në Gaza në një qeveri të re palestineze, nëpërmjet një mekanizmi të rënë dakord, i cili do të siguronte garancitë e nevojshme të sigurisë për të dyja palët, raporton abcnews.al.
Përveç kësaj, Izraeli është i pasigurt që asnjë forcë alternative palestineze nuk është shfaqur për të dënuar masakrën e 7 tetorit dhe për të qenë një bashkëbisedues i besueshëm për konsultime, pasi udhëheqja e Fatahut dhe Autoriteti Palestinez nuk kanë ruajtur një distancë nga Hamasi.
Në çdo rast, në të njëjtën mënyrë, duhet të kalojë kohë që të bëhet e qartë se nuk ka asnjë lidhje mes 7 tetorit dhe krijimit të një shteti palestinez.
Sipas një sondazhi të fundit të Gallup, 65% e izraelitëve kundërshtojnë krijimin e një shteti të pavarur palestinez.
Sipas një sondazhi tjetër, nga Instituti i Demokracisë në Izrael, 75% e hebrenjve izraelitë besojnë se qeveria e vendit duhet t’i rezistojë presionit për t’i dhënë fund luftës në Gaza.
E vërteta është se sulmi i Hamasit nxiti disponimin luftarak të opinionit publik në Izrael. Në mendjet e izraelitëve, 7 tetori konfirmoi atë që ish-kryeministrja izraelite Golda Meir tha dikur: “Nëse arabët nuk do të kishin ushtri, ne do të kishim paqe. Nëse Izraeli nuk do të kishte ushtri, do të shkatërrohej”.
Sigurisht, për disa izraelitë, si Ehud Olmert, popullariteti rreth një çështjeje të strategjisë kombëtare nuk është gjëja kryesore: kur liderët lëvizin, qytetarët e ndjekin, raporton abcnews.al.
Ai vetë mori një vendim mjaft jopopullor në vitin 2005, kur si kryeministër tërhoqi Izraelin nga Gaza.
Në teori, në të njëjtën mënyrë, nuk duhet të përcaktojë zgjedhjet e politikës së jashtme dhe as fakti që 72% e palestinezëve, sipas një sondazhi të Qendrës Palestineze për Politikë dhe Kërkime, nuk duhet të justifikojnë sulmin terrorist nga Hamasi.
Zgjidhja me dy shtete në Lindjen e Mesme aktualisht po promovohet nga SHBA, një sërë vendesh arabe, Bashkimi Europian, fuqi të tilla si Australia dhe Kanadaja, si dhe Kina.
Pas 7 tetorit, kushtet për realizimin e idesë janë veçanërisht të pafavorshme, por as alternativat e disponueshme nuk janë realiste.
Hamasi kërkon shkatërrimin e Izraelit. Izraeli nga ana e tij në këtë fazë promovon aneksimin e Bregut Perëndimor, shpërbërjen e Autoritetit Palestinez dhe dëbimin e palestinezëve në vende të tjera.
Logjika e menaxhimit të konfliktit e ndjekur nga qeveritë e Netanyahut gjatë dekadës së fundit, që synon të ruajë pafundësisht status quo-në, gjithashtu ka dështuar. Ideja e një shteti transnacional në të cilin banorët hebrenj do të ishin pakicë tingëllon gjithashtu absurde. Në këtë kuptim, zgjidhja e konsideruar joreale me dy shtete është ndoshta më realiste.
Megjithatë, 7 tetori ishte tragjedia më e madhe e pësuar nga popullsia hebreje që nga Holokausti.
Reflektimi moral që, për mirë a për keq, pala izraelite po shpreh në këtë moment duket i pakapërcyeshëm.
“Edhe para 7 tetorit, perspektivat për një zgjidhje të çështjeve thelbësore të konfliktit izraelito-palestinez, si kufijtë, siguria, njohja e Izraelit si shtet komb hebre apo statusi i Jerusalemit, ishin të pakta, raporton abcnews.al.
7 tetori dhe ajo që pasoi do të lërë pas shoqëritë e traumatizuara, duke i larguar ato nga mjedisi i nevojshëm për negociata kuptimplote.
Një faktor kyç këtu është mungesa e lidershipit, si në palën izraelite ashtu edhe në atë palestineze.
Këta janë liderë që janë të burgosur të politikave dhe ideologjisë së tyre. Ata nuk i zotërojnë negociatat, të cilat ishin çelësi i suksesit në të kaluarën, shih vitet e para të Oslos dhe unë gjithashtu nuk mund të identifikoj një ndërmjetës që ka vullnetin, aftësinë dhe durimin për të ndërmjetësuar një zgjidhje në të ardhmen e afërt, “tha Aaron David Miller, një diplomat veteran i Departamentit të Shtetit.
Skenari bazë
“Kyç” do të jetë shkalla e presionit që SHBA do të ushtrojë mbi qeverinë izraelite. Presidenti Biden është kritikuar se nuk ka folur në këtë drejtim deri më tani.
Veçanërisht, forcat e armatosura izraelite janë shumë të varura nga furnizimet ushtarake amerikane, veçanërisht pasi ato përballen me dy fronte paralele: Hamasin në Gaza dhe Hezbollahun në Libanin jugor.
Megjithatë, distanca që ndan thirrjen amerikane dhe më gjerë ndërkombëtare për një zgjidhje me dy shtete nga faktet që mbizotërojnë në rajon, tregon një distancë të madhe.
Për më tepër, Hamasi mban ende 130 pengje të tjera, duke i dhënë qeverisë izraelite një kontroll për vazhdimin e operacionit ushtarak në Gaza, i cili nga ana e tij e intensifikon ngërçin.
Pikëpamja mbizotëruese e bazuar në të dhënat aktuale është se SHBA me shumë gjasa do të shtyjë për t’i dhënë fund armiqësive, do të fokusohet në rindërtimin e rajonit nga shkatërrimi dhe do të shtyjë përpjekjet për një zgjidhje të qëndrueshme të Lindjes së Mesme, me shpresën që të kushtëzohen do të jetë më e favorshme; në mënyrë ideale, zemërimi në rajon do të jetë ulur dhe lidershipi i ri do të ketë dalë, duke ofruar potencialisht një bazë të re për konsultime kuptimplotë.
