MENU
klinika

Nga miq në armiq!

Si një revolucion shkatërroi marrëdhëniet Iran-Izrael

04.10.2024 - 09:30

Irani dhe Izraeli kanë qenë armiq për dekada. Teherani kundërshton të drejtën e Izraelit për të ekzistuar dhe kërcënon të shkatërrojë ‘regjimin sionist’. Izraeli, nga ana tjetër, e konsideron Iranin armikun e tij më të madh. Por nuk ishte gjithmonë kështu. Para Revolucionit Islamik të vitit 1979, të dy vendet ishin të lidhura ngushtë. Irani ishte madje ndër vendet e para që njohu shtetin e Izraelit në vitin 1948. Në kontekstin e konfliktit në Lindjen e Mesme, Izraeli e konsideronte Iranin një aleat kundër shteteve arabe. Për Teheranin, Izraeli, i mbështetur nga Uashingtoni, ishte një kundërpeshë e dobishme politike për fqinjët e tij arabë. Pas fitores së Revolucionit Islamik në vitin 1979, Irani anuloi të gjitha marrëveshjet me Izraelin. Ajatollah Khomeini kritikoi ashpër Izraelin për pushtimin e territoreve palestineze dhe zhvilloi retorikë anti-izraelite për të fituar mbështetjen e shteteve dhe popullsive arabe në ato vende, duke forcuar ndikimin e Iranit.

Udhëheqësi fetar i sotëm i Iranit, Ayatollah Ali Khamenei , ka vazhduar këtë politikë, duke vënë në pikëpyetje rregullisht faktet historike rreth Holokaustit. Irani mbështet Hezbollahun në Liban, Hamasin në Gaza, si dhe grupe të tjera në të gjithë rajonin, duke përfshirë rebelët Houthi në Jemen. Izraeli, nga ana tjetër, ka bërë pak për të ulur tensionet. Kryeministri Benjamin Netanyahu e ka krahasuar vazhdimisht Republikën Islamike me Gjermaninë naziste dhe ka kritikuar ashpër marrëveshjen bërthamore të vitit 2015. Megjithëse ka individë në të dy vendet që mbrojnë pajtimin, marrëdhëniet politike janë më të tensionuara se kurrë më parë, veçanërisht pas sulmit të Hamasit ndaj Izraelit më 7 tetor 2023.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Ish-gjenerali amerikan bën paralajmërimin e frikshëm

“Jemi në fazën më të rrezikshme të luftës Rusi-Ukrainë”