“Kjo është e gjitha e gabuar!” Këto fjalë fillouan fjalimin më të fuqishëm katërminutësh që kam dëgjuar ndonjëherë.
Ai u mbajt nga Greta Thunberg, aktiviste suedeze e klimës, në Samitin e Kombeve të Bashkuara për Veprim Klimatik muajin e kaluar, dhe ndoqi një javë marshimesh, ku morën pjesë rreth gjashtë milion njerëz.
Marshuesit ishin kryesisht të rinjtë, të cilët do të duhet të përballojnë më shumë kostot e ndryshimit të klimës. Greta akuzoi liderët e botës se vidhnin ëndrrat e të rinjve me fjalë boshe.
Sipas Indeksit të Performancës së Ndryshimit të Klimës, asnjë qeveri në botë nuk ka arritur ende një performancë “shumë të mirë” në mbrojtjen e klimës së botës. Suedia, Maroku dhe Lituania aktualisht po bëjnë më të mirën, me Letoninë dhe Mbretërinë e Bashkuar jo shumë larg. Shtetet e Bashkuara janë në pesë të fundit, së bashku me Arabinë Saudite, Iranin, Korenë e Jugut dhe Tajvanin.
Çështja etike nuk është e vështirë të gjykohet. Për vendet e pasura, të cilat janë përgjegjës për pjesën më të madhe të CO2 që është tani në atmosferë, nuk mund të ketë asnjë arsyetim etik për të vazhduar të lëshojnë gazrat serë në nivele shumë më të larta për frymë sesa njerëzit në vendet me të ardhura të ulëta që do të vuajnë më shumë nga ndryshimi i klimës
Thunberg e mbylli me një përfundim pozitiv: “Bota po zgjohet. Dhe ndryshimi po vjen, pavarësisht nëse ju pëlqen apo jo “.
A munden të rinjtë me të vërtetë ta zgjojnë botën? A mund t’i bindin prindërit e tyre? Grevat në shkollë do të shqetësojnë prindërit, veçanërisht prindërit, të cilët më pas duhet të rregullojnë kujdesin e fëmijëve, por a do të ndikojnë ata tek drejtuesit politikë? Çfarë mund të bëhet për të mbajtur klimën në axhendë, derisa qeveritë të bëhen serioze për uljen e rrezikut nga katastrofa?
“Rebelimi i shfarosjes”, një lëvizje ndërkombëtare që filloi vitin e kaluar me një Deklaratë të rebelimit në Londër, mbron mosbindjen civile.
Mosbindja civile u përdor për herë të parë si pjesë e një lëvizjeje masive nga Mahatma Gandhi (lindur 150 vjet më parë) në Afrikën e Jugut dhe më pas në Indi. Në Shtetet e Bashkuara, përkrahësi i tij më i famshëm ishte Martin Luther King, Jr., në luftën kundër ndarjes racore.
Mosbindja civile luajti një rol, së bashku me format e tjera të protestës, në përfundimin e Luftës së Vietnamit.
Në secilin prej këtyre shembujve, përdorimi i mosbindjes civile tani konsiderohet gjerësisht si guximtar dhe i drejtë. Ka statuja për Gandhin në të gjithë botën, dhe në SHBA, ditëlindja e King është një festë kombëtare.
Mund të ketë forma të tjera efektive të protestës jo të dhunshme që askush nuk i ka provuar ende. Thunberg u bë e njohur sepse qëndroi e vetme jashtë parlamentit të Suedisë.
Askush nuk mund të parashikonte që kjo vajzë e atëhershme 15-vjeçare do të fillonte një lëvizje të mbështetur nga miliona të rinj.
Ne kemi nevojë për ide më inovative në lidhje me mënyrën më të mirë për të përcaktuar urgjencën e situatës dhe nevojën për një ndryshim natyrisht.
Peter Singer është Profesor i Bioetikës në Universitetin Princeton, profesor laureat në Shkollën e Studimeve Historike dhe Filozofike në Universitetin e Melbourne, dhe themelues i organizatës jofitimprurëse The Life You Can Save.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Ngjarja e Greta Thunberg është parashikuar kohë më parë
Nga Papa Francesku te Greta Thunberg dhe Angela Merkel
Greta: Nuk do t’iu falim kurrë!
