MENU
klinika

"Një provincë e shkëputur e Kinës"

Kina luftë për të marrë Tajvanin?

08.01.2019 - 11:08

Në javën e parë të vitit 2019, një editorial në gazetën zyrtare ushtarake të vendit u tha lexuesve se përgatitjet për luftë, duhet të jenë prioritet i lartë për vitin. Ditën tjetër, Presidenti Xi Jinping kujtoi atë që Pekini e konsideron konfliktin më të mundshëm: Tajvani.

Ndërsa Tajvani është i vetëqeverisur dhe de facto i pavarur, kurrë nuk ka deklaruar zyrtarisht pavarësinë nga kontinenti. Pekini e konsideron ishullin si një provincë të shkëputur.

Në një fjalim të madh të mërkurën, Xi tha “Njerëzit Tajvanezë duhet të kuptojnë se pavarësia do të sjellë vështirësi”, duke shtuar se Pekini kurrë nuk do të tolerojë ndonjë formë aktiviteti për të promovuar pavarësinë e Tajvanit.

Në vend të kësaj, bashkimi ishte një kërkesë e pashmangshme për përtëritje të madhe të popullit kinez, argumentoi ai.

Presidenti gjithashtu theksoi se marrëdhëniet me Tajvanin ishin pjesë e politikës së brendshme të Kinës dhe se ndërhyrja e huaj është e patolerueshme.

“Pekini rezervon mundësinë e marrjes së të gjitha masave të nevojshme kundër forcave të jashtme që ndërhyjnë në ribashkimin paqësor dhe aktivitetet separatiste të Tajvanit”, tha ai.

Fjalimi solli kundërshtime nga Tajvani, ku banorët vazhdojnë të kundërshtojnë bashkimin me Kinën, madje edhe nën një marrëveshje “një shtet, dy sisteme” të stilit të Hong-Kong.

Asgjë në fjalimin e Xi nuk tregoi se Kina e sheh çështjen si konfliktin më të afërt. Por, në fund të fundit, nëse Pekini me të vërtetë dëshiron të rivendosë kontrollin mbi ishullin, forca ushtarake mund të jetë opsioni i saj i vetëm.

Ky do të ishte një hap i rrezikshëm për një qeveri që nuk ka luftuar kundër një shteti të huaj që nga një konflikt i shkurtër dhe i pasuksesshëm me Vietnamin në vitin 1979.

Për të pushtuar ishullin me sukses, shumica e analistëve ushtarakë argumentojnë se Pekini ose do të duhet të pengojë Shtetet e Bashkuara për të ndërhyrë ose për të mundur forcat e afërta të SHBA dhe për të parandaluar të tjerët që të hyjnë në rajon.

Pekini nuk ka qenë në gjendje ta ndalë Tajvanin që të veprojë si vend de facto gjatë gjysmës së shekullit të kaluar, por mbetet i dëshpëruar për të parandaluar që ishulli të bëjë një deklaratë të plotë pavarësie.

Ndërsa Kina e konfirmon veten si një fuqi globale, dëshiron t’i tregojë botës se është mjaft e fortë për ta marrë Tajvanin në çdo moment që dëshiron.

Marrja e Tajvanit në mënyrë ushtarake nuk do të ishte një operacion i thjeshtë. Forcat kineze do të përballen me raketa të sofistikuara të Tajvanit, minat, nëndetëset dhe sulmin ajror nëse do të përpiqen të kalojnë ngushticën e Tajvanit prej 180 kilometrash.

Një pushtim i dështuar i Tajvanit, potencialisht me dhjetëra mijëra viktima, mund të provojë një poshtërim ndërkombëtar, si dhe fillimin e një krize politike vendase për Xi.

Tajvani, nga ana e tij, qartë dëshiron të bindë Kinën se nuk është një objektiv i lehtë. Taipei synon të shpenzojë 11 miliardë dollarë për mbrojtjen këtë vit, një rritje prej gjashtë për qind nga viti 2018.

Kina mund të arrijë Hënën, por fjalimi i Xi ishte një kujtesë se ambiciet e saj më të mëdha territoriale mund të qëndrojnë shumë më afër shtëpisë. Edhe nëse Pekini nuk është në prag të sulmimit të ishullit, retorika e tij ngre rrezikun që së shpejti të ketë luftë…/konica.al

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


A do të ndryshojë situata politike?

Rreziqet që i kanosen botës në 2019…