Të gjithë ne kemi një dëshirë të brendshme, që kërkon përgjigje për pyetjet më themelore që shtron sot njeriu. Nga kemi ardhur? Pse jemi ketu? Ku po shkojmë, dhe cili është qëllimi ynë? Në shumicën e rasteve, mitet janë dukshëm metaforike, dhe herë-herë të pakonceptueshme. Të tjera mite mund të gjenden në shoqëri të ndryshme, që janë larg njëra-tjetrës, ku ngjashmëritë në narrativa janë aq të dukshme, sa që sugjerojnë një bazë të përbashkët historike.
Koha
Në shekullin XVII-të, Arqipeshkvi Asher pretendoi se bota ka nisur të ekzistojë në vitin 4004 Para Krishtit, dhe se ajo do të ekzistonte edhe për 6.000 vjet deri në betejën përfundimtare me Antikrishtin, duke çuar në një sundimin 1000-vjeçar të shenjtorëve, dhe pastaj me fundin e botës.
Nostradamusi e përdori këtë kronologji, duke pretenduar se viti 1999 do të ishte fillimi i fundit të botës. Majat mendonin se koha kishte një ritëm sezonal ose ciklik, ndërsa Keltët besonin se ajo ecte me ritme të ndryshme në ambjente të ndryshme. Ky lloj kuptimi, mbështetet edhe nga kozmologjia moderne.
Gjithsesi, astronomi anglez Fred Hojl, pretendonte se ideja e kohës si një rrjedhë gjithmonë në lëvizje, është “një iluzion grotesk dhe absurd”, duke deklaruar se gjithçka ka qenë dhe do të jetë gjithmonë. Sipas tij, sensi mbi të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen, është thjesht një iluzion.
Astrologjia
Qielli i natës, është një portret i “pikturuar” nga mitet. Ne të gjithë njohim “shenjat tona” yjore, që përbëhen nga 12 yje të zodiakut. Por pakkush e di se 12 simbolet, janë vetëm një pjesë e 88 konstelacioneve të identifikuara. Të dhënat më të vjetra të astronomisë/astrologjisë (në ato kohë ishte e njëjta gjë), që kanë mbijetuar janë ato të Kaldeasve, të cilët vëzhgonin natën qiellin, duke kërkuar për shenjat dhe të dhëna për fatin e tyre, më shumë se 2.000 vjet para romakëve. Moderniteti nuk i kanë dhënë fund identifikimit mitik me trupat qiellorë, dhe kjo gjë ndoshta nuk do të ndodhë kurrë.
Mallkimet
Ajo që dimë nga mitet dhe legjendat, është se mallkimet hidhen mbi njerëzimin nga Zotat ose priftërinjtë dhe magjistarët, apo nga një person i lig mbi një tjetër. Në çdo rast synohet dëmtimi ose vdekja. Mallkimi më i famshëm gjendet në Bibël, ku gjarpri mallkohet nga Zoti për tundimin e Evës, i ndjekur nga mallkimi mbi Adamin dhe Evën, dhe çuar në doktrinën e rënies së njeriut. Por në shumicën e besimeve në Lindje, mallkimi përfaqëson paaftësinë tonë për të parë përmes iluzionit. Sot thuhet se një mallkim funksionon, vetëm nëse viktima beson në të.
Qenie të mbinatyrshme
Besimi tek qeniet e mbinatyrshme është i lashtë. Kur demonët duan që të na lëndojnë, janë engjëjt ata që na ofrojnë mbrojtje, udhëheqje dhe depërtim fetar. Emrat e kryeengjëjve kryesorë janë të njohur si për myslimanët ashtu edhe për të krishterët. Njerëzit kanë parë kudo qënie qeniet njerëzore me krahë që shkëlqejnë.
Në Fatima të Portugalisë në vitin 1917, disa barinj të vegjël takuan një grua të re të bukur, që pretendonte se vinte nga Parajsa. Vizionet e mëvonshme, çuan aty një turmë prej rreth 70.000, që dëshmoi zbritjen e Diellit në tokë Sot ajo ngjarje njihet zakonisht si “Mrekullia e Diellit”.
Pas asaj ngjarje pati shërime të shumta. Shkencëtarët ia kanë atribuar këtë ngjarje histerisë kolektive. Por një teori tjetër më e diskutueshme, pretendon se këto ngjarje (si dhe ato në kohërat e lashta) kanë qenë në fakt kontakte të ngushta me alienët.
Zotat e vdekshëm
Shembuj të Zotave që vdesin dhe pastaj rikthehen në jetë, gjenden më shpesh nga fetë e Lindjes së Mesme, dhe praktikat e frymëzuara prej tyre përfshijnë mitet biblike dhe greko-romake, dhe më pas edhe Krishterimin. Zotat që vdesin në Lindjen e Mesme, zakonisht ringjallen ose restaurohen nga gratë ose motrat e tyre. Është hipotezuar se feja mbush një boshllëk, dhe që
ne njerëzit e krijuam atë për të na ndihmuar të ndjehemi më të sigurt në një botë, e cila në dukje na ofron më shumë pyetje sesa përgjigje.
Mitet e Përmbytjes
Tregimet në lidhje me mitin e një përmbytjeje globale, gjenden në të gjithë botën. Ato pajtohen në një pikë: që e gjithë bota dikur është përmbytur, dhe se ata pak njerëz që mbijetuan ndërtuan mjete lundruese, pasi ishin paralajmëruar nga Zoti (ose Zotat). Tregimi më i njohur është tregimi biblik i Noeut. Nga Deukalioni dhe Pirrha në mitologjinë Greke, tek Pralaja në Hinduizëm dhe Belgermir në Mitologjinë Veriore, sot besohet gjerësisht se Përmbytja Globale nuk ishte një mit, por një ngjarje e vërtetë historike.
Mitet megalitike
Zakonisht ekzistojnë dy lloje mitesh të tilla: mitet e fuqive misterioze dhe të mbinatyrshme të ndërtuesve, dhe së dyti mitet mbi vetitë mistike ose magjike të gurëve. Britania e Madhe dhe Egjipti, janë vendet kryesore ku ndodhen site të tilla. Por ato mund të gjenden në të gjithë botën.
Duke qenë të lidhura me shërimin, pjellorinë, gjigantët dhe Djallin, mbi to pati një interes të përtërirë me futjen e shkencës.
U zbulua se këta gurë kishin funksionuar dikur si kalendarë gjigandë, me secilin nga gurët që shënonte stinët ose lëvizjen e Diellit dhe Hënës. Spekulimi më interesant rreth tyre, është bërë nga Pol Devero, sipas të cilit UFO-t janë emanacione tokësore të lidhura me gabimet në sistemin megalitik, dhe se këto sisteme kanë qasje direkte në trurin tone, pasi janë elektromagnetike.
Ogurët
Besimet në ogurët, ngjarjet ose objektet që na paralajmërojnë mbi të mirën ose të keqen, kanë ekzistuar që nga kohërat e lashta. Druidët shihnin shenja paralajmëruese tek fluturimi i zogjve. Në Irlandë çdo tingull, pozicion apo lëvizje e korbave, ka një domethënie të ndryshme.
Në kultura të ndryshme, ogurët shihen tek drejtimi i flakës, kuisja e qenve, format e rrënjëve të pemëve, apo edhe tek mënyra se si bien sandalet kur hidhen tej. Në zemër të këtyre miteve, është pikëpamja që gjithçka ndërlidhet.
Mitet e krijimit të botës
Ka 3 pyetje themelore mbi mënyrën se si u krijuan Toka, kozmosi dhe e gjithë jeta. Si erdhi diçka nga asgjëja? Si u krijua, dhe si u ndërtua rendi natyror i të gjitha mineraleve, bimëve, kafshëve dhe mbretërive njerëzore? Teoritë variojnë nga “Big Bang” i kohëve moderne, deri tek qasjet më të vjetra dhe madje të lashta.
Në shumicën e miteve, favorizohen elementët, duke pretenduar se ajri, era, zjarri dhe nganjëherë edhe dridhjet, shkaktuan ekzistencën e të gjitha gjërave që shohim sot. Një temë tjetër shumë e zakonshme, është legjenda e krijimit të “Pemës Botërore”, që mund të gjendet nga Afrika në Tonga. Mitet e tjera nënkuptojnë se nuk ka një fillim dhe asnjë fund, dhe se gjithçka është në ekuilibër, ashtu siç duhet të jetë.
Jeta e përtejme
Në çdo cep të botës, bësohet se shpirti se i mbijeton vdekjes. Ky besim shkon që në fillim të viteve 80.000 Para Krishtit, kur varret e zbuluara të Neandertalëve, sugjeronin që edhe ata përgatiteshin për jetën e përtejme. Nga besimet e krishtera të Parajsës dhe Ferrit, tek Libri Tibetan i të Vdekurve, që këshillon të vdekurit se si të shmangin rilindjen, ky besim mbetet pavarësisht mungesës së provave.
Përveç pikëpamjeve fetare, ekzistojnë edhe shumë teori interesante se çfarë ndodh me shpirtin kur vdes një person. Edmund d’Albe, ishte një nga studiuesit e parë që prezantoi një hipotezë të jetës pas vdekjes, duke pretenduar se shpirti i një personi largohet nga trupi pas vdekjes, dhe jeton pranë rrezeve ultravjollcë të Diellit, në një sferë tjetër të atmosferës së Tokës. Të tjerë thonë se shpirti do të gjendet në një botë ëndërrash, ose thjesht që do të jetojë vetëm mendja, duke u bërë pjesë e vetëdijës kolektive.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Burri Mërkosh’/ Riti mijëra vjeçar që ruhet në Shpat të Elbasanit
‘Mos më qëlloni’/ Si u vra shoqja e Nexhmije Hoxhës…
