Marrja e benzodiazepines – ilaçe të tilla si Xanax, Valium, Klonopin, Halcion ose Ativan – për të trajtuar ankthin ose pagjumësinë para shtatëzanisë rrit rrezikun e një shtatëzënie ektopike, sugjerojnë studime të reja.
Shtatzënia ektopike është një shtatëzani që zhvillohet jashtë mitrës, zakonisht në një tub fallopian. Rreziku i shtatzënisë ektopike ishte gati 50% më i lartë për gratë që kishin marrë një recetë për një benzodiazepine brenda tre muajve nga shtatzënia. “Ekziston një hendek i vërtetë në të kuptuarit e asaj që çon në shtatzëninë ektopike. Studimet e kaluara mbi ilaçet psikotrope si benzodiazepines në shtatëzani panë efektet tek foshnja,” shpjegoi autorja e studimit Elizabeth Ëall-Ëieler, nga Stanford University School of Medicine. Dhe kjo është arsyeja pse studiuesit filluan të shikojnë se çfarë efektesh mund të kenë ato ilaçe tek gratë.
“Ne kemi nevojë për një kuptim më të mirë se si disa trajtime mund të ndikojnë në rezultatet e shtatzënisë,” tha ajo.
Por është e rëndësishme të theksohet se për shkak të modelit të studimit, ky nuk mund të dëshmojë një lidhje të drejtpërdrejtë shkak-pasojë midis ilaçeve qetësuese dhe shtatzënisë ektopike. Shtatzënitë ektopike janë relativisht të rralla – prekin vetëm 1% deri në 2% të shtatëzënive çdo vit, sipas studiuesve. Por këto shtatëzani mund të shoqërohen me efekte shkatërruese. Nëse nuk zbulohen herët, një shtatëzani ektopike mund të shkaktojë shpërthim të tubit fallopian, gjë që shkakton gjakderdhje të rrezikshme të brendshme. Një shtatëzani ektopike gjithashtu mund të çojë në infertilitet. Faktorët e njohur të rrezikut për shtatzëninë ektopike përfshijnë tubin fallopian paraprak ose operacione të tjera abdominale, infeksione të caktuara seksualisht të transmetueshme, sëmundje inflamatore të legenit dhe endometriozën, sipas Kolegjit Amerikan të Obstetërve dhe Gjinekologëve. Faktorë të tjerë të lidhur me një rrezik të rritur përfshijnë pirjen e duhanit, një histori të infertilitetit, përdorimin e teknologjisë riprodhuese të asistuar dhe moshën më të vjetër (mbi 35 vjec).
Por rreth gjysma e shtatëzënive ektopike nuk kanë faktorë të njohur të rrezikut, vunë re studiuesit. Ekipi i studimit rishikoi të dhënat e sigurimeve për pothuajse 1.7 milion shtatëzani midis 2008 dhe 2015. Gratë ishin midis moshës 15 dhe 44 vjeç. Rreth 1% e grave në këtë grup kishin marrë një recetë benzodiazepine për të paktën një furnizim 10-ditor në 90 ditët para se të ngelin shtatzënë.
Gjetjet treguan se afro 2% e grave në studim kishin një shtatëzani ektopike. Rreth 1% e tyre kishin marrë një recetë të benzodiazepinës para shtatzënisë. Në përgjithësi, ilaçet ishin të lidhura me një rrezik 50% më të madh për të pasur një shtatëzani ektopike. Kur studiuesit panë gratë me kushte specifike – ankth dhe pagjumësi – ata zbuluan se ilaçet shoqëroheshin me një rrezik afërsisht 30% më të lartë të shtatzënisë ektopike.
Ata thanë që ndryshimi sugjeron që kushtet themelore mund të luajnë një rol në rrezik. Ëall-Ëieler tha se ka mënyra të besueshme që këto ilaçe mund të kontribuojnë në shtatzëninë ektopike. Një shembull është se ata mund të pushojnë muskujt që normalisht kontraktohen dhe lëvizin embrionin nga tubi fallopian në mitër. Doktor Adi Davidov, kryetari i asociuar i obstetrikës dhe gjinekologjisë në Spitalin Universitar të Staten Island në Neë York City, tha se ky studim “ka prova interesante që sugjerojnë se ndoshta përdorimi i benzodiazepinës gjatë shtatëzanisë së hershme rrit rrezikun e një gruaje për shtatzëni ektopike”. Ai u pajtua që benzodiazepinat mund të ndikojnë në aftësinë e muskujve për të shtyrë embrionin nga tubat fallopiane.
“Prandaj do të kishte kuptim që benzodiazepinat potencialisht mund të rrisin rrezikun e shtatzënisë ektopike,” tha Davidov.
Por ai paralajmëroi se ka shumë faktorë të tjerë që mund të rrisin rrezikun e shtatzënisë ektopike. Për shembull, gratë që marrin benzodiazepina mund të jenë të ndryshme në disa mënyra sesa gratë që nuk marrin , tha ai. Në mënyrë tipike gratë që marrin benzodiazepinat janë zakonisht më të moshuara, dhe të qenit më e vjetër është një faktor rreziku për shtatzëninë ektopike. Ëall-Ëieler tha që këto ilaçe mund të jenë një aspekt i rëndësishëm i trajtimit për kushte të caktuara, kështu që gratë duhet të bisedojnë me mjekët përpara se të bëjnë ndonjë ndryshim. Ajo tha nëse jeni në një nga këto ilaçe dhe po mendoni të mbeteni shtatzënë, mjeku mund të jetë në gjendje t’ju rekomandojë një ilaç tjetër. Nëse kjo nuk është e mundur, tha ajo, mjeku do të duhet të ju monitorojë për shenja të shtatzënisë ektopike. “Gratë që përdorin benzodiazepinat duhet të jenë të vetëdijshëm për simptomat e shtatzënisë ektopike, sepse ajo që është me të vërtetë e rrezikshme është nëse shkon pa u vënë re dhe ka një këputje të tubit fallopian”, tha ajo.
Gjetjet u botuan në 3 qershor në revistën Human Reproduction.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A duhet të hiqni dorë nga veganizmi gjatë shtatzënisë?
“Jam i çmendur pas kafesë! A më bën dëm?”
“Bëhem qull në djersë, u turpërova me njerëzit! Ç’të bëj?”
