Trump ka meritën se i dha një drejtim pozitiv, të paparashikuar deri tani edhe nga më optimistët, konfliktit 70-vjeçar korean. Por zhvillimet e fundit pozitive në gadishullin korean natyrisht shtojnë një pyetje.
A mundet që kjo trajektore pozitive të cojë deri në bashkimin e Koreve duke i kthyer ne statusin e para Luftës së Dytë Botërore?
Nuk është një përgjigje e thjeshtë pasi flitet për një realitet shumë të komplikuar që nuk zgjidhet me nacionalizëm romantik.
Bashkimi dy Koreve do të sillte një shtet të ri me një sipërfaqe 221 000 km katror ( 100 200 Jugu dhe 120 500 Veriu), me një popullsi 74.6 milion banorë (50,6 Jugu dhe 24 Veriu) dhe me një GDP 1,16 trilion USD (1,12 trilion Jugu dhe 40 miliard Veriu, praktikisht ekonomia e 12 e botës.
Mbas bashkimit të dy Gjermanive, dy Vietnameve dhe dy Jemenëve gadishulli korean mbeti reliku i vetëm i politikës së konfontimit të Luftës së Ftohtë.
Por krijimi i një shteti të tillë ku të bashkohet zhvillimi i lartë tekniko-teknollogjik i Jugut si një nga pjesët më të industrializuara të botës me pasuritë e mëdha minerare të Veriut është një proces që ka pasoja politike, ekonomike, ushtarake dhe gjeopolitike si rajonale edhe botërore.
1 – Aspekti politik – Koreja është ndarë në vitin 1953 mbas një lufte të përgjakshme ku humbën jetën mbi 2 milion koreane dhe 34 mijë ushtarë amerikane dhe rreth 140 mijë kinezë. Në përfundim u firmos një armëpushim në paralelin 38 por asnjëherë nuk u nënshkrua një traktat paqeje dhe dy vendet janë praktikisht në një gjendje lufte latente.
SHBA u vendos aty me një kontigjent ushtarak që egziston edhe sot me 28 500 ushtarë.
Vendi mund të shkojë drejt riunifikimit dhe gjetja e nje forme organizimi shtetëror nuk është problemi kryesor. Mund të zgjidhet forma e një federate me mbajtjen e sistemeve përkatëse për një kohe sipas shembullit të Hong Kongut me Kinën.
Problemi kryesor është se bashkimi nuk ka një mbështetje në Korenë e Jugut e cila mendon se nje bashkim do të ketë një kosto shume të madhe e cila do të rëndojë eskluzivisht mbi Korenë e Jugut për vite të tëra duke i cënuar zhvillimin dhe nivelin e jetesës.
Sipas një sondazhi të fundit rezulton se vetëm 14% e koreanëve jugorë mbështesin bashkimin kundrejt 94 % të koreanëve veriorë. Ajo që është më shqetësuese rezulton në faktin se mbi 60% e të rinjve koreano jugorë janë kundër.
Siç duket tek rinia e Koresë së Jugut patriotizmi konsiderohet nje relike që i përket shekullit të shkuar pasi globalizmi ka sjellë mendësi të reja konsumiste që janë prioritare dhe që nuk duan t’i kompromentojnë me sakrifica për vëllezërit e prapambetur dhe të “pagdhendur”.
2 – Aspekti ekonomik – Problem kryesor i bashkimit është ai ekonomik.
RD Gjermane ishte shteti më i avancuar dhe i pasur i Kampit Socialist kurse Koreja e Veriut ai më i prapambeturi dhe më i varfri.
Republikës Federale iu deshën 25 vjet duke harxhuar me 2 trilionë dollarë për ribashkimin e dy vendeve dhe akoma sot ka një diferencë të dukshme dhe integrimi i lindjes nuk konsiderohet akoma një proces i mbyllur.
Bashkimi korean parashikohet të kërkojë rreth 3 trilion dollarë dhe mbi 15 vjet. Pavarësisht se Koreja e Veriut është shumë e pasur në burime natyrore, hekur, qymyr metale të ralla dhe ka disa degë të ekonomisë mjaft të zhvilluara si metarlurgjia dhe ajo atomike. Një vend që disponon teknologjinë bërthamore dhe krijon testata nukleare dhe sisteme raketore balestike interkontinentale tregon një shkallë te caktuar të nivelit teknik dhe teknollogjik, pasi janë shumë pak vende në botë që mund t’i realizojnë.
Problemi kryesor i vendit është infrastruktura e prapambetur, niveli arsimor shumë i ulët dhe një diferencë e madhe në nivelin kulturor midis dy vendeve. Në këtë aspekt Koresë së Jugut i duhet një sforco gjigante që mund të frenojë zhvillimin e saj.
Por nga ana tjetër bashkimi i Koreve mund të sjellë edhe përfitime të mëdha. Shpenzimet kolosale ushtarake që bëjnë dy vendet për tu ruajtur nga njëri-tjetri mund të reduktohen ndjeshëm. Po kështu edhe krahu i lirë i punës së veriut mund të integrohet në sistemin e punës së Jugut duke sjellë përfitime jo të vogla.
3 – Aspekti gjeoushtarak – Të dy palet mbajnë një potencial ushtarak të jashtëzakonshëm sidomos në dy krahët e paralelit 38. Konsiderohet kufiri më i fortifikuar dhe më i minuar në botë me mbi 200 mijë pjesë artilerie në gatishmëri absolute. Terreni malor mund ta kthejë një konfrontim ushtarak me armët e sotme moderne në një kasaphane gjigande. Pa folur për variantin alucinant të një sulmi atomik. Sot nuk ka vend tjetër në botë që të bashkëjetojë me frikën e një sulmi imediat.
Kështu që bashkimi i dy Koreve do të sjellë jo vetëm perfitime ekonomike por mbi të gjitha do ta çliriojë vendin nga një ankth stresant që i shoqëron për mbi 6 dekada.
Por nëse kjo do të ndodhë, atëherë përpara vendit do të hapet një problem i madh gjeostrategjik. SHBA ka bazat e saj ku janë dislokuar 28,5 mijë ushtarë amerikanë. Argumentimi zyrtar i bazave është se janë aty për të mbrojtur Korenë e Jugut që të mos përsëritet lufta e 1953.
Në rast se vendi do të bashkohen bazat nuk kanë më justifikim. Vazhdimi mëtejshëm i pranisë ushtarake do të thotë që qëndrimi i tyre është për të përballuar Kinën dhe Rusinë dhe kjo do të thote rritje e tensionit gjeopolitik dhe ushtarak.
Nëse SHBA do të largohen nga Koreja e bashkuar atëhere në gjithë Paqësorin Perëndimor përballë një Rusie dhe Kine gjithmonë edhe më agresive do të ngelen vetëm bazat në Japoni që janë 1000 km larg kontinentit.
Kjo do të thotë një tërheqje e madhe gjeostrategjike duke lënë gjithë Azinë Lindore në dorë të Kinës dhe Rusisë. Kështu që SHBA dhe Japonia nuk janë shumë të interesuar për bashkimin. Nga ana tjetër Kina nuk dëshiron që Veriu të asorbohet nga Jugu dhe të jenë nën orbitën amerikane. Në të njëjtin pozicion edhe Rusia.
Jo të gjithë mund të jenë entusiastë nga bashkimi i dy Koreve, pavarësisht se për momentin mundohen të duken pozitivë. Një shtet i tillë potent, me një nga popujt me krenarë dhe kreativë të gjithe Azizë mund të prishë shumë ekulibra që ngaqë kanë mbi 70 vjet, duken sikur tashmë janë natyrale.
Por panarësisht nga kjo koreanët mund ta shrytëzojne rastin që mund t’ia sjellë historia dhe ta bashkojnë kombin e tyre dhe të mbyllin një nga kapitujt më të trishtueshëm të historisë së tyre që u solli kaq mundime, sakrifica në njerëz dhe shpenzime kolosale dhe të projektohen drejt të ardhmes si një shtet potent dhe paqësor siç kane qenë në gjithë historinë e tyre.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Nënvlerësimi i Trump nga Erdogan
Furtuna që po vjen
Marrëveshja e Kaspikut
