MENU
klinika

Nga The Economist

Pse Amerika, nuk e “dashuron” më Britaninë?

12.07.2020 - 17:44

Kur Ghislaine Maxwell arriti në New York në 1991, jeta e saj ishte një lëmsh. Kufoma e babait të saj u gjet duke notuar pranë një jahti që mbante emrin e saj; biznesi i saj familjar kishte marrë fund; mbiemri Maxwell ishte njollosur.

Megjithatë brenda pak vitesh ajo ishte përsëri në majë: në zemrën e shoqërisë së Nju Jorkut.

Pse? Pakti me Jeffrey Epstein, një pedofil për të cilin akuzohet se trafikonte të mitur, i siguroi asaj shumë para. Shkathtësia dhe hijeshia e saj e bënë atë të veçantë. Por të qenit britanike gjithashtu ndihmoi. Maxwell përshkruhej si një “britanike e arsimuar në Oksford”.

Maxwell ishte pjesë e një brezi britanikësh që shkuan në Amerikë në vitet 1990 dhe 2000 në kërkim të famës dhe pasurisë. Me ardhjen e globalizmit shumë britanikë vendosën që nëse do të donin të luanin në ligën Premier, atyre u duhej të transferoheshin në Shtetet e Bashkuara.

Britanikët ishin në krye të disa institucioneve gazetareske dhe kulturore nga New Yorker, tek Vogue dhe tek Muzeu Metropolitan.

Anglofilia nxiti ndikkimin e britanikëve në themelimin Amerikan. Institucione të tilla si Këshilli për Marrëdhënie të Jashtme e nxitën atë. Disa nga emigrantët ishin vërtet të talentuar, por Anglophilia i lejoi britanikët të largoheshin nga gjërat që Amerikanët kurrë nuk mundën.  Hitchens madje ndezi një cigare në televizion, duke e lënë intervistuesin e tij pa fjalë.

Fenomeni u lehtësua më tej nga aleanca e Atlantikut, e cila u ringjall nga Ronald Reagan dhe Margaret Thatcher, dhe lulëzoi përmes marrëdhënieve të Tony Bler me Bill Klinton dhe George Bush.

Ishte, pjesërisht, një trillim për të dy palët, duke lejuar Amerikën të pretendonte se po vepronte për diçka më të madhe se interesat e veta dhe Britania të besonte se ajo ende kishte një vend në tryezë.

Të dy vendet përqafuan një model të veçantë të kapitalizmit; në të vërtetë, Londra ishte një qendër më e madhe financiare sesa New York.

Vitet e fundit, situate ka ndryshuar. Shtypi rregullisht, dhe presidenti herë pas here, e portretizon vendin si një distrofi të varfër, të përfshirë nga krimi.

Popullsia e Amerikës po bëhet më pak anglo-saksone dhe më shumë hispanikë dhe aziatikë. Studentët në të gjithë vendin po kërkojnë “dekolonizimin e kurrikulës”, që do të thotë, ndër të tjera, më pak histori britanike dhe letërsi angleze.

Kombinimi i zgjedhjes së Donald Trump dhe vendimi i Britanisë për t’u larguar nga Bashkimi Evropian ka shkatërruar gjithashtu dy nga pasuritë më të rëndësishme të Britanisë.

Trump përdori aleancën e Atlantikut si një mënyrë për të sulmuar BE-në dhe jo për ndërtimin e një aleance të demokracive. Brexit njëkohësisht e privoi Britaninë nga pozicioni i saj si një urë midis Amerikës dhe BE-së.

Britanisë qartazi i duhet ende Amerika, veçanërisht tani që Brexit e ka ndarë Britaninë nga BE.

Britanikët aspirues do të shkojnë përsëri atje për të bërë emër. Për të gjitha problemet e saj të fundit, Amerika ende ofron shpërblime përrallore dhe mundësi.

Pyetja më intriguese është nëse Amerika ka nevojë për Britaninë.

Ende ka një oreks për talentin britanik.

Amerika e Joe Biden do të kërkojë të rindërtojë marrëdhëniet me të gjithë bordin; dhe pavarësisht largimit nga BE, Britania, me marrëdhëniet e saj të thella ushtarake, diplomatike dhe të sigurisë me Shtetet e Bashkuara, do të jetë një pjesë e rëndësishme e këtij procesi.

Amerikanët gjithashtu mund të zbulojnë se ata mund të përfitojnë nga këshilla në një zonë që britanikët e dinë shumë mire, ulje dhe ngritje.

Amerika ka ngjashmëri me Britaninë e hershme të shekullit të 20-të.

Britanikët mund të mos kenë zgjidhur problemet e rënies ekonomike dhe neo-feudalizmit në vendin e tyre. Por ata kanë pasur mjaft kohë për të reflektuar lidhur me to, dhe së paku ata mund të paralajmërojnë amerikanët se çfarë do të ndodhë nëse nuk ndryshojnë drejtim.

Përkthyer dhe përshtatur nga The Economist/ Konica.al