Ka pak dyshime se Brexit është një katastrofë strategjike për Bashkimin Evropian. Por shumë pak duket se e kuptojnë që BE po shkon drejt një katastrofe tjetër strategjike, kësaj here në Ballkan.
Javën e kaluar, Franca ndërhyri për të vënë veton në hapjen e negociatave të pranimit me Maqedoninë e Veriut, kundër rekomandimit të përsëritur të Komisionit Evropian dhe vullnetit të shteteve të tjera anëtare.
Që nga fundi i konflikteve ballkanike të viteve 1990, një përparësi e BE ka qenë stabiliteti afatgjatë në këtë pjesë të trazuar të kontinentit.
Ti japësh fund luftërave është një gjë, por të ndërtosh paqe të mirëfilltë kërkon përpjekje afatgjatë.
Sigurisht që nuk ka qenë e lehtë, dhe përparimi ka qenë i ngadaltë në disa fusha. Por në një rajon gjithnjë të ngecur midis forcave të shpërbërjes dhe integrimit, ekuilibri është zhvendosur qartë nga i pari tek i dyti, kryesisht falë perspektivës evropiane.
Ky projekt është vënë në rrezik nga vendimi i Francës për Maqedoninë e Veriut.
Në fakt, Marrëveshja e Prespës 2018 midis Maqedonisë së Veriut dhe Greqisë që zgjidhi mosmarrëveshjen e gjatë për emrin e vendeve, ishte menduar të ishte një parakusht de fakto për të shkuar në rrugën e BE. Ta
Kjo është e keqe në vetvete, por implikimet e vendimit shkojnë shumë më tej. Vetoja franceze nuk ishte vetëm një veto ndaj Maqedonisë së Veriut, por edhe kundër të gjithë procesit të zgjerimit në Ballkanin Perëndimor.
Kjo mund të mos jetë shprehur në mënyrë të qartë, por, nënkuptohet, ajo ishte gjithashtu një veto kundër Serbisë, Malit të Zi dhe Bosnjës.
Nëse Europa mbyll derën, kjo bëhet jashtëzakonisht më e vështirë. Dhe me të gjitha tensionet e saj, e ardhmja e Bosnjës do të ishte sigurisht shumë më e qëndrueshme nëse vendi do të ishte i përfshirë në strukturat e Evropës.
Duhet mbajtur mend se herën e fundit një rregullim më thelbësor u synua, me të ashtuquajturin Traktat Kushtetues, u rrëzua me një referendum në Francë në 2005. Askush nuk ka guxuar që të risjellë ato përpjekje.
Franca nuk mund të ketë qenë kurrë një mbështetëse entuziaste e zgjerimit të BE, por ajo përgjithësisht e ka pranuar procesin dhe jetoi e lumtur me rezultatin.
Megjithatë, Franca bëri atë që mundi për të bllokuar perspektivat e pranimit të Turqisë gjatë viteve të premtimit të reformave demokratike dhe aspiratave evropiane. Megjithëse faktorë të tjerë ishin sigurisht në punë, kjo luajti një rol në shtytjen e Turqisë në një drejtim krejtësisht të ndryshëm.
Dhe ndërkohë që vendet do të qëndrojnë ekonomikisht të varura nga BE, ngadalësimi i pashmangshëm i reformave të nevojshme dhe integrimi ka të ngjarë të detyrojë edhe më shumë të rinj nga Ballkani të kërkojnë të ardhmen e tyre në BE.
Ato që nuk do të arrijnë çfarë duan, do të tërhiqen nga politikat e rrezikshme të nacionalizmit dhe nostalgjisë. Të privuar nga një e ardhme, ata mund të kërkojnë një kthim në të kaluarën.
Carl Bildt/ The Washington Post
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Duhet të afroheni me Francën pas Jo-së nga BE”
‘Kokëforta’ Francë: Shumë herët për bisedimet me vendet e Ballkanit
