As e majta dhe as e djathta amerikane nuk janë të gatshëm të bëjnë shumë. Biden ka minimizuar pasojat. Pozicioni i tij i parë nga Putini është mbrojtës. Po Trump? Premtimi i tij për “përfundimin e luftës në 24 orë” u lexua si një dorëzim pa kushte ndaj Putinit…
A do të ndryshonte kaq lehtë sa thuhet politika e Donald Trump për Ukrainën nëse ai do të kthehej në presidencën e Shteteve të Bashkuara? Ndoshta pak më pak se sa thonë. Kjo sepse Trump nuk është aq anti-ukrainas sa duket. Po ashtu sepse Biden nuk është aq i vendosur sa ai do të donte që ne të besojmë.
Një tregues i kësaj të fundit është se presidenti në detyrë sapo i ka paraqitur Kongresit një propozim buxheti federal që parashikon një reduktim të shpenzimeve ushtarake, jo një rritje. Dikush mund të kundërshtojë ose të pajtohet me këtë ide, por sigurisht që nuk është një sinjal i fortë që u dërgohet kundërshtarëve të shumtë të Amerikës.
Meqenëse dy kandidatët republikanë dhe demokratë kanë mbledhur delegatë të mjaftueshëm për nominimin, makinat e propagandës janë vënë në lëvizje. Tundimi për të theksuar dallimet është pjesë e marketingut zgjedhor.
Polarizimi i medias amerikane nuk ndihmon për të pasur një perceptim të balancuar. Ndoshta kompleksiteti dhe dyshimi nuk shesin? Është vërejtur, për shembull, se që kur Trump nuk është më në Shtëpinë e Bardhë, një gazetë anti-Trump par excellence si Washington Post është zhytur në një krizë serioze, madje edhe një botues jashtëzakonisht i pasur si Jeff Bezos (Amazon) ka bë shkurtime të mëdha.
“Viktima e parë në çdo luftë është e vërteta”: kjo maksimum vlen edhe për fushatat elektorale. Ukraina është një provë që Biden e ofron si tregues se politika e tij e jashtme është shumë më e mirë në frenimin e ekspansionizmit rus, kinez dhe iranian. Megjithatë, rezultatet nuk përputhen me këtë pretendim.
Në frontin ndërkombëtar, Biden e inauguroi mandatin e tij duke u takuar me Putinin në Gjenevë më 16 qershor 2021 në një samit dypalësh (i fundit), i cili domosdoshmërisht duhet t’i ketë dërguar Carit sinjale konfuze, të paqarta, kontradiktore, duke pasur parasysh atë që pasoi. Menjëherë pas kësaj, në gusht 2021, tërheqja nga Afganistani ndodhi në mënyra kaq katastrofike sa theksoi perceptimin e një rënieje midis të gjithë armiqve të Amerikës (dhe gjithashtu shumë prej miqve të saj). Kur Putin pushtoi Ukrainën, reagimi i parë i Biden ishte sugjerimi që Zelensky të ikte në mërgim.
Ata që kanë përshkruar që atëherë një Amerikë luftënxitëse dhe militariste, me qëllim që të nxisin ukrainasit për të luftuar një “luftë proxy” kundër Rusisë, kanë harruar të gjitha sinjalet diametralisht të kundërta: që në fillim Biden përjashtoi dërgimin e ushtarëve amerikanë, premtoi se nuk do të kishte kurrë një përplasje NATO-Rusi, i mohoi Zelenskit shumë prej armatimeve të kërkuara. Pse gjithë ky moderim? Për faktin e thjeshtë që elektorati demokrat në Ukrainë nuk është shumë i largët nga elektorati republikan në SHBA : shumica e amerikanëve nuk duan që Putini të fitojë, por ata gjithashtu nuk duan që kjo luftë të zvarritet shumë.
As e majta dhe as e djathta amerikane nuk janë të gatshëm të bëjnë shumë. Biden ka minimizuar pasojat. Pozicioni i tij i parë nga Putini është mbrojtës. Po Trump? Premtimi i tij për “përfundimin e luftës në 24 orë” u lexua si një dorëzim pa kushte ndaj Putinit. Një lexim i kundërt është po aq legjitim, siç është ai i sugjeruar nga Holman Jenkins në Wall Street Journal. Kjo do të thotë se, Trump mburret se ai mund të frikësojë Rusinë me perspektivën e një rritjeje të tillë të shpenzimeve ushtarake që ta shtyjë Putinin drejt një armëpushimi. Një strategji reganite: Ronald Reagan fitoi Luftën e Ftohtë kundër BRSS sepse ekonomia sovjetike u shemb në garën e armëve.
E vërteta për politikën e jashtme të një karakteri kaq të paparashikueshëm si Donaldi është e pamundur të përcaktohet paraprakisht. Ndoshta është më e saktë ta quajmë atë “transaksionale”, sesa izolacioniste. “Transaksional” përshkruan qëndrimin e atyre që marrëdhëniet ndërkombëtare i qasen si një negociatë biznesi, në të cilën duhet të përpiqet të marrë maksimumin.
Kështu, edhe tërheqja e kërcënuar nga NATO mund të bëhet një taktikë negociuese për të zhvatur rritjen maksimale të shpenzimeve ushtarake nga Gjermania, e ndoshta edhe disa lëshime në frontin tregtar. Kjo hipotezë “transaksionale” tashmë po i shtyn Macron, Scholz dhe liderë të tjerë evropianë të rimendojnë marrëdhëniet e tyre me Uashingtonin në terma strikt dypalësh, sepse ata e konsiderojnë një qasje që i është besuar Bashkimit Evropian si më pak efektive. Konvergjenca befasuese Biden-Trump për Ukrainën është kjo: asnjë kandidat nuk mendon se ka një interes jetik të SHBA-së në atë luftë. Dallimi është se Trump e thotë këtë, Biden e ka demonstruar me vepra. Pastaj të gjithë duhet të merren me ndarje të brendshme në bazën e tyre elektorale: e djathta është më e ndjeshme ndaj ndarjeve mbi Ukrainën (republikanët nuk vijnë nga një traditë rusofile) ndërsa e majta përjeton një përçarje të brendshme izraelito-palestineze. A do të ishte Biden 2 garancia që roli i Amerikës në botë do të konfirmohet? Por ky rol është dukshëm në tkurrje dhe Administrata e tij e ka mbështetur këtë rënie.
Çështja e shpenzimeve ushtarake nuk është e parëndësishme. Është parë se në mesin e shumë arsyeve për të kursyer në furnizimin me armë në Kiev, ekziston mungesa objektive e këtyre armëve në arsenalin amerikan dhe të NATO-s.
Buxheti i fundit i Ministrisë së Mbrojtjes që Biden i paraqiti Kongresit për miratim parashikon një rritje prej 1%, pra një ulje në terma realë: neto nga inflacioni është një rënie, dhe shenja minus përsëritet për të katërtin vit radhazi. Për t’u krahasuar, për shembull, me rritjen e shpenzimeve ushtarake kineze: +7.2% në vit. Nëse Trump do të kthehej në Shtëpinë e Bardhë, ai ka të ngjarë të rrisë shpenzimet ushtarake , ndërkohë që do të kursente ndihmën për aleatët në mënyrë që t’i detyronte ata të bëjnë pjesën e tyre. Por në fund, si Trump 2 ashtu edhe Biden 2 do të duhet të merren me balancën në Kongres, sepse të gjitha këto shpenzime duhet të votohen nga Dhoma dhe Senati.
Burimi: “Corriere Della Sera”
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
