Pas një fitoreje tjetër bindëse të Vladimir Putinit në zgjedhjet presidenciale të mbajtura të dielën në Rusi, të gjitha fuqitë perëndimore e cilësuan atë fitore si të padrejtë dhe jodemokratike, shkruan“The Guardian”. Zgjedhjet theksuan më tej “sa i thellë është represioni në Rusi”, tha ministri i Jashtëm britanik, David Cameron. Departamenti Amerikan i Shtetit tha se burgosja dhe skualifikimi i kundërshtarëve të Putinit dëshmoi se i gjithë procesi ishte ‘tepër jodemokratik’.Megjithatë, komentet e liderëve evropianë dhe amerikanë ishin në kontrast me urimet që erdhën nga disa vende aziatike, afrikane dhe të Amerikës Latine.Këto reagime diametralisht të kundërta nënvizojnë përçarjet gjeopolitike që janë bërë edhe më të theksuara që kur Rusia pushtoi Ukrainën dy vjet më parë, duke shkaktuar një krizë në marrëdhëniet me Perëndimin.
“Aleatët” e Putin
Presidenti kinez Xi Jinping e uroi Putinin për fitoren e tij dhe shtoi se Pekini do të vazhdojë të promovojë partneritetin “pa kufij” që goditi me Moskën pak para se Rusia të pushtonte Ukrainën. Media shtetërore kineze nuk flet fare për dyshimin e procesit demokratik gjatë zgjedhjeve ruse dhe e karakterizon fitoren e Putinit si sjelljen e ‘sigurisë në një botë të trazuar’. Kina dhe Rusia janë gjithashtu anëtarë të grupit BRICS, i cili synon t’i japë fund dominimit të SHBA-së në ekonominë globale duke bashkuar ekonomitë në zhvillim, duke përfshirë Brazilin, Afrikën e Jugut dhe Indinë.Në vitet e fundit, India është përpjekur të pozicionohet si një fuqi globale. Vendi i ri më i populluar në botë, me ekonominë e pestë më të madhe dhe me rritjen më të shpejtë, është mirëpritur krahëhapur nga liderët perëndimorë, pavarësisht se vendi po hyn në një periudhë të rënies demokratike dhe rritjes së autoritarizmit nën sundimin e Modit. India është bërë gjithashtu blerësi më i madh i vetëm i naftës ruse.Rafinerët indianë përfituan nga çmimet dukshëm më të ulëta pasi Evropa ndaloi importet e naftës ruse.Në këtë mënyrë, India ndihmoi në zbutjen e goditjes së sanksioneve perëndimore kundër Moskës.Fitorja e Putinit u festua edhe nga krerët e vendeve të Amerikës Latine, historikisht kundër SHBA.
Lulëzimi i autokracive
E gjitha kjo tregon se ka një “aleancë” midis autokracive, të cilat sa vine dhe gjejnë edhe më shumë terren. Që nga viti 2006, Fondacioni Bertelsmann ka vlerësuar rreth 140 vende çdo dy vjet bazuar në atë nëse ato po zhvillohen drejt demokracisë apo autokracisë. Studimi aktual tregon: autokracitë tani janë në shumicë, shkruan Deutsche Welle. Sipas një studimi të ri, cilësia e demokracisë është përkeqësuar gjatë 20 viteve të fundit në 137 vende që mund të përshkruhen si në zhvillim ose të ashtuquajtura. vendet në zhvillim. Sipas “Transformation Index of the Bertelsmann Foundation”, tani kemi 63 demokraci kundrejt 74 autokracive – pra, vende në të cilat nuk ka zgjedhje të lira apo një shtet ligjor funksional. Vetëm në dy vitet e fundit, të shënuara nga situata e re gjeopolitike, lufta e agresionit të Rusisë kundër Ukrainës dhe pandemia e koronavirusit, zgjedhjet në 25 vende ishin më pak të lira dhe të drejta se më parë. Liria e shprehjes dhe liria e shtypit kufizohen gjithnjë e më shumë në 39 vende.
Bota në rrezik
Veprimet qytetare nga njerëzit që mbështesin zgjedhjet e lira, lirinë e shtypit dhe ndarjen e pushteteve mbeten vendimtare kur bëhet fjalë për kundërshtimin e tendencave autokratike.Nëse këtu ka presion të vazhdueshëm, mbrojtja kundër tendencave autokratike mund të jetë e suksesshme.Studimi citon zgjedhjet e fundit në Kenia dhe Zambia, si dhe në Poloni dhe Moldavi si shembuj.Ndikimet kulturore ose fetare luajnë një rol të vogël.Nuk ka asnjë mekanizëm automatik për ta parandaluar këtë”. Prandaj, përfundimi i studimit nuk është befasues: të gjitha vendet në fakt janë akoma më të mira nëse kanë demokraci dhe shtet ligjor. Dhe aty ku demokracia tashmë funksionon, qeveritë, sipas studimit, duhet të kërkojnë consensus.Edhe pse kjo do të jetë gjithnjë e më e vështirë në një klimë të polarizuar.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
