Trakeostomia është një procedurë kirurgjikale, realizohet një vrimë që kalon përmes anës së përparme të qafës dhe në trake ose laring.
Trakeostomia ndihmon njerëzit të marrin frymë më lehtë përkohësisht edhe pse për disa mund të jetë e përhershme.
Procedura për të krijuar një trakeostomi quhet trakeotomi, ndonëse këto dy terme ndonjëherë përdoren në mënyrë të ndërsjellë.
Procedura e trakeostomisë
Gjatë një trakeostomie, e cila kryhet me anestezi të përgjithshme, do të bëhet një prerje horizontale në pjesën e poshtme të qafës.
Pastaj muskujt e qafës do të tërhiqen dhe një prerje do të bëhet përmes gjëndrës tiroide, duke ekspozuar trakenë dhe duke lejuar kirurgun që të bëjë një prerje në të.
Pas krijimit të trakeostomisë, do të vendoset një tub i quajtur trakeostomy ose “trach”, i cili siguron një rrugë ajrore të frymëmarrjes.
Arsyet për trakeostominë
Trakeostomitë zakonisht janë të përkohshme, por ndonjëherë janë afatgjata ose madje edhe të përhershme.
Trakeostomia gjithashtu mund të jetë e nevojshme nëse keni një gjendje, sëmundje ose çështje tjetër që pengon ajrin, si:
• Objekte të mëdha që godisin rrugët e frymëmarrjes;
• Kanceri i qafës;
• Sëmundje që paralizojnë ose dobësojnë muskujt ose nervat e përfshirë në frymëmarrje;
• Lëndimet;
• Dëmtimet e rrugëve të frymëmarrjes së sipërme etj.
Trakeostomitë janë gjithashtu të dobishme për njerëzit që kanë probleme në gëlltitje për shkak të operacionit të laringut apo ndonjë problemi tjetër.
Rreziqet dhe komplikimet
Disa njerëz përjetojnë komplikime menjëherë pas procedurës së trakeostomisë, duke përfshirë dëmtimin nervor; gjakderdhje dhe infeksion dhe ajri i bllokuar rreth mushkërive në shtresat më të thella të gjoksit (pneumomediastinum), ose nën lëkurë rreth trakeostomisë (emfizema).
Komplikime të tjera mund të zhvillohen me kalimin e kohës, siç është dhimbja e trakesë nga infeksionet, ose krijimi i një fistule trakeo-ezofageale, një lidhje anormale që formohet midis trakesë dhe ezofagut.
Përveç kësaj, tubi mund të shkaktojë komplikime të ndryshme, duke përfshirë:
• Masa jonormale të indeve në rrugët e frymëmarrjes;
• Kolaps i rrugëve të frymëmarrjes mbi trakostominë;
• Erozioni i trakesë nga fërkimi i tubit;
• Sekrecionet e thata dhe mukoza që bllokojnë trakostominë;
• Infeksionet;
• Dështimi i trakeostomisë për t’u mbyllur në vetvete pas heqjes së tubave.
Jeta pas një trakeostomie
Njerëzit me një trakeostomi mund të jenë në gjendje të mësojnë si të flasin me ndihmën e një pajisjeje të veçantë dhe të rifillojnë të ushqehen me kujdes.