Edhe para se ndërkombëtarët të mbështesnin udhëheqësin e opozitës në Venezuelë, Juan Guaidó, presidenti i përkohshëm i vendit, Nicolás Maduro, po e humbte pushtetin. Tani është e qartë se vendi do të ketë nevojë për mbështetje masive humanitare dhe financiare…
Në botë ka patur shumë rënie të mprehta ekonomike gjatë viteve, por Venezuela është sigurisht një nga më të keqet deri tani. Vendi ka përjetuar një humbje të PBB reale, më të madhe se ai i shumicës së vendeve të shkatërruara nga lufta gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Në këto kushte, ushqimi mungon dhe rreth 3 milionë Venezuelanë kanë ikur. Ndërprerjet e energjisë, mungesa e ujit dhe ilaçeve kanë qenë karakteristika të vazhdueshme të sundimit brutal dhe të paaftë të Presidentit Nicolás Maduro.
Deri në vitet 1960, PBB-ja për kokë banori e Venezuelës ishte më e larta në Amerikën Latine, rreth 80% e asaj të Shteteve të Bashkuara. Sot, ajo është nën 30%, dhe gjithashtu shumë më poshtë se të Kilit, Brazilit, Meksikës dhe Kolumbisë.
Me rezervat më të mëdha të naftës në botë, Venezuela numëron më shumë se 90% të fitimeve të eksportit për hidrokarburet. Por prodhimi i saj i naftës ka rënë nga një kulm prej rreth 3.5 milion fuçi në ditë në fund të viteve 1990 në rreth 1.3 milionë në 2018, me prodhimin që pritet të bjerë në 700,000 në dy vitet e ardhshme.
Përtej këtyre përpjekjeve të ngathëta për të rregulluar aktivitetin ekonomik, duket se gjërat po bëhen edhe më keq.
Në janar, Maduro pati inaugurimin e tij të dytë, pas fitimit të zgjedhjeve presidenciale majin e kaluar. Si përgjigje, shumë vende të Amerikës Latine, së bashku me Kanadanë, SHBA dhe disa vende anëtare të Bashkimit Evropian, kanë njohur kryetarin e Asamblesë Kombëtare, Juan Guaidó, si presidentin legjitim të Venezuelës. Ndërkohë, SHBA, një treg i madh për eksportet e naftës në Venezuelë, ka sanksionuar regjimin Maduro, ka ngrirë llogaritë bankare etj.
Përballë protestave masive, Maduro ka vazhduar të përdorë frikësimin, burgosjen e figurave të opozitës, ndërsa ryshfetin e liderëve ushtarakë për mbështetjen e tyre.
Megjithatë, pyetja nuk është nëse Maduro do të qëndrojë në pushtet, por për sa kohë. Regjimi i tij nuk mund të zgjasë pafundësisht, dhe kur të bjerë, Venezuela do të ketë nevoja urgjente.
Vendi do të kërkojë shumë ndihma humanitare. Spitalet duhet të sigurohen, shkollat të rihapen, dhe transporti publik dhe shërbime të tjera jetike të restaurohen. Dhe ushqimi duhet të vihet në dispozicion për një popullsi të rëndë të kequshqyer.
Në të njëjtën kohë, Venezuela do të ketë nevojë për reforma për t’i dhënë fund inflacionit, rivendosjen e stabilitetit makroekonomik dhe për të ringjallur aktivitetin ekonomik. Gjithashtu do të kërkojë mbështetje financiare për importimin e furnizimeve dhe riparimin e makinerive dhe pajisjeve. Kjo vlen jo vetëm për prodhimin e naftës, por për të gjithë sektorët ekonomikë.
Rindërtimi i Venezuelës do të jetë një proces i gjatë. Në Venezuelë është sikur vendi të ketë patur luftë të plotë në vetvete…
Pra, të shpresojmë që udhëheqësit e ardhshëm të Venezuelës dhe komuniteti ndërkombëtar të kuptojnë natyrën e sfidës dhe të ndërmarrin hapat e nevojshëm për të ruajtur paqen sociale gjatë rindërtimit. Qytetarët në Venezuelë më në fund mund të shohin dritën në fund të tunelit. Por ditë të vështira qëndrojnë përpara.
Anne O. Krueger, është ish-shefe ekonomiste e Bankës Botërore dhe ish-zëvendësdrejtore e parë drejtuese e Fondit Monetar Ndërkombëtar, është Profesoreshë e Kërkimit të Lartë të Ekonomisë Ndërkombëtare në Shkollën e Studimeve Ndërkombëtare të Avancuara, Universiteti Johns Hopkins dhe Fellow Senior në Qendrën për Ndërkombëtare të Zhvillimit, Universiteti Stanford.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Zien” Venezuela/ Pse u shkëputën lidhjet me SHBA-në?
Pse Putinit i intereson kaq shumë Venezuela?
Maduro kërcënon Trumpin: Do të mbulohesh me gjak nëse ndërhyn
