MENU
klinika

Marrëveshja e re mund të fundosë presidentin

Franca, në prag të një kthese historike, Macron merr goditjen fatale

12.06.2024 - 14:31

Presidenti Emmanuel Macron ka thirrur zgjedhjet e parakohshme parlamentare më vonë këtë muaj në vazhdën e një fitoreje të madhe për Tubimin Kombëtar të rivales së tij Marine Le Pen në votën e Parlamentit Evropian. Partia e ekstremit të djathtë është në rrugën e duhur për të fituar 32% të votave, thonë sondazhet, më shumë se dyfishi i partisë së presidentit Rilindja. Duke njoftuar shpërndarjen e parlamentit, ai tha se dy raundet e votimit do të zhvillohen në 30 qershor dhe 7 korrik, disa javë përpara Olimpiadës së Parisit. Macron mori vendimin dramatik dhe të befasishëm në një fjalim televiziv nga Pallati Élysée një orë pasi votimi u mbyll dhe zgjedhjet e daljes ishin shpallur në zgjedhjet e BE-së në Francë. Vendimi i tij erdhi jo shumë kohë pasi udhëheqësi 28-vjeçar i National Rally, Jordan Bardella, i kishte bërë thirrje hapur presidentit të shpallte zgjedhjet parlamentare. Megjithatë, telashet për Macron nuk kanë mbaruar, me një marrëveshje që duket se po i jep goditjen finale.

Aleanca e papritur

Udhëheqësi i Partisë Republikane konservatore të Francës bëri thirrje për një aleancë me Tubimin Kombëtar të ekstremit të djathtë në zgjedhjet e parakohshme parlamentare, një përmbysje politike që mund të ketë pasoja të gjera. “Ne po themi të njëjtat gjëra, kështu që le të ndalojmë së krijuari një opozitë imagjinare. Kjo është ajo që duan shumica dërrmuese e votuesve tanë. Ata po na thonë “të arrijmë një marrëveshje”, tha Eric Ciotti për televizionin TF1. Tubimi Kombëtar (RN) euroskeptik dhe anti-imigrues i Marine Le Pen pritet të bëhet partia më e fortë pasi Presidenti Emmanuel Macron thirri papritur zgjedhjet e parakohshme. Prandaj RN po kërkon aleatë për të siguruar kontrollin e parlamentit dhe e mirëpriti menjëherë ftesën e Ciottit. Megjithatë, mund të nënkuptojë gjithashtu se republikanët (LR) do të shemben nga brenda. Konkretisht, komentet e Ciotti-t nënkuptojnë se konsensusi dhjetëvjeçar i establishmentit politik francez për bashkëpunimin e ndërsjellë për të parandaluar ardhjen në pushtet të ekstremit të djathtë po shembet.

Përçarje në Francë

Republikanët, dhe versionet e mëparshme të partisë që në fakt janë pasardhës të partive të Charles de Gaulle dhe Jacques Chira , kanë qenë në pushtet për pjesën më të madhe të historisë moderne politike të Francës. Por LR, vetëm një hije e vetvetes së saj të mëparshme me një numër dukshëm më të vogël deputetësh, ka humbur tashmë anëtarët kryesorë të partisë centriste të Macron ose ka dezertuar në të djathtën ekstreme. Partitë e tjera të themeluara të së majtës dhe të djathtës janë dobësuar gjithashtu që kur Macron u zgjodh për herë të parë president në 2017 me axhendën qendrore të një partie të re që synonte të riformësonte politikën franceze. Philippe Gosselin, një deputet i LR, i tha Reuters se ai do të largohej nga partia për shkak të komenteve të Ciotti dhe se deputetët e LR do të formonin një grup të ri politik. Veteranët e tjerë të partisë refuzuan gjithashtu çdo marrëveshje me të djathtën ekstreme. Burimi parlamentar i LR vlerësoi se vetëm rreth një e gjashta e përfaqësuesve të partisë do ta pranonin një marrëveshje të tillë.

Dorëheqja e Macron

Sistemi presidencial francez, për më tepër, nuk parashikon një korrespondencë të drejtpërdrejtë midis ngjyrës politike të kreut të shtetit dhe asaj të parlamentit dhe qeverisë, por padyshim që me një fitore të Le Pen Macron do të bëhej versioni më klasik i “rosave të çala”, pa asnjë kontroll më real mbi ekzekutivin.Duke folur për gazetën Le Figaro, Macron tha se shpresonte të fitonte dhe se thirrja e zgjedhjeve të parakohshme “ishte vendimi i duhur në interes të vendit” dhe se ato do t’i qartësonin gjërat. Ai përjashtoi mundësinë e dorëheqjes së tij, pavarësisht rezultatit të zgjedhjeve. RN mund të fitojë midis 235 dhe 265 vende në dhomën e ulët të parlamentit, një rritje e madhe nga 88 vendet aktuale, por ende më pak se 289 që nevojiten për një shumicë absolute, sipas një sondazhi të publikuar të hënën. I njëjti sondazh parashikon nga 40 deri në 55 mandate për LR-në, sipas të cilave dy partitë mund të kenë një shumicë absolute.