Njerëzit me intolerancë laktoze nuk janë në gjendje të të absorbojnë plotësisht sheqerin (laktoza) nga produktet e qumshtit.
Si rezultat, ata kanë diarre, gazra dhe të vjella pas ngrënies apo pirjes së produkteve të qumështit. Gjendja është zakonisht e padëmshme, por simptomat e saj mund të jenë të pakëndshme.
Një mangësi e laktazës – një enzimë e prodhuar në zorrë – zakonisht është përgjegjëse për intolerancën e laktozës. Shumë njerëz kanë nivele të ulëta të kësaj enzime , por janë në gjendje të tresin produktet e qumështit pa probleme.
Shumica e njerëzve me intolerancë ndaj laktozës mund ta menaxhojnë gjendjen pa u dashur të heqin dorë nga të gjitha ushqimet e qumështit.
Simptomat:
Shenjat dhe simptomat e intolerancës së laktozës zakonisht fillojnë 30 minuta deri në dy orë pas ngrënies apo ushqimit të pijshëm që përmbajnë laktozë. Shenjat dhe simptomat e zakonshme përfshijnë:
-Diarre;
-Të përzjera dhe ndonjëherë të vjella;
-Dhimbje barku;
-Gazra;
Bëni një takim me mjekun nëse keni simptoma të intolerancës ndaj laktozës pas ngrënies së ushqimeve të qumështit, veçanërisht nëse jeni i shqetësuar për marrjen të kalciumit nga këto produkte.
Shkaqet:
Intoleranca e laktozës ndodh kur nuk prodhohet mjaftueshëm enzimë për të tretur sheqerin e qumështit.
Ekzistojnë tre lloje të intolerancës laktoze. Faktorë të ndryshëm shkaktojnë mungesën e enzimës përgjegjëse.
Intoleranca e laktozës primare:
Ky është lloji më i zakonshëm i intolerancës laktoze. Njerëzit të cilët zhvillojnë intolerancën primare të laktozës fillojnë jetën duke prodhuar shumë enzimë – një domosdoshmëri për foshnjat, të cilët marrin të gjithë ushqimin e tyre nga qumështi. Ndërsa fëmijët zëvendësojnë qumështin me ushqime të tjera, prodhimi i enzimës zakonisht ulet, por mbetet mjaft i lartë për të tretur sasinë e qumështit në një dietë tipike për të rritur.
Në intolerancën primare të laktozës, prodhimi i enzimës bie ndjeshëm, duke bërë që produktet e qumështit të treten me vështirësi nga mosha e rritur.
Intoleranca sekondare e laktozës:
Kjo formë e intolerancës laktoze ndodh kur zorrët zvogëlojnë prodhimin e enzimës pas një sëmundjeje, plagosjeje ose operacioni që përfshin zorrët . Trajtimi i çrregullimit themelor mund të rivendosë nivelet e laktozës dhe të përmirësojë shenjat dhe simptomat, edhe pse mund të marrë kohë.
Intoleranca kongjenitale ose zhvillimore e laktozës:
Është e mundur, por e rrallë, që foshnjat të lindin me intolerancë laktoze të shkaktuar nga një mungesë e plotë e aktivitetit të enzimës . Ky çrregullim kalon nga brezi në brez në një model të trashëgimisë së fshehur . Foshnjat e parakohshme mund të kenë gjithashtu intolerancë ndaj laktozës për shkak të nivelit të pamjaftueshëm të prodhimit të kësaj enzime në trup.
Faktorët e rrezikut:
Faktorët që mund t’ju bëjnë më të prirur ndaj intolerancës së laktozës përfshijnë:
Rritja e moshës. Intoleranca e laktozës zakonisht shfaqet në moshë madhore. Gjendja është e pazakontë tek foshnjat dhe fëmijët e vegjël.
Përkatësia etnike. Intoleranca e laktozës është më e zakonshme tek njerëzit me prejardhje afrikane, aziatike, hispanike dhe amerikane.
Lindja e parakohshme. Foshnjet e lindura para kohe mund të kenë nivele të ulta të laktozës sepse zorrët nuk zhvillojnë qeliza prodhuese të laktozës deri vonë në tremujorin e tretë.
Sëmundjet që prekin zorrët. Problemet e vogla të zorrëve që mund të shkaktojnë intolerancë ndaj laktozës përfshijnë mbipeshën bakteriale, sëmundjen celiac dhe sëmundjen e Crohn.
Disa trajtime të kancerit. Nëse keni bërë terapi rrezatimi për kancer ose keni komplikime të zorrëve nga kimioterapia, ju keni një rrezik në rritje të intolerancës ndaj laktozës.
