Pa SHBA-në, Evropa thjesht nuk do të kishte asnjë përgjigje ndaj përdorimit të armëve taktike bërthamore nga Rusia. Dhe pavarësisht se ka një arsenal bërthamor më të madh se Britania e Madhe, ky do të ishte faktori kryesor që do të luftonte kundër Francës që të nisë një sulm bërthamor ndaj Rusisë në mbrojtje të aleatëve.
Në një pasazh kyç në fjalimin e tij të fundit në Sorbonë, presidenti francez Emmanuel Macron këmbënguli se Rusia nuk duhet të fitojë absolutisht luftën e saj të agresionit kundër Ukrainës. Për të përballuar kërcënimin e paraqitur nga armët bërthamore të presidentit rus Vladimir Putin, ai argumentoi se Evropa kishte nevojë për mbrojtjen e saj bërthamore. Dhe në këtë front, tha ai, Franca mund të luajë një rol jetik.
Çfarë saktësisht mund të jetë roli i Francës, Macron nuk e shpjegoi.
Megjithatë, në një intervistë të mëvonshme, ai iu kthye kësaj teme, duke iu referuar samitit të ardhshëm të Komunitetit Politik Evropian që do të mbahet në MB dhe u zotua të zhvillojë një diskutim të plotë se si parandalimi bërthamor i Francës mund të kontribuojë në sigurinë evropiane. Ai tha se shpresonte ta finalizonte këtë diskutim “në muajt e ardhshëm”.
Pyetja është, a mund të jetë Macron duke lënë të kuptohet diçka të ngjashme me politikën e Mbretërisë së Bashkuar?
Britania e Madhe është gjithashtu një shtet me armë bërthamore, por ndryshe nga Franca, Britania e ka përcaktuar tashmë politikën e saj për përdorimin e parandalimit të saj bërthamor në mbrojtje të aleatëve të saj.
Kokat bërthamore të Mbretërisë së Bashkuar janë montuar në raketat Trident të lëshuara nga nëndetëset e klasit Vanguard, të cilat janë menduar të jenë të pazbulueshme kur patrullojnë. Dhe një nga këto nëndetëse është gjithmonë në det, e gatshme të lëshojë raketat e saj të armatosura bërthamore nëse urdhërohet.
Kokat e luftës të Mbretërisë së Bashkuar janë me rendiment të lartë, secila me një forcë shpërthyese 6 herë më shkatërruese se Hiroshima. Ato janë të dizajnuara për të shkatërruar qytetet e një armiku në një akt hakmarrjeje për një sulm bërthamor në Mbretërinë e Bashkuar. Por meqenëse qëllimi i përgjithshëm është të pengojë një armik nga nisja e një sulmi bërthamor në radhë të parë, nëse do të vinte ndonjëherë në këtë, stërvitja do të kishte dështuar.
Mbretëria e Bashkuar ka “deklaruar” ose “caktuar” armët e saj bërthamore për mbrojtjen e NATO-s që nga viti 1962, megjithëse kryeministri i vendit mbetet nën kontrollin e vetëm të këtyre armëve.
Megjithatë, pak besojnë seriozisht se Mbretëria e Bashkuar do të lëshonte vërtet raketa bërthamore kundër qyteteve ruse nëse Moska do të kishte sulmuar fillimisht një aleat të NATO-s dhe jo drejtpërdrejt Britaninë e Madhe.
Së pari, nëse Rusia do të besonte se Britania e Madhe kishte nisur një sulm bërthamor në qytetet e saj, do të kishte shumë gjasa të hakmerrej duke nisur një sulm të ngjashëm në MB. Gjithashtu, vetë akti i një nëndetëse Vanguard që lëshon një raketë Trident do të rrezikonte të zbulonte vendndodhjen e saj. — informacion që mund t’u japë forcave ruse mundësinë për ta shkatërruar atë. Dhe meqenëse Britania e Madhe ka të ngjarë të ketë vetëm një nëndetëse të armatosur bërthamore në det, ajo mund të përfundojë duke sakrifikuar aftësinë e saj për t’iu përgjigjur ose për të penguar një sulm bërthamor në brigjet e veta.
Pra, çfarëdo që të thotë politika zyrtare e Mbretërisë së Bashkuar, është pothuajse e paimagjinueshme që Britania të përdorë armët e saj bërthamore në rast të një sulmi ndaj një aleati të NATO-s dhe jo ndaj vetë Mbretërisë së Bashkuar. Raketat bërthamore Trident mund të jenë një parandalues efektiv ndaj sulmeve bërthamore në MB, por ato ofrojnë pak mbrojtje të çmuar për aleatët e saj.
Ndërkohë, Franca ka më shumë armë bërthamore se Britania e Madhe, me shumicën e kokave të saj të dislokuara në nëndetëset e saj të klasit Le Triomphant dhe të tjera në avionë transportues ose në tokë. Megjithatë, Franca nuk i ka “deklaruar” apo “caktuar” armët e saj bërthamore NATO-s. Armët bërthamore franceze janë atje për të mbrojtur Francën të vetme, dhe deri vonë, qeveritë franceze nuk pretenduan kurrë të kundërtën.
Megjithatë, për të kuptuar me të vërtetë se çfarë po merrte Macron në fjalimin e tij në Sorbonë, duhet të kujtojmë fjalimin e tij në Elysee të vitit 2020, ku ai përmendi përdorimin e armëve bërthamore franceze. Në atë deklaratë, Macron la të kuptohej se Franca mund t’i përdorte ato për të mbrojtur aleatët evropianë. Ai tha se parandalimi bërthamor ishte një mbrojtës i fundit i interesave jetike të vendit, por ai gjithashtu shtoi se këto interesa tani kanë një dimension evropian.
Doktrina aktuale ruse thotë se armët bërthamore taktike (ose në fushëbetejë) me rendiment më të ulët janë “një mjet i kontrollueshëm për arritjen e rezultateve në fushën e betejës dhe një fund të armiqësive”. Sipas dokumenteve ruse të zbuluara kohët e fundit, edhe humbja e aseteve ushtarake konvencionale, si fusha ajrore, në një konflikt mund të shkaktojë një përgjigje taktike bërthamore nga Rusia. Dhe vetëm disa javë më parë, Kremlini njoftoi ushtrime taktike të armëve bërthamore për të përmirësuar gatishmërinë e tyre për luftim.
Kjo ishte një përgjigje e qartë ndaj komenteve të bëra nga Macron dhe ministri i Jashtëm i Mbretërisë së Bashkuar, David Cameron. Cameron kishte thënë se varet nga Ukraina nëse do të përdorte armë të dhuruara nga Britania e Madhe për të goditur objektivat në Rusi dhe Macron kishte shfaqur mundësinë që trupat e NATO-s të luftonin në Ukrainë.
Por siç qëndron, Franca nuk ka armët e saj taktike bërthamore për të dhënë një përgjigje të kufizuar ose të shkallëzuar ndaj përdorimit të armëve të tilla nga Rusia – ndoshta arsyeja pse Macron përjashtoi çdo përdorim në fushëbetejë të këtyre armëve dhe çdo përgjigje të shkallëzuar ndaj agresioni bërthamor, në fjalimin e tij të vitit 2020.
Siç qëndron, Franca nuk ka armët e saj taktike bërthamore për të dhënë një përgjigje të kufizuar ose të shkallëzuar ndaj përdorimit të armëve të tilla nga Rusia.
Pa SHBA-në, Evropa thjesht nuk do të kishte asnjë përgjigje ndaj përdorimit të armëve taktike bërthamore nga Rusia. Dhe pavarësisht se ka një arsenal bërthamor më të madh se Britania e Madhe, ky do të ishte faktori kryesor që do të luftonte kundër Francës që të nisë një sulm bërthamor ndaj Rusisë në mbrojtje të aleatëve. Rusia thjesht nuk do të besonte se Franca do të fillonte sulme bërthamore kundër qyteteve të saj në përgjigje të sulmeve taktike bërthamore nga Rusia, të themi, në bazat ushtarake në Baltik.
Çadrat bërthamore të Francës dhe Britanisë janë mjaft reale – por e vërteta është se ato janë mjaft të gjera për të mbuluar Francën dhe Britaninë e Madhe.
Burimi: Politico