Yahya Sinwar, lideri i Hamasit dhe ideatori i sulmeve të 7 tetorit, është një figurë e njohur dhe e diskutueshme në kontekstin e konfliktit izraelito-palestinez. Lindur në vitin 1962 në një kamp refugjatësh në Khan Younis të Gazës, Sinwar ishte një nga anëtarët e parë të Hamasit, organizatës që u formua në vitin 1987. Ai u shqua për rolin e tij në degën e sigurisë së grupit, ku synonte të identifikonte informatorët e Izraelit brenda radhëve të militantëve.
Historia e tij është e mbushur me ngjarje të rëndësishme që reflektojnë natyrën e ashpër të konfliktit në të cilin ai u angazhua. Në fund të viteve 1980, Sinwar u arrestua nga Izraeli pas dyshimeve për vrasjen e 12 bashkëpunëtorëve të dyshuar. Ai u dënua me katër burgime të përjetshme për krime të ndryshme, duke përfshirë vrasjen e dy ushtarëve izraelitë. Gjatë qëndrimit të tij në burg, ai organizoi greva për përmirësimin e kushteve dhe studioi gjuhën hebraike dhe shoqërinë izraelite.
Pas lirimit të tij në vitin 2011, Sinwar u rikthye në Gazë dhe shpejt ngjiti shkallët e udhëheqjes së Hamasit. Ai krijoi një reputacion si një lider i pamëshirshëm dhe mendohet se kishte rol të rëndësishëm në vrasjen e komandantit tjetër të lartë të Hamasit, Mahmoud Ishtewit, në një luftë të brendshme për pushtet. Si kreu i Hamasit për Gazën, Sinwar u bë de facto lideri i të gjithë territorit të kontrolluar nga Hamas.
Një nga arritjet e tij më të rëndësishme ishte forca e lidhjeve të Hamasit me Iranin dhe organizatat e tjera të mbështetura nga ky vend. Ai punoi për të forcuar kapacitetet ushtarake të Hamasit, duke e bërë organizatën më të fuqishme ushtarakisht në Gaza. Sinwar, së bashku me Mohammed Deifin, drejtuesin e krahut të armatosur të Hamasit, projektonin sulmin befasues të 7 tetorit ndaj Izraelit, i cili shkaktoi vdekjen e rreth 1,200 personave, kryesisht civilë, dhe çoi në fillimin e një lufte të re në rajon.
Gjatë luftës, numri i viktimave palestineze në Gaza u raportua të kalonte 42,000, një shifër që ka sjellë kritika të shumta ndaj Izraelit për mënyrën se si po e kryen luftën. Hamasi arsyetoi sulmet e tij si hakmarrje për trajtimin e palestinezëve nga Izraeli, duke përfshirë dhe përpjekjen për ta bërë kauzën palestineze pjesë të axhendës botërore.
Një tjetër aspekt i rëndësishëm në historinë e Yahya Sinwar është roli i tij në negociatat për lirimin e pengjeve. Ai besohej se kishte fjalën e fundit për çdo marrëveshje të tillë, dhe pas vrasjes së tij, mbeten rreth 100 persona të mbajtur peng në Gaza, me një të tretën e tyre të dyshuar të vdekur. Kjo lëvizje e Sinwarit mund të ndikojë ndjeshëm në mënyrën se si do të zhvillohen negociatat për armëpushim, të cilat janë ndërprerë që në gusht pas muajsh bisedimesh.
Pas ngjarjeve të fundit, tani është e paqartë se kush do ta zëvendësojë Yahya Sinwarin dhe si do të ndikohet strategjia e Hamasit në të ardhmen. Grupi militant ka një bazë të gjerë mbështetjeje në Gaza, Bregun Perëndimor dhe kampet e refugjatëve palestinezë, me disa nga liderët e tij të lartë që ndodhen në Katar, i cili ka shërbyer si ndërmjetës në konfliktin mes Izraelit dhe Hamasit.
Historikisht, Izraeli ka arrestuar dhe vrarë disa udhëheqës të lartë të Hamasit, por grupi militant ka arritur të zëvendësojë shpejt këta liderë. Çfarë do të ndodhë tani në Hamas dhe në mënyrën se si ata do të vazhdojnë të operojnë në këtë atmosferë të tensionuar mbetet për t’u parë. Pavarësisht sfidave që hasin, militantët e Hamasit vazhdojnë të kenë mbështetje të madhe dhe të luajnë një rol të rëndësishëm në konfliktin izraelito-palestinez, i cili ka zgjatur për dekada të tëra.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
