Para frikës se mund të rrëzohesh nga një avion, ose përpara kërcënimit të katastrofës globale të klimës, asgjësimi bërthamor ishte “mbreti i maktheve”.
Nga mesi i viteve 1980, Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Sovjetik kishin rreth 63,000 armë bërthamore, me premtimin e shkatërrimit të siguruar në mënyrë të ndërsjelltë.
Më pas, pas viteve të protestave globale, udhëheqësit amerikanë dhe sovjetikë filluan një proces të diplomacisë për kontrollin e armëve, të përshpejtuar nga rënia e Bashkimit Sovjetik, që i pakësoi ato arsenale me gati 90 për qind.
Për dekada të tëra, ky proces dhe diplomacia vazhdoi…deri tani.
Presidenti Trump dhe homologu i tij rus, Vladimir Putin, që kontrollojnë 90 për qind të armëve bërthamore në botë, po përgatiten të heqin dorë nga traktati i vitit 1987 që eliminoi raketat balistike dhe raketore.
Uashingtoni dhe Moska po modernizojnë gjithashtu sistemet e armëve të vjetra dhe po ndërtojnë të reja, me një kosto prej 494 miliardë dollarë gjatë dekadës së ardhshme vetëm në Shtetet e Bashkuara.
Në të njëjtën kohë, Pakistani, India dhe Koreja e Veriut po i zgjerojnë arsenalet e tyre.
Ekspertët në Buletinin e Shkencëtarëve Atomikë, muajin e kaluar e vlerësuan gjendjen e tanishme “po aq shqetësuese dhe të rrezikshme sa Lufta e Ftohtë”.
Nuk ka gjasa që traktati të ringjallet, duke pasur parasysh përkeqësimin e marrëdhënieve ruso-amerikane, pavarësisht premtimeve të Trump.
Pasiguria është shtuar sepse Putin ka paralajmëruar se Rusia po zhvillon raketa të reja “të pamposhtura” hipersonike që do të udhëtojnë me më shumë se pesë herë me shpejtësinë e zërit. Shtetet e Bashkuara, ndërkohë, po zhvillojnë një raketë të re që mund të vendoset një ditë në Evropë.
Muajin e kaluar, Trump kërcënoi të rizbulonte mbrojtjen amerikane të raketave, një vizion që na kujton programin e paplotësuar të “Star Wars” të Presidentit Ronald Reagan.
Nëse Trump vazhdon të kërkojë zgjerimin e arsenalit bërthamor dhe braktisjen e marrëveshjes strategjike të armëve, Kongresi duhet të ngrijë buxhetin dhe të bllokojë financimin për armë të reja.
Një garë e re armësh, ose braktisja e regjimit të kontrollit të armëve që ka ndihmuar në parandalimin e luftës bërthamore për dekada të tëra, është një lojë pa mend, pa fitues të mundshëm.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Gorbaçov: Një garë e re armësh sapo ka nisur
Një garë e re armësh po nis!
Gjermanët të frikësuar nga një garë e re armësh…
