Marsi mund të duket i thatë dhe i pluhurosur nga jashtë, por ai ka një jetë të brendshme çuditërisht të gjallë, sipas gjetjeve të reja nga misioni hapësinor i InSight në NASA. Lander InSight që zbriti në planetin e kuq 15 muaj më parë zbuloi shumë aktivitet sizmik, një fushë magnetike të papritur të fortë lokale dhe të paktën 10,000 shakullima që përfshinë sipërfaqen e Marsit. Zbulimi, i botuar në revistat e Nature Geoscience dhe Nature Communications, do të ndihmojë shkencëtarët të zbulojnë sekretet e brendshme të Marsit dhe të kuptojnë pse duket kaq ndryshe nga Toka. “Ajo që na tregojnë vërtet këto rezultate është se Marsi është një planet aktiv sot”, thotë Bruce Banerdt, shefi i misionit me qendër në Kaliforni. InSight ndodhet në një krater të gjerë 30 metra në një pllajë vullkanike ku materia në sipërfaqen e planetit është 3.7 miliardë deri në vetëm 2.5 milion vjet të vjetër.
Zona vullkanike
Rreth 2.500 kilometra larg është një zonë vullkanike plot prova të prurjeve të llavave dhe shenjave se uji i rrjedhshëm dikur rridhte në sipërfaqe. “Çdo gjë që ka qenë aktive në disa milion vitet e fundit mund të jetë aktive sot, veçanërisht në thellësi,” thotë Banerdt. Lander ka një sizmometër që mat tërmetet në shtresat e sipërme të Marsit dhe është i pajisur me sensorë për temperaturën, erën dhe presionin magnetik. Pajisja regjistroi 174 tërmete deri më 30 shtator, duke përfshirë më shumë se 20 tre deri në katër shkallë të energjisë. Këto tërmete nuk ndjehen domosdoshmërisht si tërmete me të njëjtën madhësi në Tokë sepse ato janë në thellësi më të madhe se sa ato që ndodhin zakonisht në Tokë.
Aktivitetet tektonike
Por nëse qëndroni në vendin e duhur, mund t’i ndjeni, thotë Zëvendës Shefi i Misionit, Suzanne Smrekar. Aktivitetet tektonike në Mars janë shkaktuar nga deformimi dhe plasaritja e shtresave të sipërme të planetit si rezultat i ftohjes dhe tkurrjes së brendshme të tij. Tërmetet e mëdha në Mars janë më pak të shpeshta nga sa prisnin shkencëtarët dhe nuk kishte më të fuqishëm. Në Mars, ne jemi në të njëjtën situatë që gjeofizikanët në Tokë ishin në fillimin e viteve 1900, thotë Banerdt, duke shtuar se shkencëtarët aktualisht kanë shumë më tepër të dhëna sesa përfundime. Spruce thotë se nuk ka asnjë provë të drejtpërdrejtë që magma ekziston në thellësinë e Marsit.