Numri i njerëzve të diagnostikuar me çmenduri çdo vit po rritet dhe shifrat nuk paralajmërojnë mirë për vitet e ardhshme. Diagnoza e hershme shihet si jetike për të siguruar që më shumë njerëz të marrin mbështetjen dhe kujdesin që u nevojitet për të jetuar me sëmundjen.
Demenca është një term i përgjithshëm për kushtet progresive që lidhen me rënien e vazhdueshme të kapacitetit njohës të trurit. Sëmundja e Alzheimerit është më e zakonshme dhe diagnoza e hershme konsiderohet vendimtare. Më poshtë, ekspertët nxjerrin në pah shenjat që mund të paralajmërojnë këtë gjendje të rrezikshme shëndetësore.
Ndryshimet e humorit
Sipas NHS, demenca nuk është pjesë e procesit normal të plakjes. Një nga shenjat më pak të dyshimta janë ndryshimet e humorit. Si vetë individët ashtu edhe të dashurit e tyre vështirë se do t’i vënë re këto ndryshime pa i marrë parasysh për ca kohë. Në disa njerëz, këto simptoma do të mbeten të njëjta dhe nuk do të përkeqësohen. Disa të tjerë, megjithatë, me dëmtim të butë njohës (MCI) do të zhvillojnë demencë.
Vështirësi për të mësuar informacione të reja
Dr Tim Beanland, kreu i informacionit në Shoqërinë e Alzheimerit thekson se sa e ndryshme është që njerëzit me rënie njohëse të angazhohen me njohuri të reja: “Nëse do të blija një pjesë të re të teknologjisë ose pajisjes, mund të më duhej shumë kohë për të e vendos, por mendoj se do t’ia dilja mbanë duke ndjekur udhëzimet. Por nëse keni demencë, të mësoni se si të përdorni një aplikacion ose pajisje të re është vërtet e vështirë .’
Pyetje të përsëritura
“Nëse partneri juaj del natën dhe thjesht keni harruar se në cilën orë ai tha se do të kthehej, kjo ndoshta nuk është asgjë për t’u shqetësuar. Por nëse keni demencë, shanset janë që nuk do të mbani mend diçka që dikush ju tha pesë ose dhjetë minuta më parë. Kjo përsëritje mund të ketë nevojë për hetim dhe ekzaminim nga një specialist”, shpjegon Dr Beanland.
Vendosja e objekteve në vende të çuditshme
“Nuk ka problem nëse ndonjëherë harron se ku i ke vendosur çelësat apo celularin. Por kur keni demencë, është e zakonshme t’i vendosni gjërat në vendet më të pazakonta, ” tha Dr Beanland. ” Për shembull, mund të vendosni çelësat e shtëpisë tuaj në kabinetin e banjës. Është paksa një sjellje e çuditshme, por është një nga gjërat që mund të bëjnë njerëzit me demencë ”, shton eksperti.
Vështirësi në menaxhimin e llogarive
Menaxhimi i financave të familjes ndonjëherë mund të jetë i vështirë, veçanërisht me kalimin e moshës. Mund të nënkuptojë gjithashtu marrjen e më shumë kohë për të menaxhuar një buxhet ose për të paguar faturat: ” Nëse çmenduria është shfaqur tashmë, njerëzit me të vërtetë luftojnë, duke humbur aftësinë për t’u organizuar dhe planifikuar përpara, ” shpjegon Dr Beanland. Megjithatë, është e rëndësishme të njihni ndryshimet: nëse nuk keni pasur kurrë një kujtesë të mirë ose nuk keni qenë aq të mirë në vendosjen e pagesave fikse, atëherë kjo nuk do të ndryshojë me kalimin e kohës, vëren Dr Beanland.
Pengesat në jetën e përditshme
Nëse keni demencë, simptomat tuaja do ta bëjnë jetën tuaj të përditshme të vështirë, theksoi Dr. Beanland: “Ju keni vështirësi të merrni pjesë në një bisedë, të organizoni gjërat, madje edhe të mbani mend se ku keni parkuar. Këto nuk janë thjesht të bezdisshme, por mund të ndikojnë vërtet në aftësinë tuaj për të ecur përpara dhe për t’i bërë gjërat, ” tha ai.