Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan nuk ka të ngjarë të provokojë zemërimin e bashkësisë ndërkombëtare duke nisur një program të armëve bërthamore.
Megjithatë, kërkesa e tij që Turqia të ketë të drejtë ta bëjë këtë tregon thyerjen e rendit ndërkombëtar të bazuar në rregulla.
Tërheqja e SHBA nga marrëveshjet me Rusinë dhe Iranin janë vetëm dy shembuj të mosrespektimit, ndërkombëtarëve, ligjit, normave.
Trump është larguar nga marrëveshja e Parisit për ndryshimin e klimës, si dhe nga Partneriteti Trans-Paqësor dhe tani po dyshon lidhur me angazhimin e SHBA-së për marrëveshje shumëpalëshe, duke përfshirë Organizatën e Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO), Bashkimin Evropian dhe Grupin e Shtatë që bashkon ekonomitë më të mëdha të Perëndimit.
Qasja e Trump ka inkurajuar të tjerët të mbështetur nga Rusia dhe Kina, përfshirë këtu edhe Erdogan, të sfidojnë më agresivisht rendin ekzistues.
Për të qenë të sigurt, këmbëngulja e fundit e Z. Erdogan në 100 vjetorin e Kongresit të Sivas, i cili vuri bazat për një republikë të pavarur turke, se ishte e papranueshme për vendet e armatosura bërthamore për të parandaluar vendin e tij nga zhvillimi i armëve bërthamore bën, në shikim të parë, kuptim perfekt
Turqia jeton në një ‘lagje’ ku luhet me garën e armëve.
Shtetet e Gjirit, dy prej të cilave, Arabia Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe, janë ndër vendet e para që bëjnë më shumë shpenzime uhstarake në botë. Izraeli, një tjetër komb i Lindjes së Mesme me të cilin Turqia është në mosmarrëveshje, e sheh epërsinë ushtarake dhe teknologjike, si thelbin e strategjisë së saj të mbrojtjes. Irani, megjithë mohimet, dyshohet se dëshiron të jetë një fuqi bërthamore dhe ka aftësinë të bëhet një, veçanërisht nëse përfundimisht hedh poshtë marrëveshjen ndërkombëtare 2015.
Kërkesa e Erdogan për të drejtën për të zhvilluar armë bërthamore është po aq një përgjigje ndaj zhvillimeve rajonale dhe globale sa edhe një përpjekje oportuniste, për të pozicionuar Turqinë si një udhëheqës të botës myslimane.
Kërkimi i së drejtës për të zhvilluar armë bërthamore i shërben qëllimit të Erdogan.
Brenda vendit, ajo i lejon Erdogan të projektojë veten si një udhëheqës i cili lufton për atë që Turqia mendon se duhet të jetë vendi i saj në rendin ndërkombëtar. Në nivel global, është një mënyrë për të shfrytëzuar sfidat ndaj një rendi ndërkombëtar që Erdogan mendon se po e lë vendin e tij mbrapa.
Autori dhe gazetari turk Kaya Genc thotë për Erdogan: “I janë dashur 16 vjet për të krijuar atë që ai e quan” Turqia e re “, një vend i vetë-mbështetur ekonomikisht me një opozitë të margjinalizuar dhe një shtyp të nënshtruar … Sfida e madhe e Erdoganit gjatë dekadës së ardhshme … do të jetë të bindë votuesit se përzierja e tij e zemërimit dhe durimit është ende një model për t’u ndjekur, që historia e tij mund të vazhdojë të frymëzojë, dhe se vetëm aftësia e tij mund ta çojë Turqinë drejt sigurisë… Erdogan pa dyshim do të bëjë gjithçka për të patur sukses në këtë detyrë marramendëse. ”
The Turbulent World of Middle East Soccer
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Erdogan: E papranueshme që nuk kemi armë bërthamore
Evropa po shpëton marrëveshjen që SHBA ‘shkatërroi’?
Të gjithë po i hedhin lekët në qiell…
