A po planifikon Serbia të destabilizojë apo edhe të sulmojë ushtarakisht vendet fqinje, Kosovën dhe Bosnje-Hercegovinën? Presidentja e Kosovës Vjosa Osmani dhe kolegu i saj nga Bosnja dhe Hercegovina Denis Beqiroviç paralajmëruan së fundmi për këtë skenar. Në një intervistë televizive në shtator, Osmani tha se ka shpresë që Ballkani Perëndimor të anëtarësohet në Bashkimin Evropian dhe NATO, “por parakushti për këtë është që Serbia të trajtohet ashtu siç është: një shtet satelit i Rusisë, i cili është thelluar. bashkëpunimin e saj ushtarak, ekonomik dhe politik me Moskën”, shkruan për “DW” Aleksander Rhotert, autor dhe politolog . Paralajmërimi i Beqiroviçit për aspiratat territoriale të Serbisë para Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara në Nju Jork ishte edhe më i drejtpërdrejtë. “Nga podiumi i Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara, paralajmëroj publikun botëror se udhëheqja e Republikës së Serbisë po kërcënon edhe një herë sovranitetin dhe integritetin territorial të Bosnjë-Hercegovinës”, tha ai.
Armatosja e Beogradit
Në fakt, Beogradi prej vitesh i pajis masivisht forcat e tij të armatosura me sisteme moderne të armëve: u blenë avionë luftarakë francezë dhe helikopterë sulmues rusë, të cilët presidenti serb Aleksandër Vuçiç i vlerësoi si “tanke fluturuese”. Përveç kësaj, ekzistojnë sisteme kundërajrore kineze, të cilat u transferuan nga Pekini në Beograd menjëherë pas pushtimit rus të Ukrainës. Instituti prestigjioz suedez i kërkimeve për paqen SIPRI njoftoi në vitin 2022 se buxheti i mbrojtjes i Beogradit prej 1.3 miliardë euro është dhjetë herë më i madh se ai i Kosovës. Epërsia ushtarake e Serbisë ilustrohet nga inventarizimi i tankeve luftarake: me rreth 250 tanke, Beogradi ka më shumë nga këto armë se të gjitha republikat e tjera ish-jugosllave së bashku (për krahasim, Bundeswehr-i gjerman ka 295). Kroacia është në vendin e dytë me 75, Bosnja dhe Hercegovina e treta me 45, e ndjekur nga Maqedonia e Veriut me 31. As Mali i Zi dhe as Kosova nuk kanë tanke.
“Bota Serbe”
Aleksandër Vuçiç po promovon gjithashtu projektin “Bota Serbe”, një version disi i reduktuar i “Serbisë së Madhe” të ish-presidentit Slobodan Millosheviç, i cili tashmë ka jehonë tek serbët në vendet fqinje. Promovimi i projektit “Bota Serbe”, një version disi i reduktuar i “Serbisë së Madhe” të ish-presidentit Slobodan Millosheviç, rezonon tek serbët në vendet fqinje, Kosovë dhe Bosnje-Hercegovinë. Në fillim të qershorit 2024, Vuçiç udhëhoqi “Parlamentin Gjithë-Serb” në Beograd me përfaqësues të serbëve nga të gjitha pjesët e ish-Jugosllavisë – një takim strategjik që formuloi në thelb një plan për zbatimin e “Botës Serbe” në ” Deklarata gjithëserbe”. Kosova përmendet si pjesë e Serbisë, dhe Republika Srpska si “interesi kombëtar i Serbisë”.
Lufta në Ballkan?
Vitet e fundit, disa demonstrata të trupave serbe në kufirin me Kosovën dhe një sulm nga një njësi paraushtarake serbe ndaj forcave të sigurisë së Kosovës kanë shkaktuar konfuzion dhe trazira. Sulme të tilla paraushtarake serbe filluan luftën në Kroaci në 1991 dhe në BiH një vit më vonë. Këto incidente të fundit ushtarake mund të kenë qenë prova e Beogradit. Mirëpo, meqenëse reagimet e SHBA-së dhe NATO-s ishin shumë të shpejta dhe të ashpra, Beogradi hoqi dorë. Dodik filloi vazhdimisht hapa për të shpallur pavarësinë e Republika Srpska dhe armatosi mijëra anëtarë të njësive paraushtarake. Politikanët në kryeqytetin e Sarajevës po përgatiten për mundësinë që Republika Srpska të fillojë shkëputjen. Nëse ka një konflikt të armatosur, ka shumë të ngjarë që Beogradi të dërgojë tanket e tij në BiH për t’i shpëtuar ata. Prandaj, nuk mund të përjashtohet një luftë e re në Ballkan. Dhe duke qenë se Donald Trump ka rimarrë pushtetin në Uashington, është plotësisht e paqartë se si do të sillet superfuqia amerikane në një rast të tillë.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
