Bashkimi Evropian po kalon ditë të vështira.
Qeveritë kombëtare po rimarrin fuqinë e tyre, koronavirusi po tregon qartazi fajet e vjetra të BE-së dhe disa zyrtarë që punojnë me Ursula von der Leyen po pyesin nëse është gjithçka në rregull me të.
Në dy muajt e fundit, presidentja e Komisionit Evropian është qortuar nga Kancelarja gjermane Angela Merkel, ka shkaktuar zemërim diplomatik për lëshimin e borxhit të përbashkët dhe i kërkoi falje Italisë pasi mekanizmi i emergjencës ekzekutiv nuk arriti të mblidhte ndihma nga vendet e tjera anëtare, ashtu siç supozohej të bënte.
Nëse von der Leyen, 61 vjeç, do të zgjidhte një betejë për ta çuar presidencën e saj në rrugën e duhur, ajo ndoshta nuk do ta kishte futur veten midis ECB dhe aksionarit të saj më të madh. Sidoqoftë, të dielën ajo kërcënoi të padisë Gjermaninë, duke rrezikuar shumë në një moment kur liderë si Emmanuel Macron i Francës po flasin hapur për shkatërrimin e BE-së.
Blloku me 27 shtete me siguri do ta kalojë këtë krizë siç i ka kaluar gjithmonë krizat në të kaluarën. Por është e vështirë të menaxhohet situata këtë herë. Dhe komisioni po shton konfuzionin.
Zyrtarët e veteranëve përshkruajnë një lloj “hallakatjeje” në organizatën që von der Leyen ka udhëhequr që nga 1 dhjetori. Një zyrtar e krahasoi kaosin me vitin 1999 kur një skandal korrupsioni detyroi tërë udhëheqësit të hiqnin dorë.
Disa kolegë thonë se kur von der Leyen do t’ia dalë. Ata tregojnë për pasionin e saj për çështjet e klimës, të cilat para pandemisë, ishin fokusi i mandatit të saj pesë-vjeçar. Ata pyesin nëse ka kaq shumë kritika sepse ajo është një grua.
Kur drejtuesit e BE zgjodhën von der Leyen vitin e kaluar, ata qëllimisht larguan kandidatët me përvojë, karizëm ose dinakë me dikë me pak njohuri për mekanizmat e politikës së BE.
Von der Leyen është vetëm personi i dytë në 35 vjet që u bë presidente e komisionit të përhershëm, pa shërbyer më parë si kryeministre e BE. Ajo beson shumë tek këshilltarët që solli nga Berlini.
Von der Leyen, nënë e shtatë fëmijëve dhe një mjeke kualifikuar, ka qenë gjithnjë e pranishme në qeveritë e Merkel para se të merrte postin e tanishëm. Pasi jetoi në Londër, Kaliforni dhe Berlin, ajo tani fle në një zyrë të konvertuar në dhomë, pranë selisë së komisionit në qendër të Brukselit.
Kolegët thonë se mënyra se si ajo u emërua përcaktoi autoritetin e saj që në fillim.
Të tjerët kishin bërë fushatë për muaj të tërë për të zëvendësuar Juncker, von der Leyen nuk kishte garuar derisa ajo u largua nga posti i ministres gjermane të mbrojtjes.
Në kohëra normale, një komision “i bllokuar” mund të ketë qenë vetëm pjesë e lojës së BE-së. Ekzekutivi mund të përqëndrohet në hartimin e legjislacionit, rregullimin e tregut më të madh në botë dhe negociimin e marrëveshjeve tregtare.
Problemi është se forcat që drejtojnë kryeqytetet kombëtare veçmas janë shumuar. Ekzekutivi është pjesë e kornizës institucionale që supozohet t’i mbajë ato së bashku dhe dobësia e tij po ndihet kudo.
Në një mesazh video javën e kaluar, von der Leyen bëri thirrje për “solidaritet” nga të gjitha palët. “Kërkon kompromis dhe përpjekje nga të gjithë”, tha ajo.
Kur Bloomberg publikoi një project-draft në fund të prillit, një plan prej 2 trilionë eurosh (2.2 trilionë dollarë), një zëdhënës i komisionit tha se Von der Leyen as nuk e kishte parë madje. Dhe kjo ishte një tronditje për udhëheqësit gjithashtu. Në një video-konferencë private, Merkel qortoi ish-ministren e saj, duke kërkuar të informohej para se propozimet e tilla të bëheshin publike në të ardhmen.
Diplomatët thanë se kishte gjithashtu konfuzion në disa vende në lidhje me drejtimin e një konference të udhëhequr nga von der Leyen në fillim të këtij muaji që mblodhi 7.5 miliardë euro për trajtimin dhe testimin e koronavirusit.
Zyrtarët thanë se virusi ka përkeqësuar problemet e von der Leyen në kontrollin e organizatës që ajo drejton.
Edhe para pandemisë, von der Leyen zgjodhi mënyra të pazakonta për të treguar që ajo ishte në krye: në shkurt ajo mbajti konferencën e saj për shtyp për inteligjencën artificiale disa minuta para se dy prej komisionerëve të saj të zhvillonin një konferencë të veçantë për këtë çështje.
Von der Leyen ka humbur shumë beteja deri më tani në mandatin e saj. Nëse ajo humbet përsëri kur përpiqet të mbrojë ECB, dhe jo gjykatën kushtetuese gjermane, kjo do të ishte një goditje tjetër serioze për unitetin e BE-së.
Përkthyer dhe përshtatur nga Bloomberg/ Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Detyrat’ e Ursula von der Leyen
“Marrëveshja e gjelbër”, premtimi i Ursula von der Leyen
“Shtetet e Bashkuara të Evropës”, ëndrra e Von der Leyen
