Intervistë me Roland Qafolkun për Fjala.al
Marrëveshja e 5 qershorit për Reformën Zgjedhore, mes përfaqësuesve të PS, PD, LSI dhe Rudina Hajdarit nga opozita parlamentare, u konsiderua si “sukses politik” mes palëve, por duket se gjithçka mund të kthehet në pikën zero, pasi kryeministri Edi Rama paralajmëroi se do të vendosë një “shtesë mbi platformën e dakordësuar që ka të bëjë me opsionin e “listave të hapura”. Sa e rrezikon ky qëndrim çështjen Reformë Zgjedhore?
Unë mendoj, jo vetëm që listat e hapura nuk e dëmtojnë reformën zgjedhore, por është pikërisht ajo që duhej. Thembra e Akilit në demokracinë tonë kaq të brishtë është dhe mbetet pikërisht sistemi me listat e hapura dhe si e tillë duhet ajo që Rama e tha duke na habitur të gjithë, dhe që duhet të zbatohet pa habitur kërkënd.
Nëse kësaj që tha Rama do t’i dalë dikush kundër, atëherë viktimë e saj do jetë vetëm opozita. Në fakt, opozita duhet të jetë më e çliruara. Ajo kurrë nuk duhet të ketë frikë nga listat e hapura dhe si e tillë duhet të jetë lokomotiva që duhet të tërheqë trenin që zgjedhjet e vitit 2021 të realizohen me lista të hapura.
Në daljen publike, Rama e justifikoi këtë shtesë dhe ndryshim kursi si nevojë dhe respekt për opozitën parlamentare, e cila e ka kushtëzuar votën e saj me “listat e hapura”, nga ana tjetër, PD-ja këmbëngul që nuk do të pranojë asnjë votim në Parlament, i cili deformon platformën e dakordësuar mes palëve.
Opozita parlamentare nuk duhet injoruar, për faktin që është opozita zyrtare. Nëse ndodh e kundërta, atëherë ne vijojmë të funksionojmë jashtë sistemit. Kjo nuk është normale. Unë e kam thënë edhe herë të tjera. Djegia e mandateve është një nga vendimet më të gabuara të Partisë Demokratike që nga themelimi i saj, dhe si e tillë ajo po e vuan dhe do ta vuajë, madje edhe kur të vijë në pushtet këtë vendim absurd.
Jam i bindur dhe parashikoj që kur Lulzim Basha të jetë kryeministër, opozita e PS-së do të synojë të bëjë të njëjtën gjë. Opozita aktuale në Parlament nuk mund të injorohet dhe derisa ajo ka fjalën e vet edhe në Këshillin Politik, dhe është e drejtë që mendimi i saj të merret parasysh. Aq më tepër që ky vendim ka një çështje thelbësore, listat e hapura.
Marrëveshja e 5 qershorit u arrit me imponimin e hapur nga treshja ambasadorëve, të SHBA-së, BE-së dhe të Britanisë, a është kjo një sfidë e qeverisë dhe e deputetëve opozitarë ndaj përfaqësuesve ndërkombëtarë?
Nuk mendoj se është sfidë e politikanëve në Parlament kundër ndërkombëtarëve. Të shkretët ndërkombëtarë, u duhet të pajtojnë palët e politikës shqiptare, pavarësisht tekave. Por nëse palët bien dakord për listat e hapura, nuk ka ndërkombëtar që mund të dalë kundër. Jam sërish i bindur që mes konsesusit të parë dhe konsensusit të dytë me listat e hapura, ndërkombëtarët janë me të dytin.
Kështu që të mos bëjmë fajtorë ndërkombëtarët, nëse realizohet sistemi i listave të hapura. Vetëm listat e hapura do të tregojnë realisht se sa të votuar janë kandidatët dhe politikanët shqiptarë. Madje, edhe ata apo ato që krekosen dhe fryhen si gjela për të vetmin fakt se e kanë mirë me kryetarin. Tani le të krekosen se e kanë mirë me popullin. Listat e hapura janë prova.
Ambasadorja amerikane në Tiranë, por edhe zëra të rëndësishëm në Bruklsel bënë thirrje që të votohet pa asnjë ndryshim apo shtesë marrëveshja e 5 qershorit, por Rama duket i vendosur për “shtesë në mënyrë të njëanshme”. Nëse votohet pa “aprovim ndërkombëtar”, sa i rrezikon kjo zgjedhjet e ardhshme?
E thashë edhe më sipër. Zgjedhjet nuk rrezikohen, nëse aplikohet parimi i listave të hapura. Është thelbësore për një demokraci si e jona. Nuk do të ketë më deputetë fals. Nuk do të ketë më deputetë që nuk i njeh kush. Nuk do të ketë më deputetë që vlejnë vetëm se e kanë mirë me kryetarin dhe ata rreth kryetarit. Do të ketë vetëm deputetë që i voton populli. Do të ketë deputetë të kuotuar dhe kjo është primare në një demokraci. Unë nuk besoj që ndërkombëtarët do të tregojnë pakënaqësi, sepse miratohet sistemi i listave të hapura.