Autoritetet në Serbi po përballen me rezistencë gjithnjë e më të ashpër ndaj minierave të litiumit pasi Beogradi nënshkroi një memorandum të partneritetit strategjik në lëndët e para të qëndrueshme me Bashkimin Evropian më 19 korrik, duke shkaktuar një valë të re protestash pothuajse të përditshme në të gjithë vendin. Argumenti kryesor i protestuesve është se minierat e litiumit në rajonin e zhvilluar bujqësor në perëndim të vendit do të shkaktonin dëme të pamatshme për mjedisin dhe komunitetin lokal dhe mesazhet e qytetarëve nga protestat e mëparshme janë se nuk duan të sakrifikojnë shëndetin. dhe mjedisin për përfitime ekonomike afatshkurtra dhe të paqarta. Përveç kësaj, drejtuesit e qeverisë akuzohen për korrupsion dhe favorizim të korporatës ndërkombëtare të minierave Rio Tinto.
Ultimatumi për Vuçiçin
Takimi qendror i protestës është caktuar në Beograd për më 10 gusht, që është afati i fundit që organizatat mjedisore dhe protestuesit i kanë dhënë qeverisë serbe për të shkruar dhe dorëzuar në parlament një ligj për ndalimin e përhershëm të kërkimeve gjeologjike dhe shfrytëzimit të litiumit dhe borit në Serbi. Ndërkohë që protestuesit, aktivistët mjedisorë dhe opozita akuzojnë liderët e qeverisë për korrupsion dhe lobim për interesat e Rio Tintos, zyrtarët më të lartë të qeverisë hakmerren me akuzat se “qëllimi i protestave nuk është ekologjia dhe shëndeti”, por rrëzimi i presidentit serb. “Çdo tubim në Serbi që organizohet këto ditë, gjoja kundër projektit Jadar, në fakt është një tubim politik, i cili shërben për rrëzimin e Aleksandër Vuçiçit” , tha kryeministri Millosh Vuçeviç. Përballë një valë të re protestash, të cilat kërcënojnë të bëhen edhe më masive, qeveria po përpiqet t’i zbusë ato me deklarata fyese të zyrtarëve më të lartë shtetërorë në mediat proqeveritare dhe gjithashtu ka besim në mbështetjen e evropianëve dhe gjermanëve. kompanitë që premtojnë hapjen e fabrikave për prodhimin e baterive.
Plani i qeverisë
Një nga këto përpjekje është formimi i një ekipi të posaçëm shëndetësor në Ministrinë e Shëndetësisë, i cili në fazën përgatitore duhet të mbikëqyrë të gjitha aspektet shëndetësore dhe kërcënimet e minierave të mundshme të litiumit dhe lëndëve të para strategjike. Ministri i Shëndetësisë Zlatibor Lonçar premtoi se ky ekip do të zbulojë të gjitha mendimet dhe propozimet dhe do të kontrollojë në terren se çfarë po planifikohet dhe çfarë ndikimi ka në shëndetësi dhe rrethinë. “U kërkoj qytetarëve që të mos bien në histori të paverifikuara. Nuk kemi asnjë propozim, por kur të arrijë do të shqyrtojmë të gjitha aspektet nëse mund të ketë ndonjë rrezik për shëndetin”, tha Lonçar për RTS të martën. Lonçar tha se ekipi përbëhet nga ‘ekspertë me reputacion’ dhe se ata do të jenë në gjendje të angazhojnë ‘të gjithë ata që mendojnë se u duhen në detyrën që morën nga Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiq dhe shteti’. Mediat lokale më vonë njoftuan se katër nga tetë anëtarët e ekipit të ekspertëve të shëndetësisë ishin në listën prej më shumë se 2000 personave që mbështetën listën e Vuçiç në zgjedhjet e mbajtura në fund të vitit të kaluar.
Ndërhyrja e Rusisë
Anëtarët e “Kuvendit të Përkohshëm të Popullit të Serbisë së Denjë”, të cilët rreth një vit më parë ishin jashtë Kuvendit të Serbisë, mbrëmë kanë ngritur një tendë pranë shatërvanit të Terazijes. Siç kanë thënë edhe vetë, synimi i tyre është të parandalojnë “5 tetorin e ri” që duan të provokojnë, siç gjykojnë ata, nga organizatorët e protestës kundër Rio Tintos, e cila është caktuar për të shtunën, më 10 gusht. Ata udhëhiqen nga një njeri me një biografi të dyshimtë, “udhëheqësi” Dušan Dunđer, i cili gjithashtu paraqitet si pjesë e Qendrës për Shërbimet Strategjike të Sigurisë të Federatës Ruse. Në publik ai paraqitet si bashkëpunëtor i ngushtë i shërbimeve sekrete ruse, si dikush që është i afërt me Putinin dhe Trumpin, por edhe me liderë të tjerë botërorë. Ai paraqitet si ekspert i sigurisë ndërkombëtare, bashkëpunëtor i ngushtë i Vladimir Putin dhe Donald Trump, por edhe ish-punonjës i Sigurimit të Shtetit.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
