Presidenti i SHBA Donald Trump ka thënë se ai njeh kreun e opozitës venezueliane Juan Guaido si president i përkohshëm.
Njoftimi erdhi minuta pasi 35-vjeçari u deklarua si udhëheqës i ngarkuar në Karakas të mërkurën. Një numër vendesh të Amerikës së Jugut, përfshirë Brazilin, Kolumbinë dhe Perunë, e kanë njohur gjithashtu Guaidón si presidentin legjitim të Venezuelës.
Ky vendim vjen në mes të protestave masive kundër presidentit Nicolás Maduro. Hiperinflacioni, ndërprerjet e energjisë dhe mungesat e artikujve kryesorë kanë nxitur miliona njerëz të largohen nga Venezuela.
Maduro nisi mandatin e tij të dytë më parë këtë muaj, pas një votimi disi të çrregullt për shkak të një bojkoti të opozitës dhe pretendimeve për manipulimin e votave.
Çfarë ka ndodhur së fundmi?
Në përgjigje të njohjes së zotit Trump të liderit të opozitës, Maduro shkëputi lidhjet diplomatike me SHBA dhe i dha stafit diplomatik 72 orë për tu larguar nga Venezuela.
Ndërkohë, disa kundër-demonstrime po zhvillohen gjithashtu në mbështetje të presidentit Maduro, por këto raportohen të jenë organizime fare të vogla. Guaidó, i cili është kreu i Asamblesë Kombëtare, u bëri thirrje forcave të armatosura, të cilët deri më tani kanë mbështetur presidentin Maduro, që të mos i binden qeverisë.
Çfarë thotë SHBA?
Në një deklaratë, Trump e përshkroi udhëheqjen e Maduros si “të paligjshme” dhe tha se kongresi i vendit ishte i vetmi “degë e ligjshme e qeverisë” në vend.
“Populli i Venezuelës ka folur me guxim kundër Maduros dhe regjimit të tij dhe ka kërkuar lirinë dhe sundimin e ligjit”, thuhet në deklaratën e tij.
Sekretari i Shtetit, Mike Pompeo, hodhi poshtë vendimin e Maduros për të shkëputur lidhjet me SHBA, duke thënë se SHBA nuk e njohin atë si udhëheqës. Pompeo i kërkoi ushtrisë së Venezuelës të mbështesë përpjekjet për të rivendosur demokracinë dhe tha se SHBA do ta mbështesin Guaidón në përpjekjet e tij për të krijuar një qeveri.
Në njoftimin e tij, Trump u kërkoi gjithashtu kombeve të tjera që të ndjekin shembullin e SHBA. Deri tani, shtatë vende të Amerikës së Jugut; Brazili, Kolumbia, Kili, Peruja, Ekuadori, Argjentina dhe Paraguai, e kanë bërë këtë. Por Meksika, Bolivia dhe Kuba kanë shprehur mbështetje për Z. Maduro.
Sfida më e madhe e Maduro-s
Disa vende të Amerikës Latine kanë ndjekur udhëheqjen amerikane, duke dale kundër një regjimi që ka komplikuar problemet e shumta të Venezuelës.
Pyetja është se çfarë ndodh më pas? A ka administrata e Trump një plan koherent për ngritjen e presionit mbi regjimin e Maduro-së? Kriza thjesht mund të çojë në një fatkeqësi më të madhe për popullin venezuelian.
Kush është Guaido?
Guaido ishte një figurë relativisht e panjohur derisa ai u bë president i parlamentit të kontrolluar nga opozita në Venezuelë më parë këtë muaj. Pas marrjes së rolit, ai tha se kishte një të drejtë kushtetuese për të marrë presidencën deri në mbajtjen e zgjedhjeve të reja. Për momentin ai është udhëheqës i Asamblesë Kombëtare.
Pse po protestojnë njerëzit?
Maduro, i cili mori detyrën në vitin 2013 pas vdekjes së Hugo Chavez, është dënuar brenda dhe jashtë vendit për shkelje të të drejtave të njeriut. Ekzistojnë mungesa të rënda të artikujve kryesorë, siç janë mjekësia dhe ushqimi, dhe rreth 3 milionë njerëz janë larguar nga vendi. Norma vjetore e inflacionit arriti në 1,300,000 për qind në 12 muajt deri në nëntor 2018, sipas një studimi nga Asambleja Kombëtare.