Kina e ka dëmtuar së tepërmi veten, me përpjekjen për të ngacmuar Shoqatën Kombëtare të Basketbollit të Amerikës (NBA).
Gjithçka filloi kur menaxheri i përgjithshëm i Houston Rockets, Daryl Morey, shprehu në një postim në Twitter (dhe pastaj e fshiu shpejt) mbështetjen për protestuesit pro-demokracisë në Hong Kong: “Luftoni për Liri. Qëndroni me Hong Kongun.”
Përgjigja ishte e shpejtë. Qeveria e Kinës i “renditi në listën e zezë”; urdhëroi rrjetin televiziv të drejtuar nga shteti që të anulonte transmetimet e dy ndeshjeve në NBA; dhe udhëzoi ndërmarrjet kineze që të ndërprisnin sponsorizimet e tyre dhe marrëveshjet e licencimit me NBA.
Si tregu më i madh ndërkombëtar i NBA-së, Kina priste që të kërkonin falje për ofendimin e Partisë Komuniste të Kinës (CPC) dhe të zotoheshin që kurrë të mos përsërisnin gabimin. Dhe, fillimisht, NBA ashtu veproi. “Ndihemi shumë të zhgënjyer nga fjalimi i papërshtatshëm i Morey, i cili është për të ardhur keq,” tha kampionati në një deklaratë. “Ne e konsiderojmë si çështje serioze respektimin e historisë dhe kulturës kineze.”
Por, kjo përpjekje shkaktoi zemërimin e ligjvënësve amerikanë, të cilët akuzuan NBA për zgjedhjen e parave para të drejtave të njeriut.
Nën presion, komisioneri i NBA-së, Adam Silver, në një intervistë me një gazetë japoneze, ai tha, “Morey ka mbështetje për sa i përket aftësisë së tij për të ushtruar lirinë e tij të shprehjes.”
Në fund të fundit, ishte Kina që duhej të tërhiqej. Autoritetet lejuan që një lojë e planifikuar më parë e ekspozitës NBA të luhej në Shanghai.
Mësimi duhet të jetë i qartë: ngacmimi është një mënyrë e sigurt për të humbur miq dhe për të bërë armiq në Perëndim.
Kina mund të jetë një treg fitimprurës për NBA, i cili ka korrur të ardhura miliarda dollarë përmes marrëveshjeve të transmetimit dhe licencimit të mallrave në vend; por NBA është gjithashtu një mik shumë i vlefshëm për Kinën. Marrëdhënia e saj me ligën është një nga sukseset e mëdha në marrëdhëniet e saj kulturore dhe tregtare me Shtetet e Bashkuara, dhe një shembull i fuqishëm i “diplomacisë sportive” Sino-Amerikane.
Qeveria ka ngacmuar vazhdimisht disa nga kompanitë më të mëdha dhe më të njohura në botë pasi ata prekën ndjeshmërinë e saj delikate politike.
Kina ka përdorur taktika të ngjashme për të bërë presion ndaj qeverive perëndimore që dalin kundër saj. Për shembull, ajo ndërpreu marrëdhëniet e biznesit të kufizuara me Francën, Gjermaninë dhe Mbretërinë e Bashkuar kur ata pritën Dalai Lama.
Zyrtarët kinezë kanë stimuj të fortë për të demonstruar besnikërinë e tyre ndaj regjimit, madje edhe në kurriz të objektivave strategjikë.
Një sjellje e tillë vetë-mposhtëse ka të ngjarë të vazhdojë, dhe i kushton shtrenjtë Partisë Komuniste Kineze.
Sa më shumë miq të Kinës të shndërrohen në armiq, aq më e lehtë do të jetë për SHBA që të krijojë një koalicion për ambiciet e tij.
Në atë pikë, taktika e preferuar e bullizmit kinez për të mbrojtur interesat e saj do të bëhet edhe më pak efektive.
Minxin Pei është një profesor i qeverisë në Kolegjin Claremont McKenna dhe kontribues në Fondin Gjerman Marshall të Shteteve të Bashkuara.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Mrekullia kineze” po merr fund…
Kina, mrekullia ekonomike që duhet marrë shembull…
Kryemjeshtri i artit
