A është Serbia në një udhëkryq? A mund të shfaqet një “përçarje” në monolitin e qeverisë autoritare të Aleksandër Vuçiçit, apo kjo është vetëm një nga shanset tashmë të parë, të humbura të Serbisë civile? Sa dhe si mund ta dëmtojë lideritn absolutist serb Aleksandër Vuçiç dhe regjimin e tij tragjedia e tretë e tmerrshme që i ka ndodhur Serbisë në një vit e gjysmë të fundit? Kjo pyetje po bëhet në Serbi pas aksidentit të tmerrshëm në stacionin e Novi Sadit.
Themelet e regjimit të Vuçiçit nuk u tronditën në mesin e vitit të kaluar nga dy masakra traumatike të dy individëve të çmendur në shkollën fillore “Vladislav Ribnikar” në Beograd dhe në afërsi të Mlladenovcit. Tani, pas tragjedisë në Novi Sad, e cila tregoi gjithë kalbësinë e sistemit korporativ të korporatës partiake, ka nisur sërish një valë e re protestash spontane. Prandaj, pyetja është nëse zemërimi dhe dëshpërimi i ri i qytetarëve mund të artikulohet në ndonjë protestë kuptimplotë dhe të lindë një forcë konkrete opozitare që do të jetë më e madhe se praktika aktuale e fiksimit të vetë Vuçiçit.
“Asi nën mëngë”
Dhjetëra mijëra qytetarë të tronditur dhe të shqetësuar, kryesisht nga Beogradi, protestuan për muaj të tërë kundër Vuçiçit, por nuk e dëmtuan, por ai e ruajti pushtetin si në Serbi ashtu edhe në Beograd, ndonëse me “mashtrim” të dukshëm në zgjedhje. Në atë kohë, ai arriti t’i zbehte protestat, të cilat politikisht nuk ishin të “përcaktuara”, duke prodhuar dhe përdorur kriza dhe probleme, siç ishte tentativa “revolucioni i trungjeve” të serbëve në Banjska në Kosovë dhe duke falsifikuar Rezolutën e OKB-së për Srebrenicën, në mënyrë që me ndihmën e makinerisë mediatike propagandistike të regjimit ta kthenin situatën në favor të tyre dhe të shteronin potencialin protestues.
Tani situata, duket edhe më keq. Megjithatë, Vuçiç, si gjithmonë, sigurisht që ka disa hile në mëngë – si provokimi i tensioneve të reja mbi Kosovën apo Malin e Zi, Milorad Dodik apo përtypja e “atentateve të përsëritura ndaj tij apo familjes së tij”, me të cilat do të “galvanizonte” Serbinë e rrezikuar. Ai ka përdorur metodat e tij të provuara për 13 vjet.
Propozimi për referendum
Në një tjetër lëvizje të parashikuar, presidenti serb i propozoi opozitës që të kërkojë një referendum këshillëdhënës për shkarkimin e tij në Kuvendin e Serbisë. Këtë ai e tha në “Cirilica” në, dhe të gjitha si kundërpërgjigje për faktin se shumë protestues pas aksidentit në Novi Sad, siç thotë Vuçiç, po kërkonin “kokën” e tij. “Nuk do ta rrëzoni Qeverinë e Serbisë. Unë ju ofroj një zgjidhje dhe një fitore të madhe që të mos thoni sa shumicë duhet, ja na jepni 70-80 votat tuaja në parlamentin serb dhe ne do t’i kërkojmë popullit mendim këshillues për referendumin për shkarkimin e Aleksandër Vuçiçit.
Nëse 50 për qind e njerëzve pajtohen me këtë, unë nuk do të jem president i Serbisë për asnjë ditë. Betohem publikisht se atë ditë do të jap dorëheqje dhe do të mbahen zgjedhjet e reja presidenciale”, tha Vuçiç, transmeton “Nova.rs”. Ai shtoi se nuk do të jetë president nëse nuk e ka mbështetjen e popullit dhe pastaj do të ketë zgjedhje presidenciale dhe parlamentare, tha ai.
Skenari jorealist
“Kështu i ke zgjidhur të gjitha problemet. Këtë mund ta bëjmë tashmë në janar, mars apo maj, zgjidhni kur të doni, mos e keqtrajtoni këtë popull”, tha Vuçiç, transmeton “Nova.rs”. Por, sipas Kushtetutës serbe, kjo mundësi nuk ekziston. “Kështu, ne kemi hyrë në një raund të ri të ndryshimit të tezave dhe largimit të vëmendjes nga esenca: kush do të pranojë përgjegjësinë për tragjedinë në Novi Sad dhe cili është roli i Aleksandër Vuçiçit në të gjitha këto?”, pyet media serbe “Nova.rs”. Sipas kryetarit të Partisë Liri dhe Drejtësi, Dragan Đilas, “fajtorët e drejtpërdrejtë dhe ekskluziv për tragjedinë në Novi Sad janë Aleksandër Vuçiç dhe Partia Progresive Serbe, krimi, hajdutëria, injoranca dhe arroganca e tyre”.