Asnjë ditë nuk duket se do të kalojë pa tensione në rritje ekonomike midis Kinës dhe Shteteve të Bashkuara, dy ekonomitë më të mëdha në botë.
Ky antagonizëm në rritje do të ketë një ndikim më të madh të menjëhershëm tek Kina sesa tek SHBA. Dhe efektet negative tek disa vende të tjera, të cilat unë i quaj ekonomi me mundësi të dyfishta, mund të jenë veçanërisht të rëndësishme.
Edhe nga një këndvështrim thjesht ekonomik, është e vështirë të parashikohet ndonjë ulje e tensioneve Sino-Amerikane në të ardhmen e afërt. Dhe kjo është para faktorizimit në çështjet e sigurisë kombëtare, e lëre më ato që lidhen me teknologjinë dhe të drejtat e njeriut.
Implikimet ekonomike dhe financiare të COVID-19 po bashkojnë tre segmente të ekonomisë amerikane në shkëputjen nga Kina.
Qeveria amerikane kohët e fundit përshkallëzoi një konflikt të gjatë, duke imponuar sanksione bilaterale ekonomike dhe financiare ndaj Kinës, me mbështetje të qartë dypartiake nga Kongresi.
Sektori i korporatave në Amerikë gjithashtu do të preket, pasi më shumë firma amerikane kërkojnë “riorganizim” ose “lokalizim”, që nënkupton lëvizjen e zinxhirëve të furnizimit perëndimor nga Kina. Disa industri, të tilla si farmaceutika dhe teknologjia, ka të ngjarë të bien nën presion nga qeveritë në SHBA për të bërë të njëjtën gjë.
Kjo nuk do të thotë që kombet perëndimore do të braktisin Kinën në çdo kohë së shpejti.
Megjithëse ky proces i shkëputjes shumëplanëshe do të krijojë përparësi ekonomike për SHBA dhe Kinën, ndikimi i tij ka të ngjarë të jetë asimetrik.
Kina është më e prekshme, sepse ajo ende ka nevojë për ekonominë globale për të lehtësuar procesin e saj mbresëlënës të zhvillimit.
E gjitha kjo kërcënon të komplikojë tranzicionin shumë sfidues të të ardhurave të mesme të vendit, i cili ka provuar të jetë faza e ndërlikuar e procesit të zhvillimit për shumë ekonomi të tjera.
Gjithashtu do ta bëjë më të kushtueshme që Kina të mbështesë disa prej sipërmarrjeve të saj të fundit ekonomike ndërkombëtare, të tilla si Rruga e Re e Mëndafshtë dhe borxhet për shumë vende në zhvillim.
Qeveria kineze mund ta ketë më të vështirë të pranojë se shumë nga këto aleanca janë transaksionale dhe të njëanshme, dhe jo mjaftueshëm strategjike.
Dhe në fund, rritja e tensioneve Sino-Amerikane mund të ketë pasoja të mëdha për vendet me mundësi të dyfishta, si Australia dhe Singapori, të cilat kanë mbajtur lidhje të forta të sigurisë kombëtare me SHBA dhe lidhje po aq të forta ekonomike me Kinën.
Ndërsa kostoja e kësaj strategjie me mundësi të dyfishtë ka qenë e ulët deri më tani, tani ajo ka të ngjarë të rritet.
Këto vende do të duhet të marrin në konsideratë mundësinë që atyre do t’u kërkohet të zgjedhin midis dy fuqive kryesore globale, diçka që unë dyshoj se ata do të ishin të gatshëm dhe të papërgatitur për ta bërë.
Të gjithë këta faktorë tregojnë për një perspektivë makroekonomike dhe mikroekonomike jashtëzakonisht të pasigurt që është gjithnjë e më e ndjeshme ndaj gabimeve të politikave dhe “aksidenteve” të tregut.
Destinacioni i preferuar për të gjithë është ajo që ish-CEO i Google Eric Schmidt e quan një “partneritet rivaliteti” midis SHBA-së dhe Kinës, me anë të së cilës konkurenca e shëndetshme nuk parandalon bashkëpunimin dhe përgjegjësinë e përbashkët që janë kritike për trajtimin e sfidave kryesore globale si ndryshimi i klimës dhe pandemitë.
Ky ka të ngjarë të jetë një udhëtim i gjatë dhe me pengesa drejt këtij qëllimi.
Mohamed A. El-Erian, Këshilltari Kryesor Ekonomik në Allianz, ishte Kryetari i Këshillit Global të Zhvillimit të Presidentit amerikan Barack Obama. Ai është Presidenti i Zgjedhur i Kolegjit të Queens ‘(Universiteti i Kembrixhit), dhe Profesor i Praktikës me kohë të pjesshme në Shkollën Wharton në Universitetin e Pensilvanisë. Ai më parë ka shërbyer si Drejtor i Përgjithshëm i Ndërmarrjes së Manaxhimit të Harvardit dhe Zëvendësdrejtor në Fondin Monetar Ndërkombëtar. Ai u emërua një nga 100 mendimtarët kryesorë të Politikës së Jashtme katër vjet me radhë.
Përkthyer dhe përshtatur nga Project Syndicate/ Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Prit dhe shiko’, strategjia e suksesshme e Kinës
“Diplomacia: art i frenimit të pushtetit”
“Armikja e Amerikës nuk është Kina, është…”
