Këshilli i Bashkimit Evropian konfirmoi dje Paktin për Migracionin dhe Azilin, duke miratuar përfundimisht këtë paketë prej 10 aktesh legjislative. Reforma e plotë e menaxhimit të migracionit dhe azilit u miratua nga Parlamenti Evropian muajin e kaluar dhe tashmë, pasi e konfirmoi bashkëligjvënësi i dytë, mbetet vetëm botimi në Fletoren Zyrtare, i cili do të pasojë pas 20 ditësh. Rregulloret e votuara do të fillojnë të zbatohen pas dy vitesh dhe deri atëherë do të vlejnë rregullat ekzistuese. Shtetet anëtare kanë gjithashtu dy vjet për të futur ndryshime në direktivën mbi kushtet e pranimit në legjislacionin e tyre kombëtar. Përgatitjet për zbatimin e paktit të ri do të duhet të bëhen në dy vitet e ardhshme. Komisioni Evropian do të prezantojë një plan të përbashkët zbatimi muajin e ardhshëm, mbi bazën e të cilit anëtarët do të përgatisin plane kombëtare edhe më të detajuara. Ai do të ketë kohë për këtë deri në janar 2025. Është një nga paketat legjislative më komplekse që është negociuar për tetë vjet. Pakti i ri parashikon solidaritet të detyrueshëm midis shteteve përballë presioneve të migrantëve, procedura më të shpejta dhe më efikase të azilit dhe menaxhim më të mirë të kufijve.Megjithatë, paketa e gjerë e reformave do të hyjë në fuqi vetëm në vitin 2026, duke mos sjellë zgjidhje të menjëhershme për një çështje që ka nxitur një nga krizat më të mëdha politike të BE-së
Pakti
Reforma bazohet në propozimet e Komisionit nga viti 2020, pasi propozimi i mëparshëm i publikuar në vazhdën e krizës së madhe të emigrantëve në 2015 dhe 2016 dështoi. Elementi kryesor i paktit është solidariteti i detyrueshëm midis anëtarëve në rast se një ose më shumë prej tyre gjenden nën presion joproporcional të migracionit. Në atë rast, shtetet e tjera anëtare do të jenë në gjendje të zgjedhin midis pranimit të azilkërkuesve nga shteti anëtar i prekur dhe kontributit financiar në fondin e përbashkët për kujdesin e migrantëve ose ofrimit të mbështetjes operative dhe teknike. Rregullat e reja përcaktojnë se personat që nuk plotësojnë kërkesat për hyrje në BE do t’i nënshtrohen një procesi të plotë verifikimi, duke përfshirë identifikimin, mbledhjen e të dhënave biometrike dhe kontrollet e shëndetit dhe sigurisë brenda një maksimumi prej shtatë ditësh.
Përçarje në BE
Një procedurë e përbashkët për njohjen dhe tërheqjen e mbrojtjes ndërkombëtare është vendosur në të gjithë Bashkimin Evropian. Përpunimi i kërkesave për azil në kufijtë e BE-së do të duhet të jetë më i shpejtë në të ardhmen dhe afatet për aplikime të pabazuara ose të papranueshme do të jenë më të shkurtra. Dy çështje bien në sy: A do ta zbatojnë ndonjëherë plotësisht planin vendet anëtare dhe a do të zbatojë dega ekzekutive e BE-së, Komisioni Evropian, rregullat e reja kur të ketë zgjedhur të mos zbatojë ato tashmë në fuqi? Komisioni duhet të paraqesë një plan të përbashkët zbatimi deri në qershor. Ai përshkruan një rrugë dhe afat kohor për të funksionuar pakti gjatë dy viteve të ardhshme, me objektiva që BE dhe vendet anëtare duhet të arrijnë. Gjërat mund të nisin me vështirësi. Hungaria, e cila ka kundërshtuar ashpër reformat, merr presidencën e përcaktimit të agjendës së BE-së për gjashtë muaj më 1 korrik.
2 “problematikët”
Siç pritej, Polonia dhe Hungaria, kritikët më të zjarrtë, votuan kundër të gjithë paketës së legjislacionit. Që nga prezantimi i reformës në vitin 2020, të dy i kanë rezistuar vazhdimisht sistemit të “solidaritetit të detyrueshëm”, duke pretenduar në mënyrë të rreme se do t’i detyronte ata të pranonin emigrantë kundër vullnetit të tyre. Republika Çeke dhe Sllovakia, dy skeptikë, zgjodhën të abstenojnë në shumicën e dosjeve, ndërsa Austria votoi kundër Rregullores së Krizave. Kritikët thonë se pakti do t’i lejojë kombet të ndalojnë emigrantët në kufi dhe fëmijët me gjurmë gishtash. Ata thonë se synon t’i mbajë njerëzit jashtë dhe cenon të drejtën e tyre për të kërkuar azil. Shumë kanë frikë se kjo do të rezultojë në marrëveshje më të paskrupullta me vendet më të varfra që njerëzit largohen ose kalojnë për të shkuar në Evropë.